Deltacommissaris: ‘Maak je bedrijf nu klimaatverandering-proof’

Half Nederland onder water? Een lint van eilanden voor de kust? Die toekomstbeelden kwamen de afgelopen tijd langs. Hoe staat het eigenlijk met onze bescherming tegen het water? Dat vroeg Forum aan Deltacommissaris Peter Glas. Doet hij zijn werk?

Meneer Glas, moeten we ons boeltje al gaan pakken?

‘Nee hoor. We liggen weliswaar op een kwetsbare plek, maar hebben ons daar extreem veilig op ingericht. Jaarlijks wordt ongeveer 1 miljard euro geïnvesteerd. Tot 2050 kunnen we daarmee vooruit. In Nederland is dat een publieke verantwoordelijkheid. Eigenlijk hebben we het té goed op orde, waardoor burgers en bedrijven denken dat het niet mis kan gaan. Maar we moeten niet vergeten dat 60 procent van de bevolking bloot staat aan overstromingsgevaar als de dijken het begeven en de rivieren buiten hun oevers treden.’

Wie is Deltacommissaris Peter Glas?Na de studies biologie en rechten in Leiden begon Peter Glas (63) als onderzoeker-consultant bij het Waterloopkundig Laboratiorium in Delft. Van 1989 tot 1991 werkte hij als beleidsambtenaar milieu bij het ministerie van VROM. Daarna keerde hij terug naar wat later WL|Delft en daarnaDeltaresging heten. In 2003 werd hij benoemd tot watergraaf van Waterschap De Dommel.Tussen 2010 en 2015 was hij voorzitter van de Unie van Waterschappen. Sinds begin dit jaar is hijDeltacommissaris.

We hebben een ramp nodig?

‘Recentelijk heeft de droogte van de afgelopen twee jaar voor een impuls gezorgd. De binnenvaart kwam in de knel door de lage waterstanden, en met het drinkwater uit het IJsselmeer zaten we op het randje. Via de Afsluitdijk kwam bij het openen van schutten voor de scheepvaart zout water binnen. Dat probleem is inmiddels verholpen. Daarnaast wordt in het voorjaar 10 centimeter extra water in het IJsselmeer gepompt voor de komende zomer. Dat is als het vullen van een regenton.’

In 1995 ging het bijna mis in het rivierengebied…

Wat moet het bedrijfsleven doen?

‘Bij nieuwe investeringen moeten bedrijven erop letten dat die klimaatbestendig en water-robuust zijn. Dat hoeft niet eens meer geld te kosten. Als je er maar vanaf het begin rekening mee houdt in het ontwerp. Bedrijven kunnen daarvoor naar hun gemeente gaan en om een stresstest vragen. Dat is een kaart waarop aangegeven staat waar de rode plekken zijn bij overstroming, neerslag en droogte. Verzekeraars gaan daar mogelijk ook steeds meer naar kijken bij het bepalen van de premies: wat doen bedrijven er zelf aan, houden ze er rekening mee?’

Nederland staat 9de op de lijst met landen die het meeste risico lopen op overstroming. Aldus watergezand Henk Ovink in een interview in Forum. Maar om nou te zeggen dat Nederlanders bezig zijn met dat risico… Lees hier het hele interview

En, hoe doen bedrijven het tot dusver?

‘Wisselend, maar er zijn genoeg goede voorbeelden. Zo hebben overheden en bedrijfsleven in Zuid-Holland een convenant klimaatbestendige bouw gesloten. Daarin buigen ze zich over de vraag wat dat nou betekent en wat je in de ontwerprichtlijnen voor gebouwen kunt opnemen. Zo maak je het tast- en hanteerbaar.’

‘Verzekeraars gaan ook meer kijken: wat doen bedrijven zelf om de gevolgen van overstroming of droogte tegen te gaan’

‘Er zijn ook lokale initiatieven. In Steenwijk is bijvoorbeeld een stadsplein herontwikkeld in samenspraak met de middenstand. Onderdeel vormde een waterberging. Ergens anders constateerden middenstanders dat er niemand meer kwam winkelen bij hitte. Toen is daar een waterpartij aangelegd, met fonteintjes voor kinderen.’

Gaat u bedrijven ook dwingen tot maatregelen?

‘Ik ben meer van de motivatie dan van nóg meer voorschriften. Bovendien kunnen gemeenten al veel op basis van de huidige voorschriften, alleen weten ze dat niet altijd. Neem de distributieblokkendozen langs de snelweg. Die hebben enorme platte daken waar veel regenwater op valt. De verwerking daarvan mag niet onbeperkt worden afgewenteld op het riool of de omgeving. De gemeente kan daar eisen aan stellen.’

‘Bedrijven kunnen elkaar ook helpen met water dat ze zelf niet gebruiken. Dat wordt steeds belangrijker in perioden van droogte en gebrek aan zoet water. Bedrijven die afhankelijk zijn van beschikbaarheid van zoetwater vormen samen 20 procent van ons bruto nationaal product. We moeten daar zuinig op zijn. Bavaria levert bijvoorbeeld overtollig proceswater – na zuivering ­­– aan boeren die leverancier zijn van het bierconcern.’

Op de hoogte blijven van onze leukste artikelen?Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.