In 'de koolschuur' van Europa maakt Kramer zijn zuurkool

Zeelucht, vocht, wind en een watervasthoudende kleigrond zijn dé ideale omstandigheden voor de groei van witte kool. En pionier Gert Kramer maakt hier zuurkool van. In de serie Overlevers: Zuurkoolfabriek G. Kramer & Zonen.

Kool, kool en nog eens kool. Het is oktober en de koolcampagne in Noord-Holland is in volle gang. Per boot worden enorme stapels pas geoogste witte kolen aangevoerd bij de zuurkoolfabriek van Kramer in Zuid-Scharwoude. Vanaf de boot gooit een man kool na kool naar zijn collega op de kant. Die gooit ze weer een man verder en de laatste legt de kool boven op de stapel. Gehurkt zit hij tussen de ronde vitaminebommen.

Tekst gaat verder onder de foto

Kolen van 8 kilo

Het is geen werk voor slappelingen, één kool kan wel8 kilo wegen. Op de kant staat de man met de pet aantekeningen te maken. Misschien turft hij ze? Naast hem liggen al wat tonnen en vaten met het eindproduct. Maar deze kolen zijn nog niet zo ver.

Zou het waar zijn? DeTartaren, het Mongoolse ruitervolk, hebben zuurkool ontdekt. Om witte kool makkelijk in hun zadeltassen te kunnen vervoeren sneden ze het fijn. Door het zout van de bezwete paardenruggen ontstond er een natuurlijke fermentatie. En wat bleek? Het resultaat was nog lekker ook. Nu wordt er uiteraard geen paardenzweet meer gebruikt voor het fermenteren, maar gewoon zout.

Zelf zuurkool maken

Groenteschipper Gert Kramer is het zat. Elke keer komt hij te laat op de Amsterdamse markt omdat zijn leverancier de vatenzuurkoolte laat aanlevert. In 1890 besluit hij het heft in eigen hand te nemen. Met twee compagnons gaat hij in het schuurtje achter zijn huis zelf kool inmaken. Alles wordt met de hand gedaan en het is hard werken. Als vanwege de strenge vorst het transport met zeilschepen drie maanden stil ligt, rollen ze de vaten vier kilometer over de bevroren sloten en kanalen naar het spoorwegstation.

Hotdog met zuurkool

Niet alleen in Nederland is er gretig aftrek van zuurkool. In de grote havens worden hele ladingen zuurkool ingescheept voor de export naar Amerika. Zou daar de zuurkool van Kramer worden gebruikt voor de eerste broodjes hotdog?

Nog vragen over zuurkool? Kijk dan even dit filmpje

Al trek gekregen? Misschien is dit zuurkoolrecept dan wel wat