31 JAN, 2024 • Column
Einde maken aan bestaansonzekerheid vraagt om meer dan extra loon
Bestaanszekerheid was hét woord bij de laatste verkiezingen en in de formatie valt het ook veelvuldig. Wat mij opvalt, is dat bestaanszekerheid in het maatschappelijk debat wordt teruggebracht tot armoede. En het vervolgens bijna meteen en uitsluitend over verhoging van het minimumloon gaat. Als werkgevers maar meer gaan betalen, komt alles goed. Alsof bestaanszekerheid niet ook gaat over de vraag of je wel een huis krijgt en hoe je grip houdt op je bestaan.
Bestaanszekerheid garanderen
Kijk, over armoede zijn we het snel eens. Daar is geen plaats voor in een welvarend land als Nederland. Maar hoe zorgen we dat iedereen hier kan leven, wonen, werken en toegang heeft tot onderwijs en zorg? Dat is veel complexer dan ‘minimumloon omhoog’. En het is ook niet het wondermiddel dat voorstanders ervan maken. Sterker nog, het kan zelfs averechts werken voor de groep die we nou juist proberen te helpen. Want als medewerkers te duur worden, gaat dat juist ten koste van de werkgelegenheid van kwetsbare groepen.
Bestaansonzekerheid is bovendien niet alleen een probleem dat bij mensen met een lager inkomen speelt. Eén familiecrisis, ziekte of een faillissement scheidt ons allemaal van de financiële afgrond. Daar verandert een hoger minimuminkomen niets aan.
Werken moet meer lonen
Laten we kijken naar maatregelen die echt helpen. Waar iedereen wat aan heeft, is als werken meer loont. Met andere woorden dat je onder de streep meer besteedbaar inkomen overblijft. Iedereen die voor toeslagen in aanmerking komt is ermee geholpen als het systeem eenvoudiger is. En veel werknemers met een klein deeltijdcontract zijn geholpen met een groter contract, mits ze niet meteen al hun toeslagen verliezen. Laten we verder blijven investeren in werknemers, in hun opleidingen en carrière-pad. En gemeenten kunnen hulp op maat leveren aan mensen die dat nodig hebben.
Snel beginnen
Kortom: willen we bestaanszekerheid écht aanpakken, dan moeten we aan meer knoppen draaien. Zoals de stapeling van inkomensafhankelijke heffingskortingen en een vereenvoudiging van het toeslagenstelsel. Daar kunnen we niet snel genoeg mee beginnen.
Anneloes Goossens
Strategisch beleidsadviseur sociale zaken