Huub Vermeulen (Bol.com): 'Lekker puh? Zo zitten we er niet in'

Bol.com presenteert woensdag klinkende jaarcijfers in coronatijd. En beseft dat die cijfers haaks staan op de situatie bij veel andere bedrijven. Daarom wil de online verkoper iets terug doen voor mkb-bedrijven. Niet alleen daarom trouwens. ‘Wij willen een bijdrage leveren aan de Nederlandse samenleving’, zegt ceo Huub Vermeulen.

Bol.com gaat mkb-ondernemers helpen met het opzetten of verbeteren van hun online verkoopstrategie. Ze krijgen advies over onder meer logistiek, marketing, presentatie en automatisering. Om straks klaar te zijn voor de digitale toekomst én voor een eventuele nieuwe crisis die ertoe leidt dat zij hun fysieke winkels tijdelijk moeten sluiten. Op die manier wil bol.com ondernemers die lijden onder corona een steuntje in de rug geven. Het online platform werkt hierbij samen met MKB-Nederland.

Meneer Vermeulen, vanwaar dit nobele gebaar?

‘Wij hebben vanaf de eerste week van de coronacrisis al de vraag gesteld wat dit nu betekent voor ons als bedrijf. Waar staan we nu? Wat heeft Nederland nodig? In eerste instantie hebben we ons gericht op producten voor ouders en kinderen die moesten thuisblijven. Zo hebben we de ‘bol.com Thuisblijvertjes’ geïntroduceerd: gratis digitale kinderboeken. Daarnaast hebben we naar ons assortiment gekeken: welke producten zijn essentieel en hebben mensen nu echt nodig? En dienen we dus voorrang te geven in onze logistieke operatie? In plaats van: wat vinden mensen leuke producten of levert ons marge op?’

‘We realiseren ons dat het goed gaat met bol.com maar zeker niet met de rest van Nederland en België. Dan denk ik in eerste instantie aan de horeca: dat is natuurlijk een dramatisch verhaal. Wat dichterbij huis voor ons is de retail. Vooral de winkelsluiting heeft voor ons als een trigger gewerkt. Ik had – en velen met mij – de hoop dat we het ergste juist hadden gehad toen de nieuwe golf eraan kwam. Wij gingen het door de winkelsluiting nóg beter doen, en dat schept een verantwoordelijkheid.’

Wie is Huub Vermeulen?Na een studie technische computerkunde aan de Hogeschool Tilburg begon Huub Vermeulen (57) in 1986 bij Philips Components. Daarna werkte hij vanaf 1990 bij Bosch Rexroth en vanaf 1995 bij Docdata. In 2001 werd hij directeur operations bij bol.com. Sinds 2017 is hij ceo.

Je zou ook puur commercieel kunnen denken: de één zijn nood is de ander…

‘Ja, lekker puh. Nee, zo zitten wij er niet in. Je moet niet vergeten dat wij een bedrijf van samenwerken zijn. Samenwerken met logistieke dienstverleners en callcenters. Maar ook met inmiddels 40.000 lokale mkb-ondernemers uit Nederland en België die via ons platforum hun producten online aanbieden, vaak naast hun fysieke winkel. Dus die betrokkenheid is er. Regelmatig – nu niet natuurlijk – trekken wij het land in om die ondernemers te ontmoeten. Wij kennen ze tot in het diepst van onze organisatie. Dus kwam ook al snel de vraag vanuit de organisatie wat wij konden doen voor de ondernemers die het nu zo moeilijk hebben.’

Het meest simpele zou zijn: ze geld geven.

‘Daar hebben we niet voor gekozen. Er zit nu 7,6 miljard euro in de steunpot van de overheid. En dat is te weinig, zijn de geluiden. Onze bijdrage zou niet veel verschil maken. Dan stop je geld in het kerkzakje om je zonden af te kopen. Dus kijken wij liever naar wat wij écht effectief kunnen bijdragen, dus ook in kennis. Eind vorig jaar hebben we winkelindebuurt.bol.com gelanceerd. Daarnaast gaan we een paar honderd die op ons platform actief zijn als verkoper 7.500 adviesuren op het gebied van online verkoop aanbieden. Iets soortgelijks willen we nu ook doen voor mkb-ondernemers die geen klant bij ons zijn, vanuit het kennispartnerschap dat we met MKB-Nederland hebben opgezet.’

En die komen dan ook op jullie platform terecht?

‘Dat kan, maar ze kunnen ook besluiten om een eigen webshop op te zetten of via een ander platform te gaan verkopen. Het gaat erom dat we ondernemers willen helpen de stap naar digitaal te maken, ongeacht of ze uitkomen bij ons.’

Het interview gaat na de foto verder.

Er is wel geopperd een solidariteitsheffing in te voeren en de opbrengst te gebruiken voor een noodfonds voor bedrijven.

‘Dat is niet iets dat wij kunnen organiseren. Je moet dan ook goed kijken naar wie dat geld gaat. Want niet alle retailers hebben het even zwaar. Vorig jaar, voor de winkelsluiting, hebben bijvoorbeeld de tuincentra, de bouwmarkten en de woninginrichters het goed gedaan. Het is aan de overheid om tot zo’n heffing te besluiten. Maar als die er komt, zal dat er ons niet van weerhouden om met onze eigen acties door te gaan. Want wij willen ook niet dat de fysieke winkels verdwijnen.’

Waarom eigenlijk niet?

