De Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers (BNO) verbindt, vertegenwoordigt en versterkt ontwerpers en ontwerpbureaus in Nederland. Directeur Diana Janssen vertelt.
Vertel eens over uw branche en branchevereniging.
‘We zijn een diverse sector met vier disciplines: communicatie- en grafisch design, service- en experience-design, product- en industrieel ontwerp en interieurarchitectuur- en ruimtelijk design. Mensen realiseren zich vaak niet dat ontwerpers in vrijwel alle sectoren werkzaam zijn. Alles is ontworpen. Wat we in huis zien, maar ook daarbuiten. Ook bij de aanpak van grote maatschappelijke vraagstukken wordt tegenwoordig gebruikgemaakt van methodieken uit de ontwerpwereld.
Alle ontwerpers delen het vermogen om op een hele onconventionele manier naar de wereld te kijken. Dat is echt een vak. Nederlandse designopleidingen zijn van hoog niveau en staan internationaal zeer goed aangeschreven. Opleidingen als industrieel ontwerp, met hun combinatie van techniek en ontwerp, zijn zelfs uniek in de wereld.
BNO vertegenwoordigt zo’n 1.800 ontwerpbureaus en individuele ontwerpers. Dat doen we met twaalf mensen op kantoor, met een flexibele schil eromheen. We inspireren en verbinden en bieden leden praktisch, juridisch en zakelijk advies. Verder voeren we branchemonitors uit, doen we onderzoek naar ontwikkelingen en brengen we elk jaar een prachtig jaarboek uit met een overzicht van de Nederlandse ontwerpwereld.’
Hoe lang bent u al directeur en wat is uw achtergrond?
‘Sinds 1 april dit jaar. Daarvoor was ik directeur van de DDMA, de brancheorganisatie voor data en marketing. Heel anders dan BNO, maar een overeenkomst is het gebruik van technologie. Technologie speelt binnen bepaalde vormen van ontwerp een steeds grotere rol.’
Welke actuele (lobby)kwesties spelen er momenteel voor jullie?
‘AI is voor ons een belangrijk vraagstuk. Het verandert ons werk, biedt veel mogelijkheden. Maar zorgt ook voor uitdagingen op het gebied van acteursrecht. Duurzaamheid is een ander thema waaraan ontwerpers veel aandacht besteden. Uit intrinsieke motivatie, omdat de opdrachtgever het wil of vanwege regels waar we ons aan moeten houden.
Een ontwerper lost complexe vraagstukken op door ze op te knippen en ze op een andere, creatieve manier te benaderen. En dat zijn mensen die we vandaag de dag heel hard nodig hebben. Daarom worden ontwerpers ook steeds meer gevraagd om vanaf het begin in allerlei processen mee te denken of mee te ontwerpen. We willen die waarde van ontwerp en ontwerpers nog duidelijker voor het voetlicht brengen, vaak in allianties. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat bedrijven die ontwerpers inzetten meer floreren dan bedrijven die dat niet doen.
In september waren Jacco Vonhof en Leendert-Jan Visser bij ons op bezoek, samen met Sandor Gaastra en anderen van het ministerie EZK. Voor ons een mooie gelegenheid om te vertellen over de veelzijdigheid van de ontwerpwereld en de kracht van ontwerp.’
Hoe ziet u de toekomst van uw branche?
‘Ontwerpers kunnen veel bijdragen aan het tackelen van uitdagingen in de samenleving, en hun toegevoegde waarde wordt steeds meer gezien. Ik zie de toekomst positief in.’
En de toekomst van de branchevereniging in het algemeen?
‘De kracht van elke brancheorganisatie is dat die het collectief is van de sector zelf, zonder subsidies, opgericht en in stand gehouden door de leden. Die biedt stabiliteit in goede en slechte tijden en dat blijft nodig. BNO bestaat al meer dan honderd jaar.’
Waarom zijn jullie lid van MKB-Nederland?
‘Veel van de vraagstukken waar we voor staan, zijn te groot om je eentje te kunnen oplossen. Natuurlijk moet je daarbij je eigen accenten aangeven. Maar die grotere verbindende kracht, samen met elkaar sterk te staan, dat vind je bij MKB-Nederland en VNO-NCW. Het is meer dan alleen een lobbyinstrument; ook een mooi platform om van en met elkaar te leren.’
Met welke branchedirecteur zou u weleens een dagje willen ruilen?
‘Ik ben net van branche gewisseld, dus ik heb het gewoon in praktijk gebracht. Maar ik zou wel een dag willen ruilen met Leendert-Jan Visser. In zijn rol krijg je een heel breed zicht op wat er gebeurt in Nederland en hoe de verschillende branches de oplossingen zoeken voor hun problemen. Juist die blik buiten de eigen sector brengt je verder.’
