4 OKT, 2021 • Column
Brede welvaart? Ook arbeidsmigratie kan daar aan bijdragen
Nederland moet strategischer en breder kijken naar arbeidsmigratie. Dat adviseert de Adviescommissie Vreemdelingenzaken. Het is een pleidooi dat ik van harte ondersteun. Want de commissie heeft gelijk als ze stelt dat we kansen missen om ons arbeidsmigratiebeleid te verbinden aan brede welvaart.
Waar gaat het om? Als ondernemersorganisaties streven we naar brede welvaart. Dat gaat om meer dan de groei van het nationaal inkomen, al is dat ook onmisbaar. Het gaat er om dat ons land een goed land is om te leven, te werken en te ondernemen.
Arbeidsmigranten zijn nodig
Daarbij hebben we ook arbeidsmigranten nodig, nu en in de toekomst. Dat wordt onderkend door alle belangrijke instanties, van OECD tot ILO, de Commissie Roemer en dus ook door de Adviescommissie Vreemdelingenzaken. Die stelt een nieuwe benadering voor: nu is toelating van mensen van buiten de EU alleen mogelijk bij kennismigranten die meer dan een bepaald inkomen verdienen en op basis van concrete vacatures bij concrete werkgevers, maar eigenlijk zouden we daar strategischer mee moeten omgaan. Je zou beter moeten kijken hoe de arbeidsmarktsituatie in sectoren zich ontwikkelt en op die basis ruimhartig mensen toelaten die goed zijn opgeleid voor werk in die sectoren.
Geen braindrain
Het is een benadering die wat mij betreft door een nieuw kabinet heel serieus zou moeten worden opgepakt. Een bredere blik op arbeidsmigratie houdt in dat vraagstukken rond ons strategisch economisch beleid, huisvesting en leefklimaat kunnen worden meegenomen. En dat die migratie ook meer circulair kan worden gemaakt waar nodig. Dat wil zeggen dat goed opgeleide migranten hier tijdelijk zijn en ervaring opdoen en vervolgens weer terugkeren naar hun land zodat er geen braindrain ontstaat in die landen, maar zij juist profiteren van die opgedane kennis en ervaring.
Niet wegpesten
Een minpuntje is dat de Adviescommissie Vreemdelingenzaken suggereert dat ook gekozen kan worden voor sectoren die bijvoorbeeld een lage ecologische footprint hebben en dat bepaalde soorten werk in ons land minder gewenst zouden zijn. Dat lijkt mij niet effectief, ook niet in het kader van brede welvaart. Je moet bedrijven en sectoren ondersteunen en stimuleren om te verduurzamen en niet vormen van bedrijvigheid uit dit land ‘wegpesten’. Dat leidt niet tot brede welvaart, maar slechts tot werkloosheid.
Strategisch arbeidsmigratiebeleid
Wel een goed idee is de vorming van een breed samengestelde instantie die het kabinet doorlopend gaat adviseren over strategisch arbeidsmigratiebeleid aan de hand van de arbeidsmarktsituatie en met meewegen van huisvesting, leefbaarheid en positieve effecten van circulaire migratie voor andere landen. Dan hebben we het dus écht over brede welvaart.
Ton Schoenmaeckers
Beleidssecretaris arbeidsmarkt