Toine Manders (50PLUS): ‘Europa moet weer aanvoelen als voetbalclub’

Toine Manders voelde zich als Europarlementariër aan de kant gezet door de VVD, maar werd vervolgens omarmd door 50PLUS. Voor zijn inzet voor het bedrijfsleven maakt dat niet zo veel uit. ‘Een florerende economie levert geld op voor andere zaken.’

Een toonbeeld van ondernemerschap? Golfbaan Het Woold in zijn woonplaats Heusden, vindt Toine Manders, europarlementariër voor 50PLUS. Niet zomaar een golfbaan: zijn vrouw was een van de oprichters en zijn dochter is nu een van directeuren. Zelfs was hij tot voor kort bestuurslid van de golfvereniging.

Bent u niet bang voor het verwijt van belangenverstrengeling?

‘Dat is weer typisch Nederlands: meteen negatief zijn over een ander als die zijn nek uitsteekt. Het zijn gewoon goede ondernemers. Het valt nu niet mee in de golfwereld, aangezien de verenigingstrouw flink is teruggelopen. Je moet dus aan klantenbinding doen. Op Het Woold richten ze zich bijvoorbeeld op vijftigplussers die behoefte hebben aan een ontmoetingsplek. Daarom zit het hier zelfs vol op maandagmorgen.’

Over deze serieWat hebben Kamerleden met het bedrijfsleven? Beschikken ze zelf over een ondernemersgeest? In de serie Langs de meetlat in Forum komen Kamerleden van alle partijen aan het woord over hun band met en inzet voor het bedrijfsleven en geven ze zichzelf een cijfer. Eerdere afleveringen lezen? Kijk dan hier.

Van golf als elitaire sport wil hij ook niks horen. Sterker: hij vindt dat de overheid – vanwege die sociale functie – golf moet gaan subsidiëren, net als een volkssport als voetbal. Want nu kost een abonnement zo’n 1.000 euro, voor veel mensen een hoop geld. ‘Golf is als wandelsport ook goed voor de gezondheid. En een golfbaan is eigenlijk een natuurgebied dat stikstof verwerkt.’

Wat wél klopt qua beeldvorming: er lopen veel 50-plussers rond. Sinds 2014 is dat zijn achterban. Daarvoor zat hij 15 jaar voor de VVD in het Europees Parlement. Hij spreekt regelmatig VVD’ers die denken dat hij de partij de rug toe heeft gekeerd, maar in zijn ogen is dat juist andersom. ‘Ik ben als liberaal een vrijdenker en vind fractiediscipline soms te ver gaan. Daarom wilde ik ook niet naar de Tweede Kamer. Maar ook als europarlementariër geldt blijkbaar: als je te vaak, zelfs met goede argumenten, afwijkt van de partijlijn, word je gezien als ongeleid projectiel en ben je persona non grata.’

Wie is Toine Manders?Na een studie industriële vormgeving in Tilburg ging Toine Manders (64) aan de slag als docent handenarbeid. In 1987 begon hij als industrieel vormgever voor zichzelf. Met een compagnon bedacht hij het concept van Treintaxi. Na een motorongeluk raakte hij verlamd aan zijn linkerarm en gooide hij het roer om. Hij ging rechten studeren en was van 1993 tot 1999 advocaat. Ondertussen was hij voor de VVD actief in de gemeenteraad van Asten en de Provinciale Staten van Noord-Brabant. In 1999 werd hij lid van het Europees Parlement. In 2014 kon hij niet meer verkiesbaar zijn voor de VVD en stapte hij over op 50PLUS. Sinds 2019 zit hij voor die partij in het Europees Parlement.

Directe steen des aanstoots was volgens hem zijn amendement op het voorstel van de Europese Commissie om de betalingstermijn voor overheden aan bedrijven te beperken tot 30 dagen. Hij wilde die termijn ook voor bedrijven onderling, tegen de zin van de partij. ‘Het mkb mag niet door grote bedrijven als een soort bank worden gebruikt door die termijn maar op te rekken.’ Het amendement werd met een ruime meerderheid aangenomen door het Europees Parlement.

‘Het mkb mag niet als bank worden gebruikt door grote bedrijven’

Een jaar later veranderde de VVD het reglement voor europarlementariërs, waardoor Manders niet meer in aanmerking kon komen voor een nieuwe termijn.

Manders komt uit een ondernemersfamilie. Zijn ouders hadden een groente- en fruitzaak. ‘Mijn vader zei altijd: ‘De prijs is veel minder belangrijk dan de tevredenheid van de klant. Want als die tevreden is over je product, is de prijs snel vergeten.’ Tot ontevredenheid van zijn vader ging hij zelf naar de kunstacademie, recalcitrant als hij was. Maar uiteindelijk werd ook hij ondernemer. Als vormgever bedacht hij met een compagnon het concept van Treintaxi. Daarna sloeg het noodlot toe: Manders kreeg een motorongeluk en raakte verlamd aan zijn linkerarm. Waarna hij rechten ging studeren en advocaat werd.

Toine Manders op campagne voor 50PLUS

Wat is er anders als 50PLUSser?

‘De achterban en de focus. Toen ik jong was, wilde ik een luxe leven met auto, huis en gezin. Nu wil ik – 3 jaar na een hartinfarct – gezondheid voor mezelf, mijn vrouw, mijn kinderen en kleinkinderen. Ik ben veel socialer geworden. Iedereen moet aan bod komen.’ Zo komt hij op voor ouderen die langer willen doorwerken. ‘Terwijl veel werkgevers 50 al te oud vinden.’ Hij wilde zelf een medewerkster van 68 aannemen. Mocht niet, want de limiet bij het Europees Parlement ligt bij 66. Hij heeft de secretaris-generaal van het Parlement zover gekregen om toch een uitzondering tot 70 jaar voor haar te maken.

‘Ik ben veel socialer geworden. Iedereen moet aan bod komen’

Met het bedrijfsleven houdt hij zich nog steeds bezig in Brussel. Want zonder florerende economie is er geen geld om aan allerlei andere zaken uit te geven. Met het mkb als kurk waarop de economie drijft. Dat bijt niet met zijn andere portefeuille, consumentenbescherming, vindt hij. ‘Een bedrijf heeft belang bij tevreden klanten. Er moet een balans zijn. Een ondernemer moet geld kunnen verdienen, een consument moet tevreden zijn over het product.’

Een politicus moet voelhorens hebben voor wat er leeft in de samenleving, stelt hij. ‘Het oude Europese verhaal van welvaart en vrede is niet meer voldoende. Vergelijk het met een voetbalclub: mensen blijven supporter, of het nu goed gaat of slecht. Dat gevoel, die emotie en identiteit, moeten we ook bij Europa krijgen. En dat krijg je niet door alleen maar over bezuinigen te praten. Dan moet je het ook hebben over kansen, groei en wat ons verbindt hebben.’

Geeft zichzelf: geen cijfer

‘Dat moeten anderen maar doen.’

Nederland of Europa?‘Ik ben Nederlander, want dat is mijn identiteit. Of eigenlijk Brabander dan. Maar Nederland ís Europa. Voor onze toekomst is Europa heel belangrijk.’

Jong of oud?‘Dan kies ik toch voor jong. Onze kinderen en kleinkinderen zijn belangrijker, want die moeten de maatschappij gaan dragen. Maar wel met advies van de ouderen.’