'Eigenlijk is het gek dat we het over regio’s hebben. Zo groot is Nederland niet.' Aan het woord is Marcel Hielkema, voorzitter van het platform Nederland Onderneemt in de Regio! van MKB-Nederland en VNO-NCW. 'Als we van het hele land gebruik maken bij het oplossen van de maatschappelijke vraagstukken, kunnen we de kloof tussen de Randstad en de provincie dichten.'
Op 20 april dit jaar bestond het platform Nederland Onderneemt in de Regio! (kortweg Regioplatform) één jaar. Het is door MKB-Nederland en VNO-NCW opgericht om de belangen van het bedrijfsleven in de regio beter over het voetlicht te brengen bij overheden en andere stakeholders. Belangrijk, want het vestigingsklimaat verslechtert. Zo staat de ruimte om te ondernemen onder druk, zowel fysiek - op bedrijventerreinen bijvoorbeeld door oprukkende woningbouw - als operationeel door knellende wet- en regelgeving. In de regio, afgestemd op de specifieke, lokale omstandigheden, kun je die benodigde ruimte voor ondernemers veilig stellen. Andere prangende knelpunten voor het bedrijfsleven vragen ook om een regionale aanpak. Denk aan de stikstofcrisis of het gebrek aan capaciteit op het elektriciteitsnet.
Brede welvaart
Tegelijkertijd kunnen ondernemers in de regio een cruciale rol spelen bij het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken, zoals energietranistie, woningnood en inclusiviteit op de arbeidsmarkt. Zij genieten het vertrouwen van de burger, kunnen investeren in innovatieve oplossingen en hebben uitvoeringskracht. Bovendien zijn ondernemers gemotiveerd die bijdrage aan de maatschappij te leveren. Niet voor niets hebben MKB-Nederland en VNO-NCW op verzoek van de leden drie jaar geleden de koers Ondernemen voor Brede Welvaart uitgezet. De uitvoering van alle plannen die iedere burger welvaarender maken, vindt op maat in de regio plaats.
Ondernemersboodschap
Het toenemende belang van de regio heeft ertoe geleid dat de directeuren van brancheorganisaties en de vijf regionale verenigingen vanMKB-Nederland en VNO-NCW (zie kaartje) het Regioplatform hebben gevormd. 'We willen de oveheid op alle niveaus de hand reiken', zegt Hielkema. We hebben drie boodschappen aan de politiek. Weet dat de regionale verenigingen samen met de brancheverenigingen van MKB-Nederland en VNO-NCW vanuit het Regioplatform, het bedrijfsleven in de regio vertegenwoordigt, veel expertise in huis heeftn en met de overheid wil samenwerken aan de grote maatschappelijke vraagstukken. Weet ook dat we in de regio constructieve verbindingen maken met maatschappelijke partners, zoals kennisinstellingen, NGO’s en regionale werkgeverspunten, waardoor er meer kennis wordt uitgewisseld. En tot slot pak de grote maatschappelijke vraagstukken multidisciplinair aan: haal de schotten weg tussen thema’s en tussen gemeentegrenzen.
Provinciale verkiezingen
Hoe het werkt, legt Hielkema uit aan de hand van de provinciale verkiezingen. 'We werken binnen de ondernemersvereniging intensiever samen dan vier jaar geleden. Zo zijn er eerst landelijke kaders vastgesteld voor de verkiezingsmanifesten, waarna deze per provincie zijn ingekleurd. Hierin staan de wensen van ondernemers voor het provinciale beleid. De manifesten zijn vervolgens in iedere provincie aangeboden aan de lijsttrekkers en daarna aan de verkenners en de informateurs. Zo willen we onze input geven op de coalitieakkoorden, alsmede aanbieden om samen het vestigingsklimaat in de provincie te verbeteren.
De uitdagingen waarvoor we staan zijn te groot om alleen vanuit de overheid of alleen vanuit het bedrijfsleven op te te pakken. We moeten samenwerken. Het feit dat onder onze brieven de logo’s van de regionale vereniging en een flink aantal brancheorganisaties staan, geeft aan dat onze voorstellen breed gedragen worden. Daarbij zien we dat regionale politici en beleidsmakers steeds meer geïnteresseerd zijn in onze kennis en voorstellen. Die expertise is gigantisch bij de 275 brancheorganisaties die zijn aangesloten bij MKB-Nederland en VNO-NCW en wordt nu in het Regioplatform bij elkaar gebracht.'
Slim benutten
Volgens Hielkema laat de verkiezingsuitslag zien dat landelijke gebieden belangrijker zijn geworden voor de uitvoering van het regeringsbeleid. 'Toch is het gek dat we het over regio’s hebben want zo groot is Nederland niet. Om de grote vraagstukken op te lossen moet je gebruik maken van het hele land. Nederland slimmer benutten.' Als voorbeeld noemt hij de omschakeling naar waterstof als onderdeel van de energietransitie. Waterstoffabrieken komen er in Groningen en Rotterdam, dichtbij de windmolens op zee. Kennis van waterstoftoepassingen zit in Arnhem, met bedrijven als Alliander, Tennet, KEMA en het Europese testcentrum voor laadpalen. Hielkema noemt het een sterk ecosysteem dat verspreid over het land aanwezig is.
Kloof
Toch hebben veel mensen het gevoel dat politiek Den Haag meer aandacht heeft voor de Randstad dan de rest van het land. Politici spreken over een kloof tussen stad en platteland, een voedingsbodem voor polarisatie. Hielkema: 'Als je die kloof wilt dichten, zul je de publiek-private samenwerking in iedere regio moeten versterken. Om die reden is het goed om de recent afgewezen Regiodeals op te nemen in de coalitieakkoorden van de provincies. Immers, elke Regiodeal is in feite een publiek-private samenwerkingsovereenkomst, gericht op het vergroten van Brede Welvaart in een bepaald gebied.'
Infrastructuur
[vno: vnomkb] hebben de infrastructuur voor publiek-private samenwerking. 'Voor elk landsdeel is er een regionale vereniging en we zijn in heel veel regionale overleggen vertegenwoordigd, zoals Economic Boards, ROM's, de regionale afdelingen van de SER, regioraden van de Kamers van Koophandel en de 35 arbeidsmarktregio’s. En we zitten aan tafel bij de provincie, de grote steden en de waterschappen. We halen input op bij ondernemers en brengen die in in die gremia. Omgekeerd willen onze regionale verenigingen ambassades in de provincie en consulaten in de grote steden zijn. Zij verschaffen ondernemers, leden van de regionale verenigingen zelf en van de brancheorganisaties, toegang tot de lokale politiek. Wij staan als bedrijfsleven dag en nacht klaar om te helpen bij de grote transities', besluit Hielkema energiek.
Wie is Marcel Hielkema
Marcel Hielkema (53) is voorzitter van de regionale vereniging VNO-NCW Midden (Gelderland, Overijssel, Utrecht en Flevoland) en vanuit die functie voorzitter van het Platform Nederland Onderneemt in de regio! van MKB-Nederland en VNO-NCW. In het dagelijks leven is Hielkema bestuurder-directeur van Scalabor, het arbeidsontwikkelbedrijf van Midden-Gelderland. Hij is daar verantwoordelijk voor de transitie van een traditioneel SW-bedrijf naar een dienstverlenend bedrijf dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt begeleidt naar passend en zo regulier mogelijk werk.
