En dan breekt er brand uit bij Maaskant reizen

Als ondernemer Richard Smits die ochtend wakker wordt, woedt er een allesverwoestende brand in zijn bedrijf. ‘Dit is het, dacht ik. Hier ben ik altijd bang voor geweest.’ En dan doet hij een verrassende ontdekking.

Wat er precíes is gebeurd, weet hij nog steeds niet. 'Maar de brand begon in elk geval bij één van onze touringcars in de werkplaats, naast ons kantoor', vertelt Richard Smits. Samen met zijn broer is hij eigenaar van Maaskant Reizen in het Brabantse dorpje Lith. Op die bewuste winterse ochtend, een jaar geleden, ligt Smits in bed. Hij is aan het herstellen van de griep én van de avond ervoor doorwerken. 'Mijn zoon belde. Hij zei: 'Ik wil niet naar school, want er is zo veel rook.' Maar goed, hij verzint wel vaker een smoesje om niet naar school te hoeven. Toen ik naar buiten keek, zag ik een prachtig blauwe lucht en een zonnetje. Maar ik keek dus precies de verkeerde kant op.' 

'rook? ik dacht nog mijn zoon verzint een smoesje om niet naar school te hoeven'

Een tel later hangt Smits’ broer, tevens compagnon, aan de telefoon: 'De zaak staat in brand.' Met bonzend hart loopt hij naar het bedrijf, zo’n 600 meter verderop. En nu ziet hij het wel: dikke rookpluimen, ze hangen boven het bedrijf en verspreiden zich boven het dorp.

Omroep Brabant filmde de brand met een drone. Zo zag dat eruit: 

De brandweer is er, de politie. Alle 14 medewerkers staan buiten. 'Een van hen heeft nog een paar bussen naar buiten kunnen rijden.' De overige zeven die in de stalling staan, zijn niet meer te redden. Smits: 'Het is ongelooflijk om te zien hoe snel zo’n brand om zich heen slaat.' Het kantoor, de stalling, de werkplaats, de wascabine – alles brandt binnen een uur af. 'Vreselijk. Je denkt: dit is het. Dat waar je altijd bang voor bent, gebeurt. Tegelijkertijd ging ik juist heel helder denken. Ik ging me al gauw focussen. Wat moet ik nu regelen, wat is het belangrijkst? Als ondernemer sta je denk ik altijd al in die mindset.'

De tegenslag van…Wat doet het met je als ondernemer als alles in het leven ineens tegenzit. Een faillissement, je compagnon overlijdt, je raakt ernstig ziek. In een korte serie vertellen ondernemers openhartig over hun tegenslag en hoe zij er weer bovenop probeerden te komen. Deel 1 en 2 vind je hier. Vond je dit een leuk artikel? Schrijf je dan in voor onze gratis nieuwsbrief ForumAlert en ontvang voortaan al onze leukste en beste verhalen. 

Maaskant reizen krijgt hulp uit het dorp

Smits belt meteen de verzekering, daarna het it-bedrijf. 'Tien jaar geleden maakten we al de eerste stappen naar een virtuele werkomgeving. Al onze data zit in de cloud. Dat was ons geluk, of nou ja: dat hadden we gelukkig goed geregeld. Klantgegevens zijn daardoor niet verloren gegaan.' Het totale schadeplaatje bedraagt zo’n 3,5 miljoen euro, dat door de verzekering wordt gedekt. 'Binnen een dag ontvingen we 50.000 euro om de eerste schade mee op te vangen. Binnen 6 maanden was alles afgehandeld.'

'de krachten die zo'n ramp vrijmaakt... iedereen zit vol energie'

Van alle kanten krijgt de ondernemer hulp aangeboden. 'Dat is het wel echt het voordeel van een dorp. We konden onze bussen meteen kwijt bij een concullega in de buurt. Mensen brachten taarten, bloemen. Hartverwarmend. En tegen de avond hadden we al 3 locaties waar we tijdelijk kantoor konden houden.'

Het bedrijf huist nu in een voormalig bouwbedrijf. 'Bij zo’n ramp komen er krachten vrij die anders niet vrij waren gekomen. Je zet met zijn allen de schouders eronder, iedereen zit vol energie. Medewerkers maakten het pand schoon, ruimden alles in. Ik zeg wel eens: geen teamuitje kan hier tegenop.' Een dag na de brand is het reisbureau alweer up and running. 'Zeker in de dienstverlening is het belangrijk dat je snel verder kunt. Om 3 of 4 dagen niet bereikbaar te zijn voor je klanten, dat kan echt niet.'

