EU-expert van Keulen: '3 Europese thema's cruciaal voor de formatie'

Welke Europese thema’s zijn aan de orde  in de formatie? Mendeltje van Keulen, lector ‘Changing role of Europe’ aan De Haagse Hogeschool, noemt er drie: vergroening, gezonde overheidsfinanciën en industriepolitiek.

 

De vraag naar Europese thema’s op de formatietafel is feitelijk die naar de opgave voor nationale bedrijven en politici. Immers, economische en maatschappelijke dilemma’s in de gemeente, provincie, bij het Rijk en op het Europese continent zijn gelijk – en bovendien zijn de thema’s nauw verweven. Altijd gaat het over het dilemma tussen winst maken, productie leveren, kwaliteit en publieke waarden. Over de balans daartussen denken branches, bedrijfssectoren en politieke stromingen verschillend: reden voor debat en belangenbehartiging.

 

Zo moet elke Nederlandse gemeente de komende jaren aan de slag met de Europese Green Deal. Europese klimaatafspraken vereisen renovatie van woningen en wijken. Dat is ook een aanbeveling van de Europese macro-economen aan ons land. Elke Europese stad staat voor de opgave van snelwegen parken te maken of uitstoot te verminderen. Maar hoe dan?

 

Tegelijk met de vergroeningsopgave moeten de staatsfinanciën op orde komen. Parijs wil met de andere regeringsleiders hierover in gesprek tijdens het Franse voorzitterschap vanaf 1 januari 2022. Hoe zien de 17 fracties in de nieuwe Tweede Kamer de balans tussen bestaande Europese afspraken en Coronasteun?

 

Tot slot: de discussie of Den Haag of Brussel bedrijven willen steunen, wanneer die op de wereldmarkt te kampen hebben met concurrentie. Bijvoorbeeld als ze zonder fusie niet opboksen tegen bedrijven uit landen die het niet zo nauw nemen met kwaliteitsnormen, mensenrechten of staatssteun. Denk aan het inzetten van gruwelijke dierproeven of zelfs dienstplichtigen ten behoeve van snelle Corona- vaccinontwikkeling. En hoeveel investeringen in R&D moet de overheid financieren, nationaal of met andere EU-landen, in de wetenschap dat er in Nederland een politieke discussie woedt over de hoogte van de EU-contributie?

 

Het zijn geen ja/nee vragen, maar politieke dilemma’s. Dat de partijen deze discussies meden in de verkiezingsdebatten is een gemiste kans. In de formatie van het nieuwe Kabinet zullen ambtenaren en politieke fracties hierop alsnog hun tanden stukbijten. Voor het mkb en de branches ligt er de uitdaging daarvoor inbreng te leveren, zodat de Europese thema’s in het regeerakkoord ten dienste staan van de Nederlandse concurrentiekracht.