16 FEB, 2023 • Interview

Waarom Reinette Gjaltema zich kandidaat stelt voor Provinciale Staten

Onmisbaar in de Provinciale Staten: ondernemers. Niet alleen omdat zij weten wat bedrijven in de regio nodig hebben, maar ook omdat ze net even anders denken. Wat motiveert hen om naast het ondernemerschap tijd te maken voor de provincie?  Vandaag deel 2: makelaar Reinette Gjaltema van der Laan, kandidaat voor het CDA in de provincie Groningen, op 15 maart tijdens de Provinciale Statenverkiezingen. 

 

‘Ik sta bekend als iemand die haar mond roert, die niet aan de zijlijn blijft staan.’ Niet vreemd dus dat het plaatselijke CDA-bestuur ondernemer Reinette Gjaltema van der Laan wist te vinden toen dat kandidaten zocht voor de gemeenteraad. ‘Ze kwamen op bezoek en deden een beroep op me, met de A van appèl. En dan zeg ik geen nee.’ Als makelaar komt Gjaltema van der Laan al sinds 1989 ‘bij de mensen thuis’, zoals ze zelf zegt. Ze heeft twee medewerkers in dienst. Ze zit al dertien jaar in de gemeenteraad van het Groningse Marum en Westerkwartier, waarin Marum in 2019 is opgegaan.  

Directe aanleiding om politiek actief te worden was een burgerinitiatief van jongeren voor een fietscrossbaan. ‘Ik zag ambitie en enthousiasme bij hen, en dat spreekt een ondernemer aan. Ik had verwacht dat de gemeente meteen ja zou zeggen tegen het initiatief, maar het bleek een moeizaam proces. Dat motiveerde me om actief te worden.’  

 

‘dorpen krijgen vaak de kruimeltjes van de provincie’

 

Ze heeft inmiddels geleerd dat politiek een kwestie van kleine stapjes is. ‘Als ondernemer moet je een knop omzetten. Je wil altijd snel, en resultaten boeken, maar zo werkt het niet in de politiek.’ Het zal niet anders zijn in de Provinciale Staten. Daar staat ze op een onverkiesbare plaats: nummer 13, terwijl het CDA nu drie zetels heeft. In Groningen doen vooral de lokale partijen het goed. Maar je weet nooit: tot dusver werd ze altijd met voorkeursstemmen gekozen. 

Met de provincie heeft ze al de nodige ervaring opgedaan als het over bedrijventerreinen gaat. ‘De provincie speelt een vrij grote rol in het aanwijzen van die locaties. Ik heb in het verleden gemerkt dat dorpen vaak de kruimeltjes kregen van de provincie. Als je niet op de trom slaat, kom je zo op achterstand te staan, omdat er niets voor de aansluiting van bedrijventerreinen wordt geregeld.’

Aardbevingen 

Doorlopend onderwerp op de provinciale politieke agenda is de aardbevingsproblematiek. Los van de schade-afhandeling gaat het volgens Gjaltema van der Laan ook steeds meer over de maatschappelijke impact en de gezondheidsproblemen als gevolg van de aardbevingen. Ook de armoede en werkloosheid in noordoost-Groningen houdt de gemoederen structureel bezig. Daar tegenover staat iets positiefs als de ontwikkeling van de Eemshaven tot waterstoflocatie.  

Alleen is het de vraag of de Groningers zelf daar veel mee opschieten. Het zal in de Eemshaven namelijk vooral om hoogwaardige banen gaan, terwijl het noordoosten eerder laagopgeleid en –geletterd is. ‘De verschillen in de provincie zijn groot. Je hebt enerzijds de Eemshaven en stad Groningen, anderzijds dorpen die aan landweggetjes liggen, zonder goede ov-verbindingen.’ 

Ze wil niet te snel naar Den Haag wijzen voor een oplossing, maar helemaal zonder Den Haag zal het ook niet kunnen. Bijvoorbeeld voor het realiseren van de Lelylijn tussen het noorden en de Randstad. Al is het nog steeds de vraag of die er ook echt komt. ‘Want er liggen nu plannen voor vijf grote infrastructurele projecten in de provincie. We zullen echt moeten kiezen.’  

 

‘Er wordt gedacht: ‘Die ondernemers redden zich wel, die verdienen genoeg geld’

 

De positie en het belang van ondernemers worden niet altijd meegenomen in de politieke besluitvorming, is haar ervaring. ‘Er wordt gedacht: ‘Die ondernemers redden zich wel, die verdienen genoeg geld.’ Nou, ik ben blij dat ik geen dertig man personeel heb. Wat dat betekent aan kosten en geregel, wordt onderschat. Burgers zijn ook mondiger geworden: ‘Ze denken: ‘What’s in it for me?’ Die denken daardoor minder snel aan het bedrijfsleven.’ 

Dat komt ze ook weleens tegen in de lokale politiek. Bijvoorbeeld als van een weg op een industrieterrein eenrichtingsverkeer wordt gemaakt, zonder na te denken over wat dit betekent voor de bedrijven die langs die weg liggen. Of als glasvezel wel in een woonwijk wordt gelegd, maar niet op het nabijgelegen bedrijventerrein. ‘En waarom? Omdat dat onder een andere afdeling valt.’ 

 

Visie en snelheid 

Gelukkig ziet ze dat de lokale politiek wel wat ondernemender wordt: er komt meer aandacht voor visie en snelheid van handelen. Ze ziet ook meer ondernemers in de politiek, ‘en dat is goed, want ondernemers hebben een verfrissende blik en gaan er wat harder in’, aldus Gjaltema van der Laan. 

De weg naar de Provinciale Staten weten ondernemers echter moeilijker te vinden. ‘Ze denken dat hun invloed daar minder is dan in de gemeenteraad. Terwijl de provincie ook van belang is voor het bedrijfsleven. Als je ergens wilt komen, moet je toch over een provinciale weg. En subsidies en Europese fondsen worden ook vaak via de provincies verdeeld.’  Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.

Handig: de wekelijkse Forum-alert

Handig: de wekelijkse Forum-alert

bedrijfslevenbedrijventerreinencdagroningenlelylijnondernemerspolitiekprovinciale statenverkiezingenwaterstof