Productveiligheidsrichtlijn: de General Product Safety Regulation (GPSR)

In de nacht van 28 op 29 november hebben de Raad van de EU en het Europees Parlement een compromis bereikt over de General Product Safety Regulation (GPSR), de opvolger van de General Product Safety Directive (GPSD). Deze productveiligheidsrichtlijn legt verplichtingen op aan ondernemingen om te verzekeren dat de producten die zij op de Europese interne markt verkopen aan onze hoge veiligheidseisen voldoen. Mochten producten toch niet veilig blijken te zijn dan worden bedrijven verplicht deze producten van de markt te halen. De richtlijn is al sinds 2001 van kracht en was met name door de toenemende digitalisering en opkomst van online marktplaatsen aan een herziening toe.

Een in het oog springende wijziging in het akkoord betreft de juridische verplichting om te allen tijde in ieder geval één economische operator verplicht te maken voor de veiligheid van een product op de interne markt. Daarnaast introduceert de GPSR voor het eerst in EU-wetgeving het principe van een ‘stay-down-clausule’ voor illegale producten. Met andere woorden, als een verkoper wordt verzocht een product te verwijderen omdat het onveilig is, is dit van toepassing op alle identieke producten.

De regelgeving omtrent ‘recalls’ wordt ook aangescherpt: In het geval van een recall of waarschuwing zullen marktdeelnemers nu worden verplicht om alle betrokken consumenten die zij kunnen identificeren te informeren en om deze informatie op grote schaal te verspreiden. Ook moeten in recallberichten uitdrukkingen worden vermeden die de risicoperceptie van de consument kunnen verminderen (bijv. ‘vrijwillig’, ‘voorzorgsmaatregel’, ‘in zeldzame/specifieke situaties’); Consumenten dienen duidelijk geïnformeerd te worden over hun recht op herstel, vervanging of een terugbetaling (ten minste gelijk aan de oorspronkelijke prijs).

Voor online marktplaatsen worden specifiek een aantal extra verplichtingen opgelegd: Zij dienen steekproefsgewijs te controleren of er gevaarlijke producten worden aangeboden aan de hand van de Safety Gate, het meest complete EU-brede systeem voor gevaarlijke non-foodproducten. Ook moeten zij één enkel contactpunt voor nationale toezichthoudende autoriteiten en consumenten aanwijzen waar zij met vragen of klachten over productveiligheid terecht  kunnen. Online marktplaatsen moeten dergelijke klachten binnen drie dagen controleren en erop reageren.

We zien dat de GPSR een grote impact zal gaan hebben op de manier waarop ondernemingen om dienen te gaan met non-food producten die zij op de markt brengen, en de repercussies die zij kunnen verwachten indien er niet aan de EU vereisten wordt voldaan. Het zal dan ook belangrijk zijn om nauw toe te zien op de implementatie van de GPSR, welke wordt verwacht 18 maanden na publicatie in het Official Journal van de EU. Publicatie zal pas plaatsvinden nadat zowel de Raad als het Europees Parlement in haar officiële samenstellingen de compromistekst hebben geaccordeerd.