Wetsvoorstel toekomst accountancysector, brief aan minister Hoekstra (Financiën)

Geachte heer Hoekstra,

 

VNO-NCW en MKB-Nederland hebben met belangstelling kennis genomen van het Wetsvoorstel toekomst accountancysector. Graag maken wij van de mogelijkheid gebruik om hierop te reageren.

 

VNO-NCW en MKB-Nederland benadrukken dat het publiek belang gediend is met een juiste financiële verantwoording van ondernemingen. Accountants vormen een belangrijk onderdeel in de keten van financiële communicatie door ondernemingen door de controlewerkzaamheden die zij uitvoeren. Maatregelen voor de accountantssector hebben daardoor in voorkomende gevallen niet alleen gevolgen voor accountants en accountantsorganisaties maar ook voor ondernemingen en het ondernemingsklimaat in Nederland.

 

VNO-NCW en MKB-Nederland bezien het wetsvoorstel toekomst accountancysector in het licht van het publieke belang en van de toegankelijkheid van accountants voor alle controleplichtige ondernemingen. In deze reactie reageren wij op de volgende drie onderwerpen uit het wetsvoorstel:

1. de invoering van een aanwijzingsbevoegdheid voor de Nederlandse Beroepsorganisatie voor Accountants (NBA) indien een controleplichtige onderneming geen accountantsorganisatie kan vinden;
    
2. de invoering van een stelsel voor rapportage over kwaliteitsindicatoren (AQI’s); en
    
3. vereenvoudiging en versterking van het toezicht op accountantsorganisaties door de Autoriteit Financiële Markten (AFM).

 

Onze kernboodschappen
In de kern is onze reactie op deze drie onderwerpen als volgt:

1. VNO-NCW en MKB-Nederland vragen zich af of en in hoeverre er sprake is van een wezenlijk probleem met betrekking tot de toegang tot de accountant nu er slechts een zeer beperkt gedeelte van de controleplichtige ondernemingen geen accountant kan vinden. Wij vragen ons dan ook af of de gekozen oplossingsrichting, de invoering van een aanwijzingsbevoegdheid voor de NBA, het juiste middel is om dat probleem op te lossen. VNO-NCW en MKB-Nederland doen daarom de suggestie om te bezien of in dialoog met de markt een oplossing kan worden bereikt.

• VNO-NCW en MKB-Nederland hebben begrip voor de wens om alle belanghebbenden inzicht te kunnen verschaffen in factoren die bijdragen aan controlekwaliteit. Wij hebben echter twijfels bij het nut en de praktische toepasbaarheid van informatie over kwaliteitsindicatoren. VNO-NCW en MKB-Nederland doen daarom de suggestie om de invoering van het stelsel voor rapportage over kwaliteitsindicatoren voor een beperkte periode te laten gelden en de verplichting alleen te verlengen indien uit een evaluatieonderzoek blijkt dat de belanghebbenden baat hebben bij deze informatie.
   
• VNO-NCW en MKB-Nederland maken zich zorgen over de voorstellen voor vereenvoudiging en versterking van het toezicht op accountantsorganisaties en de gevolgen ervan voor de toegankelijkheid en betaalbaarheid van accountantsorganisaties voor ondernemingen. Wij vragen ons af of en in hoeverre de voorgestelde wijzigingen in de praktijk zullen bijdragen aan de duurzame verbetering van de controlekwaliteit. VNO-NCW en MKB-Nederland vragen dan ook om de voorstellen te bezien in het licht van alle verwachte (maatschappelijke) kosten en baten.

Voor een nadere toelichting op en uitwerking van bovenstaande onderwerpen verwijs ik naar de bijlage bij deze brief.

 

Aandacht voor regeldruk
VNO-NCW en MKB-Nederland merken in dit verband op dat de Nederlandse accountancysector de afgelopen decennia aanzienlijke veranderingen heeft doorgemaakt. Nederland lijkt in internationaal perspectief een geheel eigen weg in te slaan. Het voornemen tot opname van een verplichte paragraaf in de controleverklaring over fraude bij elke wettelijke en vrijwillige controle, de nu al vergaande bevoegdheden van de Nederlandse toezichthouder op accountantsorganisaties en de huidige governancevereisten voor de accountantsorganisatie met een vergunning om organisaties van openbaar belang te controleren behoren tot de strengste ter wereld. Daarmee wijken zij af van internationale best-practices. Internationaal divergerende regelgeving en een afwijkende toezichtspraktijk hebben geleid tot grote druk op de accountancysector en daarmee op het Nederlands bedrijfsleven. Uw voorkeur om de aanbevelingen van de Universiteit Leiden niet in wetgeving maar in het licht van de Nederlandse Corporate Governance Code te bezien kan dan ook op instemming van VNO-NCW en MKB-Nederland rekenen.

 

Het wetsvoorstel toekomst accountancysector bevat echter veel andere voornemens die wel leiden tot veelomvattender wetgeving voor de accountancysector. VNO-NCW en MKB-Nederland maken zich in dit verband zorgen over de toegankelijkheid van de accountant. Van accountants en accountantsorganisaties wordt nu al veel gevraagd. Zo zijn accountants naast het uitvoeren van de wettelijke en vrijwillige controles ook veel capaciteit kwijt aan de controles van de NOW en TVL en de voorbereidingen voor de mogelijke Europese controleverplichting van duurzaamheidsverslaggeving. Zijn alle voorgestelde aanpassingen uit het wetsvoorstel toekomst accountancysector noodzakelijk om de kwaliteit van de controle duurzaam te verbeteren? Zorgt de tijd en aandacht die accountants en accountantsorganisaties nodig hebben voor het in- en uitvoeren van deze kwaliteitsverbeterende maatregelen niet voor meer druk en daardoor minder tijd voor uitvoering van de kerntaak van de accountant? VNO-NCW en MKB-Nederland vragen daarom nadrukkelijk de aandacht voor de omvang en impact van het wetsvoorstel toekomst accountancysector, in het belang van de sector en van het behoud van een toegankelijke en betaalbare accountant voor de onderneming.

 

Tot slot
Graag danken wij u bij voorbaat voor de aandacht voor onze reactie. Uiteraard zijn wij graag bereid tot het geven van een nadere toelichting als daaraan behoefte zou bestaan.

 

Hoogachtend,

 

Dr. Rob J. Mulder
Directeur Beleid