Onderhandelingen EU-VK: escalatie vermijden, integriteit Interne Markt handhaven

De nieuwe relatie tussen het VK en de EU is sinds 1 januari 2021 een feit. Echter groeide er al in januari 2021 onrust over problemen bij de Ierse grens als gevolg van het door het VK en de EU opgezette Noord-Ierland protocol. Noord-Ierland blijft dankzij dit protocol onderdeel van de Interne Markt, anders dan de rest van het VK. Zodoende komt de buitengrens tussen EU en VK niet te liggen tussen Ierland en Noord-Ierland, maar in de Ierse zee tussen Noord-Ierland en de rest van het VK. Dat wilden beide partijen.

 

Maar begin 2021 gaf het VK een herziening te willen van het Noord-Ierland protocol vanwege problemen die bedrijven ondervonden betreffende specifieke producten en grenscontroles, o.a. bij gezondheidsstandaarden voor dierlijke producten. Ook wil het VK niet dat het EU Hof van Justitie een rol heeft bij geschillenbeslechting. De onderhandelingen slepen zich nu voort.

 

De Europese Commissie kwam het VK op tal van punten tegemoet maar hield voet bij stuk wat betreft rol van het Europees Hof, omdat anders de eenheid van de Interne Markt wordt aangetast.

 

Na de concessies van de EU heeft ook het VK meer flexibiliteit getoond maar er is nog geen oplossing. Het dreigement van de Britten om het Noord-Ierland protocol op te schorten door Artikel 16 van dat protocol in te roepen hangt de EU nog steeds boven het hoofd. De EU heeft aangegeven sancties in te zullen stellen indien het VK werkelijk het protocol opschort en kan zelfs het volledige handels- en samenwerkingsovereenkomst ontbinden. Inmiddels is er een nieuwe onderhandelaar voor het VK, minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss.

 

Het is te hopen dat Artikel 16 niet wordt ingeroepen. Sancties en ontwrichting zijn nooit goed voor bedrijven. De EU moet daarom escalatie vermijden. Maar de integriteit van de Interne Markt moet behouden blijven. Op dat punt zal de EU ferm moeten zijn.