Waarom Anne-Marijke Podt (D66) een lans breekt voor arbeidsmigranten

D66-Kamerlid Anne-Marijke Podt gaat met plezier tegen de stroom in als het om arbeidsmigranten en asielzoekers gaat. ‘Zonder hen kunnen we een hoop niet in Nederland.’

‘Zeer vereerd’ was Anne-Marijke Podt dat zij in het vorige nummer van Forum een Kamerlid werd genoemd dat een standbeeld verdient. Uitzendorganisatie ABU prees de D66’er voor haar inzet op het terrein van arbeidsmigratie. Podt lijkt nog een van de weinige Kamerleden die daar positief tegenover staan. ‘Ik laat blijkbaar een tegengeluid horen. Dat verbaast me een beetje, want het lijkt mij zo logisch om arbeidsmigranten toe te laten. We hebben namelijk heel veel mensen nodig, voor onder meer de woningbouw, de energietransitie en digitalisering.’

Wie is Anne-Marijke Podt?Na een studie industrieel ontwerpen in Delft werkte Anne-Marijke Podt (48) sinds 1999 onder meer zelfstandig als trainer en als projectmanager bij het CBR. Van 2005 tot 2014 was ze voor het Institutional Institute for Communication and Development (IICD) actief in Ecuador en Kenya. In 2014 werkte ze als zelfstandig adviseur en kwam ze in de gemeenteraad van Utrecht. Sinds 2021 is zij Kamerlid voor D66.

Het moet wel zorgvuldig gebeuren, zegt ze, en daarom luistert Podt naar de arbeidsmigranten zelf en naar werkgevers die behoefte aan ze hebben. Ze kent genoeg voorbeelden van bedrijven die niet kunnen voortbestaan zonder arbeidsmigranten en ervoor zorgen dat ze goed betaald en gehuisvest worden. Maar ze weet ook dat daar ‘ondernemers’ tegenover staan die arbeidsmigranten uitbuiten. ‘De aanbevelingen tegen uitbuiting van de Commissie Roemer uit 2020 moeten als een malle worden uitgevoerd, al vergt zoiets als certificering van uitzendbureaus wel tijd om het goed te regelen. Foute ondernemers moeten daar geen misbruik van kunnen maken.’ Ze wijst er daarnaast op dat de arbeidsinspectie geld heeft gekregen voor extra personeel. ‘Ik ben een nacht met ze op inspectie geweest, en kan zeggen dat inspecteurs echt bevlogen zijn om misstanden aan te pakken.’

Wat zegt u tegen Kamerleden die er anders over denken?

‘Dat we dan eerlijk moeten zijn: als er geen arbeidsmigranten meer bij mogen komen, kan een deel van het werk niet meer worden gedaan. Als iemand zegt dat er geen huizen zijn voor die mensen, zeg ik: wie denk je dat die huizen bouwt?’

‘Niet genoeg huizen? Wie denk je dat die huizen bouwt?’

Ondernemerschap is haar niet vreemd. Haar vader leidde een fabriek in kunststof producten die haar opa was begonnen. ‘Ik ben opgegroeid in dat bedrijf: de telefoon aannemen en pingpongen in de fabriekshal.’ Wat ze leerde van haar vader: ‘Ondernemen is iets moois neerzetten met een groep mensen, waarbij je het beste uit hen haalt.’ Ze studeerde industrieel ontwerpen in Delft. Dat ze daarna een meer maatschappelijke kant opging, vindt ze niet vreemd: ‘Industrieel ontwerpen is problemen oplossen. Dat kun je overal doen.’ Podt deed onder meer ict-projecten in Ecuador en Kenya. Boeren werden bijvoorbeeld geholpen mobiele telefonie in te zetten voor hun bedrijf, waardoor ze beter in staat waren te onderhandelen over prijzen. Ook werkte ze als zelfstandig organisatieadviseur, onder meer voor gemeenten. ‘Ik vond het leuk om mensen die er geen zin in hadden toch eenzelfde kant op te krijgen.’

Hoe gebruikt u die ondernemerservaring in de politiek?

‘Als gemeenteraadslid in Utrecht zag ik in coronatijd ondernemers te gronde gaan. Die waren soms nog nooit bij de gemeente geweest. De gemeente had op haar beurt ook weinig contact met ondernemers. Ik heb toen als gemeenteraadslid voorgesteld om een panel van ondernemers te vormen voor de coronaregelingen voor het bedrijfsleven die de gemeente uitvoerde. Gek genoemd bestonden dat soort panels wel voor andere groepen burgers.’

‘Het migratiedebat is hapsnap, met weinig nuance’

Na acht jaar raadswerk was ze klaar voor de volgende stap. ‘Er zit een grens aan wat je lokaal kunt bereiken. Sommige dingen kun je alleen in de Tweede Kamer oplossen’, zegt ze. Als Kamerlid probeert ze zich te beperken tot de zaken die haar aan hart gaan. ‘Je moet keuzes maken, anders word je overlopen door de realiteit.’ Het zit haar bijvoorbeeld dwars dat asielzoekers niet mogen werken zolang hun procedure duurt – en die duurt lang. ‘Dan zit er tegenover een AZC een Praxis waar ze dringend mensen nodig hebben. Of een hotelier die een hotel heeft vol asielzoekers die zich kapot vervelen, terwijl hij in zijn horecaonderneming dringend mensen nodig heeft.’ Het gevaar is volgens haar dat de wal het schip keert: Duitsland investeert momenteel veel in het binnenhalen van arbeidsmigranten. ‘Als we niet uitkijken, vissen we straks achter het net.’

Hoe bevalt de Tweede Kamer?

‘Het debat over migratie is vaak kort, hapsnap, met weinig nuance. Niet zoals een gesprek als dit. Maar ik ben niet pessimistisch. We moeten op zoek naar manieren hoe dingen wél werken, en daar kleinschalig mee beginnen.’ Een ‘beetje verdrietig’ wordt ze wel van alle ‘haat’ richting D66 op sociale media, die ook wordt aangezwengeld in de Kamer. ‘Ik heb de reacties op mijn Twitter-account uitgezet. Dan vind ik jammer, want ik houd wel van discussie. Maar ik wil de haat, ook richting asielzoekers en arbeidsmigranten, niet faciliteren door die reacties een podium te geven. Op een gegeven moment moet je een grens trekken.’

Geeft zichzelf een: 7,5

‘Het bedrijfsleven is weliswaar niet mijn hoofdtaak, maar ik zie mezelf als een wildcard die vanuit een ander perspectief kijkt.’

Werkgevers of werknemers?‘Ik vind het raar om te kiezen, want ze kunnen niks zonder elkaar.’

Nederland of de wereld?‘Dan toch de wereld. Een Nederlandse bril is te beperkt. Wat we in Nederland willen, kunnen we niet alleen realiseren.’

Over deze serie Wat hebben Kamerleden en europarlementariërs met het bedrijfsleven? Beschikken ze zelf over een ondernemersgeest? In de serie Langs de meetlat in Forum komen Kamerleden en europarlementariërs van alle partijen aan het woord over hun band met en inzet voor het bedrijfsleven en geven ze zichzelf een cijfer. Eerdere afleveringen lezen? Kijk dan hier.

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.