Maarten Edixhoven (Aegon): 'Ik ben zoals ik ben'

Een bestuursvoorzitter die zowel invoelend als rationeel is, kan dat? Zeker, kijk maar naar Maarten Edixhoven (Aegon). Hij leidt een organisatie van 3.500 man, maar zit net zo lief thuis met zijn drie kinderen. ‘Door de coronaciris zijn we als gezin dichter bij elkaar komen te staan.’

Een groen hofjesappartement in hartje Amsterdam, in een woonkamer waaraan je meteen ziet: aha, hier leven kinderen. Drie bakken met Legoblokken. Een Star Wars ruimteschip. Donald Duck’s op de grond.

Maarten Edixhoven (49), ceo van Aegon, werkt net als die andere vaders – hij is getrouwd en heeft drie zoontjes – thuis tijdens coronatijd. ‘De eerste maanden zat ik 12 tot 14 uur per dag opgesloten in de slaapkamer van onze jongste twee, om te zorgen dat we bij Aegon de omzetting naar volledig op afstand werken goed wisten te doen. Dat was aanpoten, in een huishouden waarin tegelijkertijd les moest worden gegeven aan drie schoolgaande kinderen. Dat laatste kwam toen 100 procent op mijn vrouw neer. Nu, bij de tweede lockdown, help ik daarbij.’

Wie is Maarten Edixhoven?Maarten Edixhoven werd in 1971 geboren in het Limburgse Echt. Hij studeerde bedrijfskunde aan de Vrije Universiteit en begon zijn carrière bij ING. Voor hij in 2017 ceo van Aegon werd, werkte hij ook nog bij Nationale Nederlanden en Zwitserleven. Ook zit hij in het bestuur van VNO-NCW en is vicevoorzitter van het Verbond van Verzekeraars. Edixhoven is getrouwd en heeft drie kinderen.

Edixhoven bekent dat hij de huidige werksituatie prettiger vindt dan die ervóór. Want die bestond uit drie keer per maand reizen naar het buitenland. Elke dag forenzen van Amsterdam naar Den Haag of Leeuwarden. ‘Nu ben ik present bij ontbijt, lunch en avondeten. Mijn kinderen vinden het absoluut fantastisch. Voor mij geldt dat er uit de coronacrisis iets moois is uit gekomen. We zijn als gezin dichter bij elkaar komen te staan.’

U wordt door een zakelijke vriend omschreven als: ‘een frisse wind in de bestuurskamer, geen alphamannetje.’

‘Ja, daar herken ik me wel in. Er zijn veel ego’s in de financiële sector. Volgens een Amerikaans onderzoek vind je méér mensen met persoonlijkheidsstoornissen in de financiële sector dan in elke andere sector (lacht). Sinds de financiële crisis van 2007 zijn we in het verdomhoekje komen te staan. De verhalen over zelfverrijking en ‘foute’ beleggingsverzekeringen zijn legio. Onze reputatie, laten we eerlijk zijn, is nog niet op het niveau van vóór 2007 – dat meten we ook – maar het is wel véél beter geworden. Ik zie het als mijn missie om al onze mensen, die anderen helpen met wonen en inkomen, vol trots over hun werk te laten vertellen thuis. Daarin kies ik een andere benadering, en leg de nadruk op de klant, op de balans tussen werk en privé, en op diversiteit.’

‘Voor mij is er uit de coronacrisis iets moois gekomen’

Zo liet Edixhoven als een van de weinige Nederlandse ceo’s onderzoek doen naar loonverschillen tussen mannen en vrouwen in het bedrijfsleven. ‘Het is een vorm van gelijkwaardigheid die je je mensen kan bieden.’ Onlangs is ‘het recht op onbereikbaarheid buiten werktijden’ opgenomen in de Aegon-cao. Blije werknemers doen hun werk immers beter. ‘Zo worden we straks weer een pure, dienstverlenende industrie.’

Het interview gaat na de foto verder 

Boekenwurm

De jonge Edixhoven groeide op in het dorpje Vleuten, vlakbij Utrecht. Vader werkte als arbeidsorganisatiepsycholoog bij KPN. Moeder was parttime basisschoollerares. ‘Een recipe for disaster’, grapt Edixhoven, ‘een psycholoog en pedagoog thuis. Dat was natuurlijk de hele tijd reflecterende kost.’ Er wérd inderdaad veel gepraat. Over boeken, maatschappelijke kwesties. Zaken werden analytisch benaderd, uitgebreid besproken. ‘Ik weet nog dat ik op mijn 16de een brommer wilde. Dat vonden mijn ouders niets, maar zeiden: ‘Prima, maar dan ga je er zelf voor werken. Dat hoort bij volwassen worden.’ Toen ben ik bij Hoog Catharijne in Utrecht achter de kassa gaan staan, voor 3 gulden 33 bruto per uur. Ik kan je verzekeren: je moet heel veel uren maken voor je een brommer kunt betalen.’

