Goedkoop of gevaarlijk? De gevolgen van directe importen voor Nederland

Dagelijks komen er in Nederland zo’n 2 tot 3 miljoen pakketten binnen via verschillende transportwegen, zoals lucht- en zeevaart. Uit het in 2024 gepubliceerde verslag van de Nederlandse Douane blijkt dat deze groeiende stroom aan pakketten steeds moeilijker beheersbaar wordt. ^[1] Niet alleen neemt het volume toe, maar ook het aantal onveilige producten en misleidende marketingpraktijken groeit. De Rijksoverheid heeft erkend dat producten uit onder andere Azië en de Verenigde Staten vaak niet voldoen aan de Europese veiligheidsnormen, waardoor ze gevaarlijk of zelfs illegaal kunnen zijn. Dit leidt niet alleen tot risico’s voor consumenten, maar ook tot oneerlijke concurrentie voor Nederlandse en Europese ondernemers.[2] Om deze problematiek aan te pakken, presenteerde de Europese Commissie op 5 februari 2025 een actieplan, dat wij als MKB-Nederland en VNO-NCW ondersteunen.

Tussen 2018 en 2023 is het aantal pakketten dat Nederland binnenkomt verviervoudigd, met een piek van meer dan 1 miljard pakketten in 2023. Het merendeel van deze zendingen heeft een waarde van minder dan €150, waardoor ze vrijgesteld zijn van extra importkosten. Het aantal aangiften van deze zendingen is tussen 2022 en 2023 verdubbeld, en ze vormden in 2023 het grootste aandeel van alle importen naar Nederland.

Als MKB-Nederland en VNO-NCW staan wij achter gezonde concurrentie. Er zijn steeds meer bedrijven van buiten de Europese Unie, met name uit China, die veel producten rechtstreeks aan consumenten verkopen zonder zich te houden aan Europese productregelgeving.[3] Mede hierdoor zijn die producten goedkoper dan de producten die wel aan de regels voldoen. Het niet voldoen aan regels scheelt namelijk een hoop kosten. Deze bedrijven beginnen steeds grotere marktaandelen in meerdere lidstaten van de Europese Unie te behalen. Dit geldt voornamelijk voor non-food producten (speelgoed, elektronica, etc.). Een deel van het succes van deze bedrijven is naast de lage prijs te danken aan agressieve marketing, het misleiden van consumenten, en het niet voldoen aan Europese regels die consumenten moeten beschermen.

Oproep tot actie

De Europese Commissie heeft in haar e-commerce communicatie op 5 februari ” A Comprehensive EU Toolbox for Safe and Sustainable E-commerce”, bevestigd dat platforms zoals Temu en Shein systematisch de regelgeving omzeilen en producten aanbieden die niet aan de Europese normen voldoen.[4] Dit ondermijnt niet alleen de concurrentiepositie van Europese bedrijven, maar brengt ook consumenten in gevaar.

VNO-NCW en MKB-Nederland pleiten daarom voor een verscherpte handhaving en een snelle implementatie van de voorgestelde maatregelen. Lidstaten moeten hun samenwerking intensiveren om oneerlijke handelspraktijken aan te pakken en de controle op de invoer van goedkope, risicovolle producten te verscherpen. Daarnaast moet de Europese Commissie strengere sancties opleggen aan platforms die bewust producten aanbieden die niet aan de Europese regelgeving voldoen. Dit kan bijvoorbeeld door handhaving van de productveiligheidsverordening (GPSR) of de Digitale Diensten Verordening (DSA) en deze consequent toe te passen.

Een eerlijke markt begint bij naleving van de regels door alle partijen. Zonder effectieve handhaving zal de concurrentiepositie van Nederlandse en Europese ondernemers verder worden ondermijnd. Daarom roepen wij op tot een gezamenlijke inspanning van beleidsmakers, toezichthouders en bedrijven en vragen wij om op Europees niveau een task force op te richten binnen de Europese Commissie met alle stakeholders om de Europese e-commercemarkt eerlijk, veilig en duurzaam te houden.

[1] Ministerie van Financiën (2024). Douane – Stand van de Uitvoering 2024. Verkregen van: https://www.eerstekamer.nl/bijlage/20241211/douane_stand_van_de_uitvoering/document3/f=/vmj3kh42urdo.pdf

[2] Rijksoverheid (2024). 1 Nederlands platform voor onveilige of illegale producten. Verkregen van: https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2024/09/24/een-nederlands-loket-voor-onveilige-of-illegale-producten

[3] ALTROCONSUMO (2024). De Italiaanse consumentenbond heeft producten van Temu getest waaruit bleek dat van de 28 producten (speelgoed, elektronica en cosmetica) er o.a. 11 van de 15 elektronica producten geen CE-marking hadden en 9 van de 13 cosmetische producten geen ingrediënten lijst bezat waardoor ze niet voldoen aan de minimale wettelijke eisen. https://www.altroconsumo.it/hi-tech/internet-telefono/news/temu

[4] Europese Commissie (2025). E-commerce communication: A comprehensive EU toolbox for safe and sustainable e-commerce. Verkregen via: https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/e-commerce-communication-comprehensive-eu-toolbox-safe-and-sustainable-e-commerce