Energietransitie mag niet stokken door gebrekkig stroomnet

Wie stroom nodig had werd automatisch aangesloten op het elektriciteitsnet. Zo was het tot voor kort. Maar een nieuwe aansluiting is geen vanzelfsprekendheid meer. De netcapaciteitskaart van Nederland kleurt op veel plekken oranje of felrood. Alarmerende kleuren met grote gevolgen. Het betekent bijvoorbeeld dat een nieuwe zware netaansluiting niet kan of een zonnepark niet wordt aangesloten. Bedrijfsprocessen kunnen niet overschakelen van fossiel naar elektrisch. En zo komt de energietransitie tot stilstand.

 

Actieplan Netcapaciteit

Begin dit jaar heeft een brede coalitie van bedrijven, overheden en netbeheerders een voorstel ingediend voor een gezamenlijke aanpak van de grootste knelpunten op het elektriciteitsnet. Een deel daarvan is overgenomen. De meest urgente problematiek in het zuiden van ons land, waar het net tijdelijk ‘op slot’ ging, is opgelost. Maar we zijn er nog lang niet. De komende jaren blijven we met een tekort kampen. Aanleg van nieuwe en uitbreiding van  bestaande netten kan het tempo van de energietransitie niet bijhouden, laat staan erop inlopen. De Tweede Kamer debatteert daar woensdag over.

 

Versnel de vergunningprocedure

Vergunningprocedures voor uitbreiding van het net die vijf tot zeven jaar duren zijn eerder regel dan uitzondering. Als je daar twee jaar bouwtijd bij optelt, kan nu al worden vastgesteld dat de energietransitie stokt en de klimaatdoelstellingen voor 2030 niet gehaald worden. Die procedures moeten veel korter. De energie-infrastructuur is een voorwaarde voor het overschakelen op stroom in productieprocessen. Daarom is versnelling van uitbreiding van het net een nationale prioriteit. De Tweede Kamer moet hier bovenop zitten en er bij minister Jetten op aandringen om eind dit jaar te komen met oplossingen om de vergunningverlening te versnellen.

 

Zoeken naar flexibiliteit

Ondertussen gaan we niet stilzitten en kniezen, maar stropen we de mouwen op. Ondernemers gaan maximaal gebruik maken van de flexibiliteit in het productieproces om op momenten dat de zon schijnt of de wind waait stroom af te nemen. Bedrijven worden eigenaar van de eigen opgewekte elektriciteit, nemen lokaal energie af en zoeken samenwerking voor opslag van stroom. Op deze manier draagt het bedrijfsleven bij aan de ontlasting van het elektriciteitsnet, komt er ruimte voor aansluitingen, en houden we de regie over onze energie. En niet te vergeten: komen de klimaatdoelen van 2030 ook weer in zicht.

 

Suzanne Klaassen

Beleidssecretaris energie en klimaat