‘ik heb het dorp echt als beklemmend ervaren’

Een zorgeloze jeugd, dat had hij wel. Elke zomer op vakantie met zijn ouders en jongere broertje. In de auto naar Toscane, naar een oudtante. De vijgenboom in haar tuin, ideaal om onder te lezen, het geregelde ‘plop’ van de vallende vruchten. Edixhoven wijst naar het vijgenboompje op zijn dakterras. ‘Gekocht uit nostalgie.’

Maar opgroeien in Vleuten was ook, nou ja, verdomd sáái. ‘Het is een prachtig dorp. De weilanden met koeien begonnen in onze achtertuin. Maar ik herinner me vooral de verveling als tiener. De oneindig lange zondagen.’ Tot zijn 12de ging hij met zijn ouders mee naar de kerk. Maar ook daar: gaap. ‘Ik heb het dorp deels als beklemmend ervaren. Puur omdat er weinig te doen was.’

En wat doe je dan om de verveling te verdrijven? In het geval van Edixhoven: sporten en lezen. ‘Ik las alles wat los en vast zat. Ik ben een echte omnivoor.’Arendsoog van Jan Nowee, In de ban van de ring van Tolkien. Het boek dat hem nog het meeste bijstaat is Slaughterhouse Five van de Amerikaanse schrijver Kurt Vonnegut: een autobiografisch verhaal over een Amerikaanse soldaat die het bombardement in het Duitse Dresden overleefde. ‘Uit dat boek haalde ik een van mijn grootste levenswijsheden. Namelijk dat we als mens denken alles onder controle te hebben, terwijl dat absoluut niet zo is. Weet wat je kunt beïnvloeden en acteer daarop. Weet wat je niet kunt beïnvloeden en accepteer dat. Maak constant onderscheid tussen die twee, zo probeer ik het inelk geval te doen.’

Rijstwater

Deze denkwijze hielp hem door lastige gebeurtenissen te komen. Zo werd zijn oudste zoon ziek toen die nog geen jaar oud was. ‘Hij droogde uit en de artsen wisten zich eigenlijk geen raad. Dan moet je toch vertrouwen op de medische staf. Maar het jochie werd zieker en zieker en zou in het ziekenhuis moeten worden opgenomen. Ik zei tegen mezelf: denk na. Wie zou iets compleet anders kunnen bedenken dan de reguliere medische zorg waarmee we nu te maken hebben? Om 12 uur ’s nachts belde ik uit pure nood mijn oudoom in Limburg, die huisarts was – hij heeft mijn moeder overigens geholpen toen ze van mij beviel. Hij zei één ding: rijstwater. Dat lieten we ons zoontje drinken en die knapte daar vanaf dezelfde nacht van op. Ja, het was een nachtmerrie en toch kon ik een bepaalde mentale rust vinden in wat ik van huis uit heb meegekregen – benader de zaken ook onder druk altijd analytisch.’

Zijn gezin – voor Edixhoven is dat de motor in zijn leven. ‘Je bent zo gelukkig als je ongelukkigste kind, zeg ik altijd. Wat dat betreft is opvoeden soms moeilijker dan leidinggeven aan een team. Je doet je best, maar voor hetzelfde geld loopt je kind na 30 jaar toch bij de psychiater.’

Uw vrouw heeft uw ontslagbrief in handen, vertelde ze.

‘Haha, dat klopt. We hebben dat zo geregeld, omdat ik de relatie met mijn vrouw gewoon ontzettend belangrijk vind. Ik weet hoe volledig gefocust ik kan zijn als het om werk gaat. Toen er kinderen kwamen, hebben we goed gepraat. Ik zei: ik ben zoals ik ben. Maar jij mag op de rem trappen als jij denkt dat dit hetgene is wat niet meer werkt. Daar vinden we dan samen een oplossing voor. De laatste jaren werk ik en mijn vrouw niet, maar dat kan zomaar omkeren. We hebben afgesproken dat mijn vrouw thuisblijft als de kinderen op de lagere school zitten, en dat we dat omkeren vanaf de middelbare school. Dus het kantelmoment begint te komen. Ja, dat voelt goed, daar zou ik echt geen problemen mee hebben.’

