Nienke Homan (Bouwkeramiek): 'Bouw van 900.000 woningen komt in gevaar'

Ook de bouwkeramiek (bakstenen, tegels en dakpannen) heeft last van hoge gasprijzen. De sector wil van het gas af, maar heeft daar wel de overheid voor nodig, zegt Nienke Homan, voorzitter van brancheorganisatie KNB. Want anders komt de bouw van 900 duizend woningen in gevaar.

 

Wordt uw sector ook hard geraakt door de Oekraïne-oorlog?

‘Met onze grondstoffen valt het nog mee, want de belangrijkste – klei – wordt hier gewoon door de rivieren geleverd. Maar wij hebben natuurlijk  wel last van de stijging van de energieprijs. De productie van bakstenen, dakpannen en tegels is energie-intensief. Voor de hoge temperatuur in de ovens waarin de klei wordt gebakken, zijn we nu nog van aardgas afhankelijk. Op termijn willen we overstappen op duurzame alternatieve zoals waterstof, maar door onder andere de hoge aardgasprijs worden investeringen in duurzaamheid wel moeilijker.’

 

 

Is overstappen op waterstof sowieso niet ingewikkeld?

‘Ja, zeker in ons geval. De sector bestaat veelal uit familiebedrijven die geworteld zijn in hun omgeving, gevestigd langs rivieren. De fabrieken staan los in het landschap. Dat zijn niet altijd handige plekken om aangesloten te worden op het waterstofnetwerk. Bedrijven kunnen er ook voor kiezen om zelf waterstof te maken uit stroom van een eigen zonne- of windpark, maar dat moet de omgeving zo’n park wel zien zitten, en het belang ervan voor de industrie.’

 

‘Burger ziet verband tussen industrie en haar producten niet meer’

 

Hoe wordt er tegen de industrie aangekeken?

‘Er wordt geen verband meer gelegd tussen de industrie en de producten die zij voortbrengt. Dat hebben we ook zelf laten gebeuren. Mensen zien de industrie als sector die veel energie gebruikt en voor uitstoot zorgt, maar vergeet dat de industrie producten maakt die we allemaal dagelijks gebruiken. Zonder onze bakstenen, dakpannen en tegels gaat het Nederland niet lukken om er 900.000 woningen bij te bouwen de komende jaren.’

 

Bakstenen en tegels kunnen toch ook geïmporteerd worden?

‘Misschien, maar dan exporteer je eigenlijk koolstof, en voor zelfvoorziening is ook iets te zeggen. Nederlandse bakstenen, dakpannen en tegels hebben een bepaalde kwaliteit, kleur en uitstraling die ze typisch Nederlands maken. Er is nog maar één tegelfabrikant in Nederland. Als die wegvalt, hebben we ook een probleem. We moeten dus zorgen dat deze industrie voor Nederland behouden blijft. Andere landen geven meer financiële steun aan hun baksteenindustrie, bijvoorbeeld vrijstelling van energiebelasting en compensatie van ETS-kosten. Nederland zou de sector meer kunnen steunen door versnelde verduurzaming mogelijk te maken.’

 

Overeind blijven kan niet zonder de overheid?

‘Meer nog dan een zak geld hebben onze bedrijven behoefte aan beleidszekerheid. Ze willen verduurzamen en investeren daar al in. Maar dan moeten ze wel de zekerheid hebben dat waterstof er straks voldoende is. Dat betekent dus de aanleg van een infrastructuur door de overheid, of het mogelijk maken van zon- en windparken bij bedrijven die zelf waterstof willen maken. Zo nodig moet het kabinet de Crisis- en Herstelwet inzetten om de procedures voor de aanleg van de energie-infrastructuur te verkorten. Dat betekent lef hebben en zeggen: dit is nodig om al die woningen te kunnen bouwen.’

 

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.