12 MRT, 2021 • Vernieuwers

Spyker maakte het autorijden een heel stuk veiliger

Als je aan Spyker denkt denk je misschien maar alleen aan mooie auto’s, maar daarmee doe je het bedrijf tekort. Want wist je dat deze innovatieve onderneming begon met het bouwen van koetsen? In de serie Vernieuwers: autofabrikant Spyker.

Als dat geen leuke primeur is! Op deze foto uit 1911 zie je de eerste Nederlandse sight-seeing auto. Een reuzenauto, gemaakt door de Nederlandse autofabrikant Spyker in opdracht van reisbureau Lissone, de eerste Nederlandse reisorganisatie. Met deze auto was het mogelijk grotere groepen mensen meerdere dagen te vervoeren. Zoals hier op Eerste Paasdag een gezelschap van tien man luxueus zittend een tripje naar de bollenvelden maakt. De achterste stoelen zijn hoger dan de voorste, zodat iedereen goed zicht heeft op de prachtige kleuren. En als het regent? Dan kan de kap die achterop hangt gewoon dicht.

VernieuwersWie een blik in de geschiedenis van Nederland werpt, begrijpt meteen waarom we al jaren bovenaan de lijst van meest innovatieve economieën staan. Ook ondernemers droegen daaraan hun steentje bij met creatieve en gewaagde ideeën, die soms onmogelijk leken en dan toch een succes werden. En dankzij wie Nederland er nu heel anders uitziet. In de nieuwe serie vernieuwers: autofabrikant Spyker.

Veilig op weg

Maar Spyker had meer innovaties die van historisch belang waren. Zo was hun ontwerp, de Spyker 60HP uit 1903, de allereerste benzineauto met vierwielaandrijving en een vierwielremsysteem. Daarmee heeft de autofabrikant het rijden bij slecht weer een stuk veiliger gemaakt. De auto had ook een zescilindermotor, waarmee voor die tijd flink hard gereden kon worden. Maar liefst 110 kilometer per uur.

Tekst gaat verder na de foto

Met z'n allen in één auto een ritje naar de bollenvelden maken. Dankzij autofabrikant Spyker was dit begin vorige eeuw al mogelijk

Met z’n allen in één auto een ritje naar de bollenvelden maken. Dankzij autofabrikant Spyker was dit begin vorige eeuw al mogelijk
Foto: ANP/Archief Spaarnestad

Gouden Koets

Spyker werd in 1880 opgericht door de smeden en broers Hendrik-Jan en Jacobus Spijker. Toen maakten ze nog geen auto’s, maar koetsen, door paarden voortgetrokken. En niet onverdienstelijk, ze werden zelfs gevraagd om de Gouden Koets te bouwen, een geschenk van de Amsterdamse bevolking aan koningin Wilhelmina ter gelegenheid van haar inhuldiging. Dat beviel kennelijk, want Spyker werd hofleverancier en leverde de eerste hofauto met verstelbare banken en vloerverwarming.

In het Louwman Museum kun je nog een echte Spyker bewonderen

De lucht in

Maar er was meer vernieuwing. Zo bouwde de autofabrikant rond 1900 de eerste Nederlandse ambulances. En toen in 1915 vanwege de oorlog de autoproductie nagenoeg stil kwam te liggen door gebrek aan materialen, fuseerde het bedrijf met de Nederlandse Vliegtuigenfabriek en gingen ze vliegtuigen leveren aan defensie. Spyker bouwde tijdens de oorlog honderd gevechtsvliegtuigen en tweehonderd vliegtuigmotoren. Vandaar dat het logo van Spyker een spaakwiel van een auto én een vliegtuigpropeller bevat.

Maar waarom heet het bedrijf Spyker in plaats van Spijker? Dat kwam omdat bijna de gehele productie naar Engeland werd geëxporteerd, en de ij voor de Engelsen onuitspreekbaar was.

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen?Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.

Handig: de wekelijkse Forum-alert

Handig: de wekelijkse Forum-alert

autobranchegeschiedenisinnovatieondernemerserie vernieuwersvernieuwers