‘ik vind opvoeden soms moeilijker dan leidinggeven aan een team’

Heeft uw vrouw wel eens met de brief gezwaaid?

‘Nou, ze heeft een paar keer op de rem getrapt. Dat ze zei: Maarten, het is goed als je even afstand neemt van je werk en met mij of een goede vriend gaat praten. Ze deed het vanuit het oogpunt van goede zorg: klopt deze omgeving nog voor jou? Ze kent me als geen ander, ze weet dat ik zoveel passie en tijdsinspanning in mijn werk stop, dat ik mezelf daarin voorbij kan lopen.’

Gemiddeld zit een ceo 1347 dagen aan de top. Maarten Edixhoven over zíjn 1347 dagen

https://youtube.com/watch?v=o1Ijniyvpq0

Is dat wel eens gebeurd?

‘Ik heb inmiddels mechanismes ingebouwd om dat te voorkomen. Maar het is een keer voorgekomen. Toen ik rond 2005 directeur was bij Nationale Nederlanden reed ik om 7 uur ’s ochtends naar Rotterdam. Van het ene op het andere moment verdween mijn zicht. Gelukkig was ik nog in de stad. Ik was zo single minded bezig met het bedrijf, ik kreeg een soort shutdown. Mijn toenmalige baas heeft dat fantastisch opgevangen. Ik kreeg externe coaching en dat gaf mij inzicht in wat zoiets kan veroorzaken, en wat je daaraan kan doen.’

Het leiden van een grote organisatie (bij Aegon Nederland werken 3.500 mensen) is een vorm van topsport, zegt Edixhoven. ‘Een Amsterdamse voetbalvader zei eens tegen mij: als ceo ben je het eindpunt van het gezeik. Een rechttoe rechtaan uitspraak, je kunt er ook chique definities voor hebben. Als bedrijfsaanvoerder kun je het nooit op alle fronten goed doen. Je staat onder enorme druk, we zijn een beursgenoteerd bedrijf, hebben te maken met een lage rente, digitalisering, er speelt een pandemie. Het kanaliseren van die druk is ontzettend belangrijk om de rol van aanvoerder goed te kunnen vervullen. Belangrijk voor mij én mijn omgeving is dat ik mentaal fit blijf.’

‘De belangrijkste rol is voor mij die thuis’

Dat is de reden dat Edixhoven zoveel sport. Hij tennist, padelt, doet aan hardlopen en liep 5 marathons. De ceo trekt twee boeken uit de boekenkast: Waarover ik praat als ik over hardlopen praat van de Japanse schrijver Murakami, en Born to run van Christopher McDougall. ‘Bij een marathon ligt de finish ver weg, dat vergt een bepaalde mentale instelling. Doorzettingsvermogen. Als je hardloopt kom je na zo’n 8 kilometer in een flow terecht. Dan lossen de dingen die in je hoofd spelen over werk en privé gewoon op, als wolken. En het gekke is: in het echt lóssen sommige problemen zich af en toe ook vanzelf op.’

Het Gooi

Als het lukt, rent Edixhoven elke dag een rondje in zijn geliefde Amsterdam. ‘Ik vond hier wat ik onbewust zocht in Vleuten: vrijheid. Diversiteit. Ik kreeg toen ik hier ging studeren een gevoel van thuiskomen. We hebben er bewust voor gekozen om in Amsterdam te blijven toen we kinderen kregen. Omdat we ze willen meegeven wat het betekent om in een diverse maatschappij op te groeien. Dat is namelijk de toekomst, en dat krijg je minder mee als je leeft in een reservaat als Het Gooi of Bloemendaal.’ Het zijn geen loze woorden. In het hofje van het gezin Edixhoven, is ‘gewoon sociale woningbouw te vinden’. Toen zijn oudste zoon concentratieproblemen kreeg, ging hij tijdelijk naar een kleine klas op een ‘kleine zwarte school’. ‘Daar ging het goed, daar kwam hij tot rust.’ Inmiddels zit hij op het gymnasium – net als zijn pa vroeger.

Edixhoven vindt het prachtig, het ceo-schap bij Aegon, zijn commissariaten bij organisaties als TKP Pensioen en Robidus. ‘Mooie, verschillende rollen, maar ik bén niet die rol. De belangrijkste rol voor mij is die thuis.’