18 MEI, 2020 • Portret
Klaas ‘Bouwprotest’ Kooiker wil altijd actie
Vorig jaar was Klaas Kooiker een van de mannen van Grond in Verzet. Dit jaar is hij weer gewoon ondernemer Klaas Kooiker. Vol ongeduld bezig met nieuwe dingen. ‘Want anders gebeurt er niks.’
Hij woont en werkt in Staphorst, komt uit een gezin met acht kinderen, en heeft er zelf vijf. Een Randstedeling kan dan algauw denken dat het leven van ondernemer Klaas ‘Bouwprotest’ Kooiker helemaal in het teken van het geloof staat, maar dat ligt toch iets genuanceerder. Hij zegt nuchter: ‘Ik ben Nederlands Hervormd en de zondag staat voor mij nog steeds in het teken van kerk en gezin, maar in geval van een calamiteit wordt er gewoon gewerkt. Kijk, vroeger was de wereld kleiner en letten mensen veel meer op wat de buren deden. Nu is er meer een open tijdperk, ook in Staphorst zijn er genoeg mensen die niet geloven.’ Al zou hij het zelf niet leuk vinden als een van zijn kinderen met die boodschap thuiskwam.
Wie is Klaas Kooiker?Ondernemer Klaas Kooiker werd in 1986 geboren in Staphorst. Daar groeide hij niet alleen op, hij woont er nog. Ondernemen zat er al jong in. Zo begon hij op zijn 13de een handel in openhaardhout. School was niet zijn ding. Zijn vmbo-diploma haalde hij in 2002 en als snel begon hij met Klaas Kooiker Handelsonderneming en Dienstverlening (later: aannemersbedrijf Klaas Kooiker). In 2006 kwam daar Kooiker Zuigtechniek bij, opgericht samen met ouders en broers. Acht jaar later nam Kooiker alle aandelen in dat bedrijf over. Nadat Kooiker eind vorig jaar in actie kwam tegen het PFAS-beleid van het kabinet met Grond in Verzet werd hij een bijna ‘Bekende Nederlander’. Kooiker is getrouwd en heeft samen met zijn echtgenote vijf kinderen.
Op de vensterbank van zijn werkkamer staan diverse schaalmodellen van het wagenpark van zijn aannemersbedrijf. Zelf rijdt hij ook nog steeds graag. Als baas komt het daar – helaas – minder van. Opvallend model – niet aanwezig in het bedrijf – is de pistenbully: een sneeuwschuiver die in wintersportgebieden wordt gebruikt voor de pistes. Daar zou hij graag eens op willen zitten. ‘Ik mag graag skiën en heb wel iets met Oostenrijk. Het is een combinatie van de vrijheid, de frisse lucht en het buiten zijn. Er helemaal even uit zijn en gas geven op zo’n berg. Ik denk er zelfs weleens over om naar Oostenrijk te emigreren als de kinderen het huis uit zijn.’
Maar tot die tijd is Kooiker in de eerste plaats ondernemer. Zijn bedrijf met 45 man personeel is gespecialiseerd in zuig en blaastechniek, grondwerk, bestrating en riolering. Iemand die zijn ding doet en niet zo nodig in de schijnwerpers hoeft te staan. Toch was dat vorig jaar wel het geval, als een van de voormannen van Grond in Verzet, de actiegroep die zich tegen het PFAS-beleid van het kabinet keerde. Hij deed dat samen met Arnold Tuytel, die hij als ‘concullega’ omschrijft. ‘We spraken elkaar en wilden wel eens weten hoeveel ondernemers in Nederland last hadden van de PFAS-problematiek. Ik had niet verwacht dat dat uiteindelijk zou leiden tot het grote bouwprotest op het Malieveld. We wilden gewoon als ondernemers aangeven dat er iets aan de hand was. Want als alleen brancheverenigingen van zich laten horen, denkt de politiek en de samenleving dat het wel mee zal vallen.’
Zo werd hij een beetje tegen wil en dank een Bekende Nederlander. Terwijl hij er niet eens van houdt om zijn eigen medewerkers toe te spreken. Laat hem gewoon maar doen. Maar tegelijkertijd is hij van het kaliber ‘wie A zegt, moet ook B zeggen’. Hij had deze beweging zelf in gang gezet, dus moest hij het ook afmaken. Zelfs als zijn eigen bedrijf niet eens zoveel last heeft van de PFAS-problematiek. Iemand moet het doen. Nou, dan hij maar.
Het interview gaat na de foto verder
Was het spannend die dag in Den Haag?
‘Een mooi moment was toch wel toen we het podium opkwamen en al die mensen zagen op het veld, ondanks mijn ‘podiumvrees’. Het was ook wel spannend omdat het protest een paar keer uit de hand dreigde te lopen. De ME hield op een gegeven moment op de snelweg wagens tegen die op weg waren naar het Malieveld, terwijl daar volgens ons nog ruimte was. En later werden we gevraagd te bemiddelen toen boze bouwers een kruispunt bezetten. Maar ik vond de orde bewaken niet mijn taak. Bovendien was het in mijn ogen de schuld van de ME en de politie dat het zo liep.’
Uiteindelijk veegde de ME het Malieveld leeg. Fanatieke actievoerders maakten Kooiker en Tuytel daarbij uit voor ‘watjes’. Kooiker haalt er nu zijn schouders bij op. ‘Het was niet leuk natuurlijk, maar wij hadden het op onze manier goed gedaan, vonden we. Je doet het natuurlijk nooit voor iedereen goed. Ik was er op dat moment in elk geval wel klaar mee. We waren uitgenodigd voor talkshows later die avond, maar het was mooi geweest. De dag was vroeg begonnen, en nu was het tijd om huiswaarts te gaan, naar vrouw, kinderen en bedrijf.’
