Internetconsultatie op het conceptwetsvoorstel Vertrouwenspersonen, brief van VNO-NCW, MKB-Nederland en AWVN

VNO-NCW, MKB-Nederland en AWVN onderschrijven het doel van de indieners dat het zeer wenselijk is dat werknemers, zowel voor henzelf als voor werkgevers, zo min mogelijk te maken krijgen met deze ongewenste omgangsvormen. Het bestrijden van ongewenste omgangsvormen als pesten, discriminatie en seksuele intimidatie is een gezamenlijke opgave van werkgevers en werknemers en van de samenleving. Immers een bedrijf en de mensen die er werken zijn onderdeel van de samenleving.

 

Bestrijden van ongewenste omgangsvormen vereist brede aanpak
Het bestrijden van ongewenste omgangsvormen kan op verschillende manieren worden vormgegeven in een bedrijf, passend bij de omvang, sector en werkwijze: bijvoorbeeld via gedragscodes, klachtenregeling met een onafhankelijke klachtencommissie, permanente aandacht van leidinggevenden die ook de werknemers aanspreken op gedrag, bewustwording, etc. Het bestrijden van ongewenste omgangsvormen vereist een brede aanpak, die in onderling overleg tussen werkgever en werknemers tot stand komt. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon kan zeker bijdragen; veel bedrijven doen dat. Een verplichting daartoe miskent de bijdrage van vele andere middelen waaronder die van bewustwording bij medewerkers en commitment van de leiding, die in feite veel belangrijker zijn.

 

Het wetsvoorstel miskent het uitgangspunt van de Arbowet van gezamenlijke verantwoordelijkheid werkgevers en werknemers
Werkgevers en werknemers zijn samen verantwoordelijk voor het gezond en veilig werken en voor de invulling in de eigen organisatie of branche. De Arbeidsomstandighedenwet geeft algemene doelen en biedt werkgevers en werknemers de ruimte om binnen de kaders van de wet verdergaande afspraken op maat te maken. De Arbowet is dus een kaderwet. Dit betekent dat er geen middelvoorschriften, maar doelvoorschriften in staan. Werkgevers en werknemers mogen samen zelf bepalen hoe ze aan de gestelde normen voldoen.

 

Daarvoor is gekozen, omdat werkgevers en werknemers het werk en de werkprocessen in hun onderneming of sector kennen en daarmee het beste kunnen bepalen hoe aan de wettelijke doelen voldaan kan worden.

 
De vertrouwenspersoon kan met dit wetsvoorstel meer invloed uitoefenen op het beleid van de organisatie rondom ongewenste omgangsvormen. Dit betekent dat een andere invulling wordt gegeven aan de wijze waarop werkgevers, samen met werknemers, invulling geven aan de uitwerking van de verplichtingen van de Arbeidsomstandighedenwet.

 
Een verplichting tot het aanstellen van een vertrouwenspersoon is in strijd met het karakter van deze wet en ondergraaft daarmee de gezamenlijke verantwoordelijkheid van werkgevers en werknemers.

 

Effecten voor het mkb
Verder menen we dat voor het midden- en kleinbedrijf het aanstellen van een vertrouwenspersoon disproportioneel is, gelet op de genoemde uren en uurtarieven die in het wetsvoorstel genoemd worden. Het helpt dat een vertrouwenspersoon op brancheniveau kan worden aangesteld, maar dat verandert niets aan de kosten ervan. Het gaat om de praktijk op de werkvloer in kleinere ondernemingen en om het voorkomen van ongewenst gedrag. Brancheorganisaties voorzien in bewustwordingsprogramma’s en hulpmiddelen om daaraan te werken. Ook dat brengt kosten met zich mee. Het zou jammer zijn als de focus zich gaat verleggen op het aanstellen van een vertrouwenspersoon en voor deze programma’s minder ruimte is.

 

Evaluatie arbowet
Overigens vindt nu ook de evaluatie van de Arbeidsomstandighedenwet plaats. Of er een andere benadering van de (sociale) veiligheid – die het hoe in plaats van het wat voorschrijft in plaats van de meer praktische wijze waarop de Arbeidsomstandighedenwet gebaseerd is – op de werkplek nodig is, zou moeten blijken uit de evaluatie van de Arbeidsomstandighedenwet. Daarom is dit wetvoorstel, los van wat men van de inhoud vindt, prematuur.

 

Tot slot leven we nu in uitzonderlijke omstandigheden. Veel ondernemers staat het water aan de lippen; andere ondernemers zijn enorm druk bezig om Nederland te laten functioneren. We vragen ons af of het nu de tijd is om deze wetswijzing te bespreken.
Om deze redenen zijn VNO-NCW, MKB-Nederland en AWVN tegen het wetsvoorstel om de vertrouwenspersoon verplicht te stellen en een uitgebreide uitwerking van zijn taken en bevoegdheden op te nemen in de Arbeidsomstandighedenwet.

 

 

Zie de Download voor de volledige brief inclusief bijlage.