Kamerlid Dilan Yesilgöz: 'Gedrag verander je niet met regeltjes'

Ze heeft als liberaal een broertje dood aan het slachtoffer-denken. Vrijheid is eigen verantwoordelijkheid, vindt VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz. ‘Dat geldt voor vrouwen, allochtonen én het bedrijfsleven.’

Liberaal

‘Mijn ouders streden in Turkije voor betere mensenrechten. In Turkije ben je dan links, dus toen ik in Nederland politiek wilde worden, ging ik eerst linksaf. Daar stuitte ik op het slachtoffer-denken: het idee dat je er bent om andere mensen te redden. Daar had ik niets mee. Uiteindelijk ben ik bij de VVD uitgekomen omdat daar de individuele vrijheid centraal staat, zonder dat de omgeving uit het oog wordt verloren. Die vrijheid is niet vanzelfsprekend. Dat was een theoretisch concept voor mij tot de moord op Theo van Gogh. Toen drong het besef door dat die vrijheid het verdedigen waard is.’

‘Als liberaal vind ik dat de overheid niet alles moet bepalen en de Nederlander niet alleen maar moet betalen. Belastinggeld komt niet gratis uit de lucht vallen. Je moet er verantwoordelijk mee omgaan en er het optimale uithalen, ook als maatregelen impopulair zijn.’

Alice in Wonderland

‘Toen ik in de Tweede Kamer kwam, heb ik aangegeven dat ik graag een beleidsterrein wilde waarin veel gebeurt en dat veel mensen raakt. Dat werd dus energie en klimaat, een dossier dat nieuw voor mij was. In het begin voelde ik me dan ook Alice in Wonderland. Ik kwam erachter dat er heel veel mensen mee bezig zijn en dat de dynamiek in de sector enorm is. Het is technisch en emotioneel tegelijk. Iedereen is bezig met de vraag hoe we de planeet het beste kunnen overdragen aan onze kinderen, maar de antwoorden zijn heel verschillend.’

Wie is Dilan Yesilgöz?Op achtjarige leeftijd kwam Dilan Yesilgöz met haar familie als politiek vluchteling uit Turkije naar Nederland. Na een studie cultuur, organisatie en management aan de VU begon ze in 2004 bij het Bureau voor Onderzoek en Statistiek van de gemeente Amersfoort. Twee jaar later werd zij adviseur veiligheid en zorg bij het college van B&W in Amsterdam. In 2014 werd ze gemeenteraadslid in Amsterdam. Dat combineerde ze met een adviesbureau waarvan ze mede-eigenaar was. Sinds maart 2017 zit zij voor de VVD in de Tweede Kamer. Bron, onder meer: www.parlement.com

Transitie

‘De overgang van fossiele naar schone energie is de grootste uitdaging van deze eeuw. We moeten zorgen dat we stevig in onze schoenen blijven staan als Nederland, en niet structureel afhankelijk worden van bijvoorbeeld de Russen voor onze energievoorziening. De energie – letterlijk – en de innovatiekracht daarvoor zitten bij het bedrijfsleven. Op zijn Hollands: waar liggen de economische kansen en hoe kunnen wij met onze producten de wereld helpen? De overheid kan dat faciliteren en daarnaast het langetermijnperspectief op de energievoorziening aangeven, zodat bedrijven weten waar ze aan toe zijn. Dat gaat verder dan de vier jaar van een kabinetsperiode.’

‘Het is ook een internationaal vraagstuk. De transitie mag de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven niet schaden, want dan zullen we bedrijven en banen kwijtraken, en gaan die bedrijven vervolgens in het buitenland meer uitstoten.’

Vrouwen

‘Als portefeuillehouder emancipatie houd ik me ook bezig met de arbeidsmarktpositie van vrouwen. Ik ben tegen een quotum omdat ik niet denk dat je met regels gedrag kunt veranderen. Een quotum is een snelle oplossing voor een complex probleem: als de overheid maar genoeg regeltjes bedenkt, komt het wel goed met de wereld. Wat bijvoorbeeld meespeelt is dat driekwart van de werkende vrouwen in Nederland in deeltijd werkt. Daar word je – helaas – niet snel ceo mee. Ook verwacht een derde van de meisjes dat ze later financieel afhankelijk zullen zijn van hun partner of van de staat. Dat zit deels in onze cultuur en die verander je niet vanuit de overheid.’

Allochtonen

‘Discriminatie op de arbeidsmarkt, afgewezen worden op je naam of om waar je geboren bent, komt helaas voor. Ik heb dat zelf ook meegemaakt. Dan kun je twee dingen doen: al je aandacht daarop vestigen of knokken om op een plek te komen waar je echt iets kunt veranderen. De overheid heeft geen toverstafje om ervoor te zorgen dat discriminatie verdwijnt, was het maar waar. Discriminatie blijft en is vaak ongrijpbaar, want moeilijk te bewijzen. Ik kan alleen maar zeggen: hou vol, anders verandert de situatie niet. Daarnaast is het wel aan de overheid om met maatregelen te komen om discriminatie aan te pakken.’

‘Ik vind het zelf vervelend om als Kamerlid puur aangesproken te worden op mijn afkomst. Op zich is dat niet vreemd omdat emancipatie in mijn pakket zit, maar het hoeft niet steeds. Alleen een partij als DENK doet dat.’

Dilan Yesilgöz in Bestemming Den Haag

Zelf ondernemer

‘Mijn vader was advocaat in Turkije en mijn moeder voerde als student actie voor gelijke rechten. Ik kom dus niet uit een ondernemersfamilie, maar heb wel ondernemerszin meegekregen: risiconemen, ontdekken, uitzoeken, beter maken. Het zijn ook die eigenschappen die Nederland uit de crisis hebben geholpen.’

‘Toen ik in de Amsterdamse gemeenteraad kwam, moest ik mijn baan bij de gemeente opzeggen. De raad wilde ik op een gegeven moment combineren met advieswerk voor bestuurders buiten Amsterdam. Maar daar ben ik mee gestopt toen ik op de kandidatenlijst kwam voor de Tweede Kamer, omdat ik niet wilde dat die dingen door elkaar gingen lopen.’

Veel praten

‘Omdat ik uit een juristenfamilie kom, ben ik gewend om veel te praten. Ik kan me voorstellen dat ondernemers denken dat politiek veel praten en weinig doen is. Daarom probeer ik ze zoveel mogelijk uit te leggen waar ik concreet mee bezig ben en waarom dingen soms zo lang duren. Dat doe ik ook omdat ik ondernemers bewonder omdat ze dit land draaiende houden, van de zzp’er tot de multinational. Dat geldt eigenlijk voor iedereen die – met vallen en opstaan – bezig is om vooruitgang te boeken.’

Geeft zichzelf: geen cijfer

‘Echt niet, dat moeten de mensen doen die op mij hebben gestemd. Of vraag het me nog maar eens over drie jaar.’

Markt of overheid?‘Markt natuurlijk, want daar komt innovatie vandaan, evenals vooruitgang en banen. Niet dat het allemaal zomaar goed komt via de markt; de overheid moet randvoorwaarden stellen en faciliteren.’

Industrie of diensten?‘Puur vanuit mijn portefeuille zeg ik industrie. Daar moeten de grootste klappers plaatsvinden in termen van CO2-reductie.’