De nasleep van de brand

Toch hakt de nasleep van de brand er behoorlijk in. Smits en zijn broer moeten honderd-en-een dingen regelen. ‘Langs de brandweer vanwege hun onderzoek naar de brand. Die willen precies weten waar welk materiaal ligt opgeslagen.’ Smits schakelt een contra-expert in. 'Hij liep met mij de schade door, ging met mij de besprekingen in met de verzekeraar. Als je niet in die materie zit, zoals ik, en geen juridische kennis hebt, dan is zo’n expert welkom.' De ondernemer praat met de gemeente, over de heropbouw van zijn bedrijf. 'Wat kan er allemaal, is er een industrieterrein beschikbaar waar we in de toekomst kunnen zitten. Je praat met de pers. Allemaal dingen die heel veel tijd kosten. Natuurlijk ebt die drukte langzaam weg. Maar nu nog ben ik 10 procent van mijn tijd bezig met de nasleep van de brand. Dat is veel. Want dan doe je 100 procent van wat je moet doen als ondernemer, in die 90 procent tijd die je over hebt.'

'dat we de foto's kwijt zijn, daar baal ik echt wel van'

Hij pakt wel zijn rust, verzekert hij. 'Ik praat met mijn vrienden en bevriende ondernemers over wat er is gebeurd. Ze luisteren, adviseren me. Ik voel me echt gedragen door mijn netwerk.'

Natuurlijk zijn er ook spullen verloren gegaan. 'Ons hele analoge archief, onze administratie, de rekeningen, de personeelsdossiers – allemaal weg. Dat zijn we weer aan het opbouwen.' Waar Smits echt van baalt, zijn de verloren gegane foto’s. 'We bestaan sinds 1923 en kennen een rijke historie. Zo bewaarden we prachtige oude foto’s van ons pand, onze auto’s en bussen. Elk jaar hielden we een fotowedstrijd onder onze klanten: wie maakt de mooiste vakantiefoto? Veel van die ingestuurde foto’s zijn we ook kwijt.'

'Ineens hoor ik overal: brand'

Een andere setback is dat ook privéspullen van Smits en zijn vriendin in vlammen zijn opgegaan. 'We gingen vorig jaar samenwonen. En toevallig hadden we net veel van onze spullen tijdelijk opgeslagen bij de zaak. Fotoalbums, bedden, kasten, surfplanken, culturele en regionale prijzen voor mij als ondernemer. Tja, je verzamelt veel door de jaren heen.' Die verloren inboedel wordt niet door de verzekering gedekt. 'Dat is balen, maar tegelijkertijd moet je gewoon door, en kijk je naar dingen die je nog wel hebt. Het belangrijkst is dat er niemand gewond is geraakt. Vaak neem je de situatie of mensen voor lief. Pas in the heat of the moment besef je hoe belangrijk die zijn. Ik ben nu nóg trotser op ons bedrijf en op onze medewerkers.'

'hoe vervelend de brand ook was, ik ontdekte: ik verstar niet'

De gebeurtenis heeft hem ook op andere manieren de ogen geopend. 'Het is ontzettend vervelend, zo’n brand, maar ik weet nu wel dat ik bij zo’n extreme gebeurtenis niet verstar, maar tot handelen in staat bent en zelfs boven mezelf uitstijg. Ik heb ervan geleerd dat het ergste scenario dat kan gebeuren, ook echt kan gebeuren. Wees als ondernemer dus altijd voorbereid. Je kunt niet voorkomen dat er brand ontstaat in je bedrijf, maar je kunt wel de schade beperken die het veroorzaakt.'

Natuurlijk denkt de ondernemer nog regelmatig aan de brand. 'Al is het maar omdat je niet naar de oude locatie rijdt, maar naar het nieuwe pand. De spulletjes, de ordners die we uit de brand konden redden, daarin ruik je nog steeds de brandlucht. Die gaat er niet uit. En weet je wat zo apart is? Ik hoor nu ineens overal het woord ‘brand’. Ineens valt me op hoeveel branden er zijn. Duik maar eens in het nieuws. Stallen, bedrijven, elke dag gaat er ergens in Nederland wel een gebouw in vlammen op.'