Is de politiek niets voor u?
‘Ik ben er juist achter gekomen dat de politiek helemáál niets voor mij is. Veel te langdradig: uren praten en dan niks beslissen. Ik besef wel dat overleg goed is en dat de democratie nu eenmaal zo werkt, maar als er aan het eind van de dag geen klap op wordt gegeven, vind ik dat als ondernemer toch frustrerend. Ik weet het hoor: we mogen niet klagen in Nederland met hoe de dingen zijn geregeld. Premier Rutte moet natuurlijk ook zorgen dat zijn kabinet niet uit elkaar valt, en dat hij met ieders belangen rekening houdt. Maar het is mijn ding niet.’
‘De politiek is helemaal niets voor mij’
Het stilleggen van de bouw is volgens hem slechts een theoretische oplossing van het probleem, en geen praktische. ‘Want dan kun je als bedrijf ook geen geld verdienen om te investeren in innovatieve oplossingen.’ En dat doet hij het liefst als ondernemer: nieuwe dingen bedenken. Dat gaat continu door. Om te voorkomen dat hij écht alleen maar aan zijn bedrijf denkt, mag hij thuis graag een boek lezen, op zijn e-reader. ‘Het is een vorm van resetten.’
Het managen van zijn medewerkers gaat hem minder goed af. ‘Ik houd niet van vergaderen en heb weinig geduld. Ik ben meer ondernemer dan een goede leider die naar iedereen luistert. Het liefst leg ik aan de bedrijfsleiders van de verschillende onderdelen van het bedrijf uit waar ik heen wil, en ga er dan vanuit dat zij dat verder vertalen naar de medewerkers.’
‘Dat ongeduld van mij heeft overigens wel een functie. Ik moet mensen op gang zien te krijgen voor nieuwe ideeën, want anders blijft het een idee. Ik ben van de actie, anders komt het niet. En het gaat hier wel om een bedrijf met 45 medewerkers. Volgend jaar moet er ook nog werk zijn.’ Hij heeft het nu rustiger met de coronacrisis, al gaat het werk nog door. ‘Misschien gaan we het later merken.’
Bekijk hier een fimpje van de open dag op het bedrijf van Klaas Kooiker
Het ondernemen zal er al vroeg in: op zijn dertiende begon hij een handeltje in openhaardhout. Dat beviel hem beter dan school. ‘Ik heb de havo wel geprobeerd, maar dan kwam er weer een mooi handeltje langs.’ Het vmbo heeft hij wel afgemaakt, het mbo vervolgens niet. De school stelde hem voor de keus: school afmaken of aan het werk. Het werd het laatste. ‘Mijn ouders vonden me oud en wijs genoeg om zelf een beslissing te nemen. Op een gegeven moment moet je de jeugd loslaten.’ Hij merkt het nu met zijn oudste zoon van 14, die havo/vwo doet maar daar ook over twijfelt. ‘Ik zeg hem nu dat hij zijn school moet afmaken. Je weet niet hoe het straks met de economie gaat. En dat papiertje pakken ze je niet meer af.’
‘Als achtjarige zal ik al op de kraan: ideaal’
Inspiratiebron voor het ondernemen was zijn vader, die een loonwerkbedrijf in grond- en sloopwerk had. ‘Als achtjarige zal ik al op de kraan. Dat was voor mij het ideale plaatje.’ Zijn vader hielp hem later bij zijn eerste schreden op het ondernemerspad. Zo haalden ze samen oude brommers op, die Kooiker vervolgens opknapte. Hij begon een aannemersbedrijf en zag een kans in de aanschaf van zuigwagens: in plaats van te graven wordt de grond rond leidingen weggezogen. Omdat die techniek nieuw was, investeerden zijn ouders en twee broers ook in het bedrijf. In 2014 ging Kooiker alleen verder.
Twee jaar geleden betrok hij een nieuw bedrijfspand aan de rand van Staphorst. Daar gaat hij ook een huis laten bouwen voor zijn gezin van vijf kinderen. ‘Een bedrijf bij huis is supermooi. Als ik aan het werk ben, kan ik tussendoor altijd even naar huis als dat nodig is. En de kinderen kunnen in het weekend op het bedrijf spelen. Zo ben ik zelf ook opgegroeid.’ Als jongste van acht kinderen kijkt hij met plezier op zijn jeugd terug. ‘Ik kreeg aandacht genoeg. Je hebt wat aan elkaar met een groot gezin. We hadden veel lol – en ook veel ruzie. Maar dat hoort erbij.’
Het leven dat zijn ouders leidden was goed in zijn ogen, en zo probeert hij het ook te doen. Ze hebben hem de ‘basisregels’ van de Tien Geboden bijgebracht, en verder: je netjes gedragen, werken voor je geld, er zijn voor je gezin. En geloven in jezelf. ‘Vorig jaar keken ze met enige angst naar wat ik ging doen met Grond in Verzet. Ze dachten: ‘Als dat maar goed gaat.’ Maar na afloop vonden ze het super dat ik het had gedaan.’
U bent altijd positief, zeggen anderen. Waar komt dat vandaan?
‘Dat zit gewoon in me. Het komt altijd wel goed, is mijn overtuiging. Ik maak me niet zo druk, kan dingen makkelijk van me af zetten. Een klus van een half miljoen verliezen is natuurlijk jammer, maar misschien komt er een grotere klus voor in de plaats.’
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen?Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Handig: de wekelijkse Forum-alert