12 JAN, 2023 • Vernieuwers

Nooit meer een nat pak dankzij Hollandia-Kattenburg

Kleermaker Jacques Kattenburg begint klein, in de Amsterdamse Warmoesstraat. Had hij ooit kunnen vermoeden dat zijn regenjassen jaren later wereldwijd een begrip worden? In de serie Vernieuwers: Hollandia-Fabrieken Kattenburg & Co

 

Wie denkt dat het werken achter een naaimachine of het strijken van kleding alleen een vrouwenklusje is, heeft het mis. Bij Hollandia-Kattenburg werken mannen en vrouwen samen. De mannen schamen zich niet. En terecht. In de lichte hal met prachtige raampartijen zijn alle werkplekken bezet. Het is er schoon, hooguit ligt er een enkel lapje stof op de houten vloer. In het midden van de zaal liggen kledingstukken op de lopende band. De fabriek is hypermodern en voorzien van een telefooncentrale, centrale verwarming, liften en geavanceerde machines. Het is 1936 en dat jaar brengt ook koningin Wilhelmina samen met haar dochter prinses Juliana een bezoek aan de fabriek. Een mooie opsteker voor het bedrijf en haar werknemers.

VernieuwersWie terugblikt op de geschiedenis van Nederland, begrijpt meteen waarom we al jaren bovenaan de lijst van meest innovatieve economieën staan. Ook ondernemers droegen daaraan hun steentje bij met creatieve en gewaagde ideeën, die soms onmogelijk leken en dan toch een succes werden. Mede dankzij hen ziet Nederland er nu heel anders uit. In de serie Vernieuwers: Textielfabrikant Hollandia-Kattenburg.

Primeur in Nederland

De joodse familie Kattenburg is eigenaar van de succesvolle kleermakerij en stoffenhandel Magazijn Nederland in Haarlem. Zoon Jacques heeft het vak ook in de vingers en opent in 1909 in het centrum van Amsterdam een textielfabriek, waar hij onder andere politie-uniformen maakt: Hollandia-Fabrieken Kattenburg. Als hem ter ore komt dat de Engelsen een speciale techniek hebben ontwikkeld om regenjassen waterdicht te maken, reist hij af naar Manchester om de kunst af te kijken. Kattenburg is enthousiast en gaat zelf, als eerste in Nederland, waterdichte regenkleding produceren. In eerste instantie met gummidoek uit Engeland, maar als tijdens de Eerste Wereldoorlog de toelevering van gummi vrijwel stil komt te liggen, opent Kattenburg een eigen rubberfabriek. Nu is hij voor grondstoffen niet meer afhankelijk van het buitenland. Zijn regenjassen zijn een groot succes en het bedrijf kan de vraag nauwelijks aan. Niet alleen in Nederland, maar ook wereldwijd zet Hollandia-Kattenburg zich op de kaart.

ANP/Archief Spaarnestad

Zwarte bladzijde 

Maar er zit ook een diepzwarte kant aan dit verhaal. Op 11 november 1942 vallen de Duitsers de fabriek binnen en arresteren de 367 joodse personeelsleden. Zij worden met hun gezinnen gedeporteerd naar concentratiekampen. Van de in totaal 820 personen, keren er slechts acht terug. Jacques en zijn vrouw overleven de oorlog en de fabriek gaat nog wel even door met het fabriceren van de bekende regenkleding. Tot het bedrijf de concurrentie van de lagelonenlanden niet meer aankan. In 1969 sluit Hollandia-Kattenburg voorgoed de deuren.

 

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.

Handig: de wekelijkse Forum-alert

Handig: de wekelijkse Forum-alert

geschiedenisondernemersondernemerschapserie vernieuwersvernieuwers