Op 17 maart 2021 zijn er Tweede Kamerverkiezingen. Het zijn verkiezingen die om meerdere redenen historisch zullen zijn. Zo zijn het de eerste verkiezingen die plaatsvinden tijdens de coronacrisis. Dat betekent dat er bijzondere maatregelen worden getroffen om ze veilig te laten verlopen. Ook doet er een na-oorlogs recordaantal van 37 politieke partijen mee. Tot slot vinden de verkiezingen plaats tijdens een ongekende economische crisis, veroorzaakt door de coronapandemie. Een crisis waar bedrijven in talloze sectoren diep onder gebukt gaan. De aanpak van deze crisis door het huidige en straks het nieuwe kabinet is daarom van enorm belang.
Nederland staat voor grote transities
Ook vóór de coronacrisis stond Nederland al voor een grote uitdaging. Een drietal grote transities – digitalisering, verduurzaming en vergrijzing – doen tegelijkertijd een zeer groot beroep op het aanpassings- en vernieuwingsvermogen van burgers en bedrijven. We staan voor meerdere grote uitdagingen die politiek en bedrijfsleven alleen sámen kunnen aangaan. Zo moeten we onze economie circulair maken. Klimaatverandering en de uitputting van grondstoffen vereisen een revolutie in de wereld van energie, mobiliteit, voedselvoorziening en productie.
Versterken van verdienvermogen is cruciaal
Ook moeten we ons verdienvermogen versterken. De economische groei die voor Nederland wordt voorzien is te laag om in onze collectieve lasten (voor onderwijs, zorg, politie en defensie) te kunnen voorzien en iets extra’s in de portemonnee over te houden. Daarvoor zullen we ook de kansen van de digitale en technologische revolutie moeten pakken. Nederland staat daarvoor goed opgesteld, maar dreigt op sommige aspecten achter te gaan lopen. Natuur, wonen, infrastructuur, water, economische en agrarische activiteiten concurreren steeds heviger om de beschikbare ruimte. Meer regie is nodig om onze ruimtelijke inrichting vlot te trekken.
Beter onderwijs en gelijke kansen verdienen aandacht
Sinds 2009 nemen over de hele linie de onderwijsresultaten in Nederland af. Een deel van de kinderen start met grote achterstand. Dat is zorgwekkend en daarom moet de kwaliteit van het onderwijs verbeteren. Ook moeten we de zorg goed en betaalbaar zien te houden. Wanneer we niets doen stijgen de kosten naar 98 miljard euro in 2025. Dit extra geld kan dan niet aan andere publieke zaken worden besteed, zoals onderwijs. Er ligt ook een opgave als het gaat om de kansenongelijkheid. Mensen ervaren niet dezelfde kansen op structureel waardevol werk, inkomensontwikkeling, pensioenopbouw en huisvesting.
Europa als medebepalende speler in de wereld
Ook buiten Nederland staat de wereld niet stil. De wereldorde verandert door de opkomst van China en de reactie van de Verenigde Staten daarop. Het is van het grootste belang dat Europa een medebepalende speler is in de wereld. Niet alleen de op regels gestoelde wereldhandel, maar ook de open samenleving en ‘the European way of life’ staan op het spel. Er zal bovendien een balans tussen autonomie en globalisering gevonden moeten worden. De coronacrisis heeft de kwetsbaarheid en afhankelijkheid van mondiale logistieke ketens zichtbaar gemaakt.
Lees meer over de visie van VNO-NCW en MKB-Nederland in de toekomstvisie ‘Ondernemen voor brede welvaart’
