Interne markt agenda van de Commissie: tijd om van diagnose naar behandelplan te gaan

De interne marktagenda van de nieuwe Europese Commissie krijgt langzaam maar zeker vorm. Het afgelopen jaar stond in het teken van het analyseren van de problemen. In april werd het rapport van Enrico Letta, Much more than a market, gepresenteerd. Hierin concludeerde Letta dat de Europese markt nog te vaak uit 27 nationale markten bestaat in plaats van één geïntegreerde markt. De European Roundtable for Industry (ERT) publiceerde daarnaast een uitgebreid rapport met meer dan 100 interne marktbarrières. Ook Mario Draghi stelde dat de concurrentiekracht van de EU wordt beperkt door een gefragmenteerde interne markt. De waarschuwende diagnoses over de zwakke interne markt volgden elkaar in rap tempo op.

“From cause to cure” moet het motto zijn voor de interne markt in 2025. De diagnose van de marktbarrières moet worden opgevolgd door een concreet behandelplan. De eerste stap is de aangekondigde horizontale interne marktstrategie, die barrières wil wegnemen en waarschijnlijk zal focussen op het vrij verkeer van goederen en diensten. Momenteel staat er een openbare consultatie open waarin de Europese Commissie inbreng verzamelt voor de strategie. Het Nederlandse kabinet heeft inmiddels 10 prioritaire barrières aangedragen, waaronder het voorkomen van territoriale leveringsbeperkingen, verdere harmonisatie van nationale elektriciteitstarieven en vermindering van administratieve lasten bij Europese detachering.

Hoewel de nieuwe strategie zich vooral lijkt te richten op goederen en diensten, zijn er ook ontwikkelingen op andere terreinen. De Europese Commissie wil de kapitaalmarkten verder integreren via een Savings and Investment Union. Naar verwachting presenteert de Commissie op 1 april haar plannen hiervoor. Daarnaast zal in 2026 een Circular Economy Act worden gepresenteerd om het gebruik en vervoer van secundaire grondstoffen op de interne markt te vergemakkelijken. Tijdens het World Economic Forum in Davos pleitte voorzitter Von der Leyen bovendien voor een 28ste regime voor ondernemingsrecht. “Sometimes companies are dealing with 27 national legislations. We will offer instead to innovative companies to operate all across our Union under one single set of rules. We call it the 28th regime. Corporate law, insolvency, labour law, taxation – one single and simple framework across our Union. This will help bring down the most common barriers to scaling up all across Europe,” aldus Von der Leyen.

Op basis van de verschillende voorstellen ontstaat er een breed, maar wel enigszins versnipperd behandelplan voor een concurrerende interne markt. De diagnose is gesteld, de medicijnen worden voorgeschreven, maar pas in de loop van 2025 zal blijken of de behandeling aanslaat.