Pas op voor al te zonnig beeld van onze economie

Cijfers liegen niet, toch? Maar hoe belangrijk de interpretatie ervan is, werd deze week wel duidelijk bij de presentatie van de CPB-ramingen voor 2023, het zogenoemde Centraal Economisch Plan. Een belangrijk document, want de besluitvorming in het kabinet dit voorjaar over zaken als lastenverdeling, uitgaven en koopkrachtontwikkeling worden op deze cijfers gebaseerd.

 

Ramingen CPB geven te zonnig beeld 

Volgens het CPB deed de Nederlandse economie het vorig jaar best goed en daarop zijn ook de ramingen voor 2023 gebaseerd. Maar wat goed is, hangt ook af van de statistische keuzes die je maakt. Kijk je naar het hele jaar of alleen naar het laatste halfjaar, zoals het CPB doet. Dat erkent het CPB ook: zelfs in het somberste scenario zoals gepubliceerd gisteren groeit de economie nog steeds.

 

Effect Oekraïne-crisis nog onduidelijk 

Dan hebben we het nog niet eens over de risico’s van de Oekraïne-oorlog. Het is onduidelijk wat de gevolgen daarvan zijn. Dat ziet het CPB natuurlijk ook. We moeten er  rekening mee houden. Ook omdat er nogal wat cijfers zijn die niet hoopvol stemmen.

 

Inflatie voor ondernemers is maar liefst 12 procent 

Kijk maar naar de prijsstijgingen die ondernemers voor hun kiezen krijgen. De inflatie voor ondernemers komt volgens onze schatting sinds januari vorig jaar op 12 procent uit. Zo’n beetje het dubbele dus van de inflatie voor consumenten. Sinds ‘Oekraïne’ is dat alleen maar verder opgelopen. Inflatie is daarmee een hardnekkiger probleem voor ondernemers dan voor de consument. Zeker als je bedenkt dat maar 5 procent van de ondernemers prijsstijgingen helemaal kan doorberekenen. Als die ‘ondernemersinflatie’ verder oploopt, komen ondernemers in de problemen. En dat is in een aantal sectoren al het geval door de coronacrisis.

 

Recessie ligt op de loer 

Of dit gaat gebeuren, weten we niet. Ook niet hoe dit het gedrag van consumenten beïnvloedt. Het zijn in elk geval ingrediënten die een jaren zeventig scenario met een lange periode van stagnatie en inflatie niet ondenkbaar maken.

Natuurlijk, ramingen maken in crisistijden is ingewikkeld. Maar laten we de ernst van de economische situatie niet onderschatten. En ons rijk rekenen. Bloomberg waarschuwde niet voor niets: tot dusver heeft elke schok in olieprijzen een recessie veroorzaakt. We kunnen er maar beter op voorbereid zijn.

 

Edward Feitsma

Econoom