‘Nu doorpakken met oplossingen krapte arbeidsmarkt’

De krapte op de arbeidsmarkt is een urgent en blijvend probleem waarvan we in vrijwel alle sectoren nu al de gevolgen merken. Het is de grootste zorg voor ondernemers en zet druk op ons verdienvermogen en ons dienstenniveau. Bedrijven kunnen zelf het nodige doen, zoals inzet op arbeidsbesparende technologie en het bieden van meer uren aan medewerkers. Maar ook het kabinet zal actie moeten ondernemen om te voorkomen dat we als land gaan vastlopen vanwege een tekort aan mensen. Het onderwijs moet meer gaan opleiden voor de vraag vanuit de markt en er liggen kansen om het arbeidspotentieel dat er nog is beter naar de arbeidsmarkt te begeleiden. Dat zeggen MKB-Nederland en VNO-NCW naar aanleiding van de top over arbeidsmarktkrapte die het ministerie van SZW vandaag heeft georganiseerd. ‘Het is nu zaak om intensiever samen te werken en door te pakken’, aldus de ondernemersorganisaties.

MKB-Nederland en VNO-NCW zijn positief dat het kabinet – met vier ministers en een staatssecretaris breed vertegenwoordigd tijdens de top – de handschoen heeft opgepakt en vanochtend met betrokken partijen en branches in gesprek is gegaan over mogelijke oplossingen voor de tekorten op de arbeidsmarkt. Die oplossingen zijn hard nodig, want de krapte vormt in een meerdere opzichten een bedreiging; maatschappelijk, voor de publieke dienstverlening zoals zorg en onderwijs, voor de grote transities en het verdienvermogen van ons bedrijfsleven en (dus) ons land. De ondernemersorganisaties kijken uit naar de voorstellen waarmee het kabinet vanuit de top aan de slag gaat.

Verhogen productiviteit

Aan de orde kwam vanochtend een scala aan oplossingsrichtingen: van het beter benutten nog onbenut arbeidspotentieel tot slimmer werken in de (semi-)publieke sector, de aansluiting van het onderwijs op (de vraag van) de arbeidsmarkt en het verhogen van de productiviteit, die zich in Nederland minder ontwikkelt dan in de landen om ons heen.

Het verbeteren van de productiviteit en slimmer werken in is in de eerste plaats aan bedrijven zelf, maar met name bij kleinere bedrijven is (meer) kennis en slagkracht nodig om procesinnovaties door te voeren en arbeidsbesparende technologie te financieren. Daar heeft ook de overheid een (stimulerende en faciliterende) rol, aldus de ondernemersorganisaties.

Betere aansluiting onderwijs

Zij zien ook kansen in het verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. ‘We moeten veel meer gaan opleiden voor de vraag vanuit de arbeidsmarkt en jonge mensen stimuleren de goede keuze te maken. Er zijn tal van opleidingen voor beroepen waarvan we nu al weten dat daar in de nabije toekomst nauwelijks nog vraag naar is.’  Ook zijn er nog mogelijkheden om de leercultuur op de werkvloer te verbeteren, waardoor mensen zich blijven ontwikkelen. Dat vraagt onder meer om een betere samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven op landelijk en regionaal niveau.

Onnodig veel mensen aan de kant

MKB-Nederland en VNO-NCW wijzen er verder op dat er nog altijd onnodig veel mensen die kunnen en willen werken, aan de kant staan. Er is werk genoeg, maar deze mensen worden nog onvoldoende bij werkgevers in beeld gebracht door publieke uitvoerders. Ook hier is meer samenwerking nodig om werk en mensen effectiever aan elkaar te verbinden en werkgevers waar nodig te faciliteren. Het gaat dan onder meer om mensen met een arbeidsbeperking en chronische ziekte, statushouders en asielzoekers en jongeren zonder startkwalificatie.

De ondernemersorganisaties roepen al veel langer op om mensen te stimuleren meer uren te werken om het aanbod op de arbeidsmarkt te vergroten. Het kabinet moet ervoor zorgen dat meer werken meer gaat lonen. Werkgevers zelf kunnen gericht hun medewerkers extra uren aanbieden en hen waar nodig faciliteren met onder meer flexibeler roosteren.