Raad en Parlement werken aan positie screening van buitenlandse investeringen

Het Europees Parlement en de Raad zijn beide druk bezig om een positie te formuleren op het ‘Foreign Direct Investment (FDI)-screening’ voorstel van de Europese Commissie. Dit voorstel kwam in Januari vorig jaar uit als onderdeel van het ‘economische veiligheid’ pakket en is een aanvulling op een eerder voorstel uit 2019 over hetzelfde onderwerp.

Met het nieuwe voorstel wilde de Europese Commissie als belangrijkste wijzigingen behalen dat screening in de EU meer geharmoniseerd is (o.a. door minimale procedurele vereisten.) Ook merkt de Commissie 10 sectoren aan waar zij denken dat er een hoog risico is voor de economische veiligheid en screening dus gewenst is.

10 sectoren

Die sectoren zijn direct al een reden tot kritiek. Deze zijn heel breed geformuleerd (zoals AI of semi-con) en bevat ook een annex met alle EU-programma’s waar het eventueel nodig is om extra te screenen. Hiermee loopt men het risico dat het in de praktijk onuitvoerbaar wordt, doordat bedrijven en handhavers zich niet kunnen richten op het hoogste veiligheidsrisico maar alle activiteiten rond bijvoorbeeld AI eronder vallen.

In een eerste versie van de Raadspositie lijkt men daarom van die sectoren af te willen stappen. Zij merken alleen dual use goederen en militaire goederen aan als hoog risico. In een eerste concerptversie van het Parlement wil men wel de 10 sectoren behouden en zelfs nog aeronautica als elfde toevoegen.

Europese samenwerking

Een ander doel van de Commissie is dat lidstaten beter met elkaar gaan communiceren en data gaan delen. Zo wil men onder andere ene verplichte samenwerking bij grensoverschrijdende investeringen en jaarlijkse rapportage. Als een procedure niet wordt gemeld maar wel mogelijk gevolgen heeft in een andere lidstaat wil de Commissie voor nog 15 maanden het recht behouden om een beslissing achteraf nog te beoordelen (en herzien).

In het Parlement wil men hier zelfs nog een schepje bovenop doen door de Commissie het initiatief te geven in gevallen waar meerdere landen betrokken zijn. Het is nog maar de vraag hoe de Raad daar tegenaan kijkt doordat de hoofdsteden in dat geval buiten spel gezet worden.

Vervolg

Beide instellingen hebben nog geen finale versie van hun positie. In het Parlement is INTA in the lead, waar eind januari over een eerste draft is gestemd. Tegelijkertijd stemde men in ECON, TRAN en IMCO over een opinie, nadat de eerste opinie afgelopen december in ITRE was behandeld, en volgen nog amendementen. Doordat de discussie in het Parlement in al deze commissie dus nog lopende is, is het nog niet helder wanneer het EP een formele positie kan innemen. Ook in de Raad is men nog bezig met een positie. Toch is dit voor iedereen duidelijk een belangrijk dossier dus de verwachting is niet dat ze het proces lang zullen uitstellen.