‘Omdat die fysieke winkels ook onze klanten zijn. En omdat Nederland gewoon gebaat is bij een divers aanbod aan winkels.’

Critici zullen zeggen dat u goede sier maakt met uw actie. Of aan een soort greenwashing doet.

‘Ik kan me voorstellen dat dat een reactie is als onze jaarcijfers verschijnen. Hoe groter je wordt, hoe meer kritiek je krijgt. Je moet je daar niet voor afwenden. Je moet ernaar luisteren, maar er ook weer niet te veel op acteren. Belangrijker is waar je zélf in gelooft. Ik vind dat we op deze manier ons best doen, en ik kan mezelf in de spiegel aankijken.’

‘Als het wél goed gaat met ons, schept dat een verantwoordelijkheid’

Hoe groot zal het slagveld van de coronacrisis straks zijn?

‘Dat vind ik nu nog lastig te voorspellen. We zitten nu in huis in plaats van in de kroeg of in het theater. Dat heeft ook effect op de kledingverkoop. Hopelijk trekt die straks weer aan, want de kledingbranche heeft het nu erg moeilijk. Meer in het algemeen geldt: als winkels weer een beetje op hun benen staan, zijn ze dan nog in staat om hun producten te leveren? Daarom is het belangrijk dat zij genoeg aandacht aan hun online organisatie geven. Al is het maar om klaar te zijn voor de volgende crisis. Corona heeft de ontwikkeling van digitalisering in de retail met een paar jaar versneld.’

De angst van fysieke winkels is dat zij na corona allemaal verdwijnen.

‘Dat denk ik niet. Ik zie het aan mijn jongvolwassen dochters. Die snakken ernaar om weer te kunnen shoppen met vriendinnen, en dan ergens koffie te gaan drinken. Kijk, voor een basisbehoefte als een inktcartridge voor de printer ga je de deur liever niet uit, die bestel je online. Dat is makkelijk en bespaart je tijd. Fysieke winkels draaien meer om beleving: het zien en voelen van producten, en deskundig en persoonlijk advies krijgen. Die twee kunnen prima naast elkaar bestaan als onderdelen van een gezond ondernemerslandschap.’

‘Gemeenten moeten nadenken over de toekomst van de retail in hun gebied. Nu met corona zie je de neiging bij mensen om dichtbij huis te kopen, maar de toekomst ligt volgens mij toch bij de winkelcentra. Winkelen als dagje uit, een plek om inspiratie op te doen, met aanbod van horeca. In Den Bosch, waar ik in de buurt woon, zag je in de zomer bijvoorbeeld dat de horeca meer ruimte kreeg op het plein voor de Sint-Janskathedraal.’

Koopt u zelf nog in fysieke winkels?

‘Ik kocht altijd al veel online, dus ook los van mijn functie zou ik een echte bol.com-klant zijn. Maar een spijkerbroek wil ik toch eerst even aan hebben. Ik ga daarvoor naar een winkel waar ze me goed adviseren en de broek op lengte maken. Het is een leuke zaak waar je ook wel eens koffie krijgt.’

Bol.com wil uiteindelijk steeds meer platform worden. Waarom?

‘We halen uit onze platformactiviteiten de meeste groei. We zijn zelf ooit begonnen met de verkoop van boeken, entertainment en elektronica. Daar zijn steeds meer productcategorieën bij gekomen. Voor mij waren schoenen het kantelpunt: als die ook online worden besteld… Met steeds meer producten moet je ook van steeds meer zaken verstand hebben. Onze kennis kan echter niet op tegen de kennis die gespecialiseerde aanbieders hebben. Dus kun je die maar beter als platform van dienst zijn.’

‘Ik vind ook dat er naast de AliBaba’s en Amazons een Nederlands platform moet zijn voor Nederlandse ondernemers. Want anders krijg je straks alleen nog maar buitenlandse platforms waarop buitenlandse bedrijven actief zijn. Dat is misschien een grimmig beeld, maar ik vind dat bedrijven waarde moeten creëren.’

Er wordt wel geopperd dat de overheid strenger moet optreden tegen de macht van buitenlandse platforms.

‘Graag zie ik dat de overheid investeert in kennis, waarbij onderwijs het belangrijkst is. Zoals het ook wordt verwoord in de nieuwe toekomstvisie van VNO-NCW en MKB-Nederland. Die kennis kan vervolgens worden toegepast in Nederlandse bedrijven. Mensen die daar werken waaien uit en starten nieuwe lokale bedrijfjes.’

‘Ik wil bovendien niet te defensief boe roepen tegen buitenlandse concurrenten. Ik concentreer me liever op onze eigen bijdrage aan de samenleving.’

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.

Andere corona-actiesVorig jaar heeft bol.com met het oog op de coronacrisis samen met leveranciers onder andere magnetrons en duizenden babyfoons gedoneerd aan ziekenhuizen. Er was een vraag naar magnetrons op afdelingen voor het opwarmen van maaltijden voor het zorgpersoneel. De babyfoons werden gebruikt voor de communicatie op de intensive care. Daarnaast doneerde bol.com samen met Ahold Delhaize aan de voedselbanken en het Rode Kruis. Het bedrijf heeft ook financieel bijgedragen aan de campagne Steun je boekhandel 2021 van de CPNB (Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek). De CPNB roept mensen op boeken te blijven kopen bij hun favoriete boekhandel. Bol.com, de grootste boekverkoper in Nederland, wilde  op deze manier het ‘hele boekenvak’ in Nederland ondersteunen.