Geen astronaut of raket de ruimte in zonder Nederlandse technologie

Zonder astronaut, raket en satellieten, zouden we geengps kennen, geen nauwkeurige weervoorspellingen, en niets weten over het gat in de ozonlaag. Nederlandse bedrijven leveren een belangrijke bijdrage aan de bouw van deze raketten én de ruimtevaart.

André Kuipers trekt tegenwoordig volle zalen met zijn ruimtevaartshow. Nederlands tweede astronaut in de ruimte – na Wubbo Ockels – vertelt zijn publiek hoe het is, een raketlancering meemaken, en om langs sterren en planeten te vliegen. De ruimte spreekt sowieso tot de verbeelding. Hoeveel Hollywoodfilms zijn er wel niet gemaakt over heroïsche ruimtereizen, landingen op onbekende planeten, en leven op Mars?

De praktijk is meer down to earth. Raketten worden vooral gebruikt om satellieten en ruimtevaartuigen de ruimte in te schieten. Weer- en communicatiesatellieten, en instrumenten om de aarde in de gaten te houden, de atmosfeer, veranderingen in de oceaanstromen. Het Europese navigatiesysteem Galileo, waarbij in 2020 dertig satellieten bijna 24.000 kilometer boven de aarde draaien, zorgt ervoor dat onzegps goed werkt. De waarnemingen van Europese weersatelliet Meteosat zien we dagelijks op televisie. De vorig jaar gelanceerde satelliet Sentinel-5P brengt luchtvervuiling tot in detail in kaart.

De Nederlandserol voor de ruimtevaart

Dit zou allemaal niet mogelijk zijn zonder Nederlandse input. Nederland is misschien wel klein, maar levert een enorme bijdrage aan de – Europese – ruimtevaart. Geen enkele Europese raket en astronaut gaat de ruimte in zonder Nederlandse technologie aan boord. De ondernemingen in de Nederlandse ruimtevaartsector genereren jaarlijks een toegevoegde waarde van 600 miljoen euro en bieden werkgelegenheid aan 7.000 – vaak hoog opgeleide – werknemers. De grootste vestiging van de European Space Agency (ESA) is in ons land te vinden: het technologische centrum ESTEC, gevestigd in Noordwijk. Dat geeft glans aan het innovatieve karakter van Nederland. Andere sectoren maken gebruik van de technologieën die in de ruimtevaartbranche zijn ontwikkeld. Het gaat om bijvoorbeeld materialen, robotisering, werkmethoden en zonnecellen. Zo maken orthodontisten beugels met geheugenlegeringen: slimme, elastische metalen, die oorspronkelijk zijn ontwikkeld voor automatische schakelaars binnen de ruimtevaart. Chipmachinefabrikant ASML maakt gebruik van technologische kennis uit de Nederlandse ruimtevaartsector. Bovendien draagt de Nederlandse ruimtevaart bij aan de populariteit van bètastudies.

Tijd voor een beetje ruimteporno… nou ja, zo noemen ruimtevaartliefhebbers dat toch?

https://youtube.com/watch?v=kcKL_qR1dXM%3Frel%3D0

Voor wie de illustratie groter wil zien: onderaan dit artikel staat een linkeen printvriendelijke versie

Nederlandse ondernemers bouwen ook aan Ariane 6

Geen sector dus om over het hoofd te zien. Vorig jaar ontving Airbus Defence and Space Netherlands een order met een waarde van 46 miljoen euro, om onderdelen te maken voor de zogeheten Ariane 6-raket. De eerste lancering van deze krachtige raket – die meer payload kan meenemen dan haar ‘oude’ zusje– staat gepland voor 2020. Het is de bedoeling dat er jaarlijks 12 nieuwe Ariane-raketten op de markt komen. ESA wil zo beter het hoofd bieden aan de groeiende concurrentie uit landen als China en India, en commerciële aanbieders zoals het Amerikaanse SpaceX van Elon Musk, die vorige week nog een succesvolle testvlucht deed.

Kijk hier hoe de Ariana 5 wordt gelanceerd

https://youtube.com/watch?v=gddceL0Gfe8%3Frel%3D0

Extra investeringen in ruimtevaart hard nodig

Dit soort orders zijn mooi, maar een reden om een gat in de lucht te springen, is het helaas niet. Een jaargeleden maakten de ministers van de 22 ESA-lidstaten (waaronder Nederland) bekend om de komende drie jaar ruim 10 miljard euro te reserveren voor de Europese ruimtevaartinfrastructuur. Nederland schrijft zich in voor de technologieprogramma’s met een schamele 102 miljoen euro. Daarbij neemt ons land de 18e plaats in van de 22 ESA-lidstaten. Niet voor niets worden onderdelen van ESTEC verplaatst naar landen als Groot-Brittannië en Spanje. FME-CWM,Spaceneden VNO-NCW pleiten dan ook voor een extra overheidsinvestering van 50 miljoen euro in de branche op jaarbasis. Want ja, we zijn het slimste raketjongetje van de klas, maar dat willen we ook graag blijven.

Meer weten over de toeleveranciers in de raketindustrie? Kijk dan ook eens op de websites van: BlueTea, Aerospace Propulsion Products, Airbus Defence and Space Netherlands, ATG Europe, Pentacon, Uitgeest Mechanische Industrie, LioniX International, West End Machinefabriek, Microtechniek special products, PM-Aerotec, Surface Treatment en Science [&] Technology (S[&]T).

Voor de volledigheidHet overzicht in de infographic is niet compleet. Er zijn veel meer Nederlandse bedrijven die onderdelen leveren voor de ruimtevaartindustrie. Veel van de bedrijven die wel in de illustratie staan, leveren meer dan één product. Zo maakt Airbus Defence and Space Netherlands frames voor de ophanging van raketmotoren, maar ook bijvoorbeeld zonnepanelen voor satellieten. Pentacon maakt test- en toolingsystemen voor de ontwikkeling en assemblage van raketten als satellieten. Uitgeest Mechanische Industrie is niet alleen toeleverancier van hoog-nauwkeurig onderdelen op het gebied van ruimtevaart, maar ook voor de nucleaire geneeskunde en de grafische industrie. De getoonde bedrijven leveren ook niet per seonderdelen voor de Ariane 6.