De Commissie Von der Leyen heeft veel nieuwe wetten gemaakt, van de Green Deal tot de Digital Services Act. Dat is heel belangrijk, want Europese wetgeving op het gebied van klimaatverandering en digitale-technologie zijn hard nodig. 27 verschillende nationale wetten zouden alleen maar tot bureaucratische nachtmerries leiden.
Kritiek
Toch is er ruimte voor kritiek. Diezelfde wetten brengen veel administratie en hoge kosten met zich mee. Ze zijn nogal open geformuleerd, en is er te veel ruimte voor nationale overheden om hogere eisen aan bedrijven te stellen dan waar de EU om vraagt. Zulke ‘nationale koppen’ zijn hinderlijk en worden als onwenselijk ervaren door het bedrijfsleven.
Een anti-EU reactie ligt op de loer
De doelen van de wetten zijn dus goed, maar er moet wel goed worden nagedacht over de manier waarop ze worden uitgevoerd. Een té belastende implementatie kan namelijk voor grote problemen zorgen. Mogelijk leidt dat dan weer tot een anti-EU reactie. Dat is wel het laatste wat het bedrijfsleven wil.
Tijd voor reflectie
Ook voor toekomstige wetgeving vraagt dit aandacht. Voordat ze met hun vijfjarige agenda komen, moeten de nieuwe Commissie en het nieuwe Parlement goed nadenken over hoe ze toekomstige wetten formuleren en willen uitvoeren. Ze moeten laten zien dat ambitieuze doelstellingen hand in hand kunnen gaan met praktische en effectieve wetgeving.
Think small first
Enkele suggesties. Allereerst moet elk wetsvoorstel een impact assessment ondergaan, een toets waarin ze worden beoordeeld op effectiviteit. Belanghebbenden moeten nauw worden betrokken bij de vormgeving van wetten en verplichtingen, en het 'think small first'-principe, waarbij tijdens opstellen van nieuwe wetten in eerste instantie rekening wordt gehouden met mkb-bedrijven, moet opnieuw het uitgangspunt worden. De kwaliteit van die wetgeving moet daarnaast belangrijker zijn dan het vasthouden aan ideologie. Nationale koppen moeten tot slot zo veel mogelijk worden beperkt.
Het kan en móét
De verdere uitvoering van wetten van de Commissie Von der Leyen zal de komende jaren veel aandacht vragen, maar nieuwe ontwikkelingen in de wereld zullen ook aanvullende EU-wetgeving vereisen. De recente verkiezingsuitslag biedt veel ruimte voor meerderheden in het Parlement die het eens kunnen worden over wetgeving die ambitieus, effectief én praktisch is. Maar dat vraagt wel om de juiste politieke wil.
Winand Quaedvlieg
Hoofd Kantoor Brussel van VNO-NCW en MKB Nederland
