Proces Europees Semester voor 2025

Het Europees Semester is een jaarlijks proces binnen de Europese Unie dat de coördinatie van economisch, budgettair, werkgelegenheids- en sociaal beleid tussen lidstaten ondersteunt. Dit kader, opgericht in 2010, richt zich op duurzame economische groei en financiële stabiliteit. Door monitoring en begeleiding helpt de Europese Commissie lidstaten gezamenlijke doelen te bereiken en uitdagingen, zoals economische onevenwichtigheden en begrotingstekorten, aan te pakken. Volgt een lidstaat de landenspecifieke aanbevelingen van de Europese Commissie niet op, dan kan de Commissie een waarschuwing geven of een boete opleggen. De cyclus start jaarlijks in de herfst, wanneer de Commissie haar economische analyses en beleidsprioriteiten presenteert.

Als onderdeel van de EU-brede aanbevelingen benadrukt de Commissie de noodzaak om de innovatiekloof met de VS en China te dichten, een gezamenlijk plan te ontwikkelen voor decarbonisatie en concurrentievermogen om de energietransitie te versnellen en kosten te verlagen, en de Europese veiligheid te vergroten door afhankelijkheden te verminderen. Daarnaast adviseert zij de interne markt te verdiepen, administratieve lasten te verlagen, vaardigheden te ontwikkelen, kwaliteitsbanen te creëren, investeringen te financieren en de coördinatie te verbeteren.

In het recente jaarlijkse rapport over Nederland werd kritiek geuit op de Nederlandse begrotingsplannen, omdat de tekorten de komende jaren te hoog dreigen op te lopen. Hoewel de overheidsschuld met 45% van het bbp onder de Europese limiet van 60% blijft (zoals vastgelegd in het Stabiliteits- en Groeipact), verwacht Brussel dat de tekorten niet onder de vereiste 3% van het bbp blijven. Nederland kreeg de kans om de plannen te herzien, maar maakte hier geen gebruik van. Hierdoor is Nederland nu de enige lidstaat die niet door de keuring komt. Minister Heinen wees daarbij wel op andere landen, zoals Frankrijk, die al langere tijd ernstige problemen met hun begrotingen hebben.

In het Europees Semester van 2025 publiceert de Europese Commissie in de winter (januari/februari) gedetailleerde landenverslagen over de economische en sociale situatie in de lidstaten. In de lente (april) dienen landen hun nationale hervormingsprogramma’s in, samen met Stabiliteits- of Convergentieprogramma’s met begrotingsplannen en strategieën voor schuldreductie. In het voorjaar (mei/juni) volgen landenspecifieke aanbevelingen, die in de zomer (juli) door de Raad worden goedgekeurd. In de herfst (september/oktober) dienen eurolanden hun ontwerpbegrotingsplannen in bij de Commissie, zodat het Europees Semester van 2026 kan beginnen.