In ’t ruime Zeeland gaan de provinciale verkiezingen over… krapte

Zon, zee, strand: dat is het beeld van Zeeland. Maar wie weet dat je daar ook prima werken kan? Precies. En dat moet dus veranderen, vinden deze Zeeuwse ondernemers. Zij bedachten een plan waarmee Zeeland woest aantrekkelijk wordt. Alleen… gaat de provincie daar ook wat mee doen?

Misschien denk je niet als eerste aan Zeeland bij ‘volop banen en bedrijvigheid’. Misschien eerder aan de leegloop, de jongeren die massaal naar Brabant en de Randstad vertrekken om te studeren om daarna nooit meer terug te keren naar de Zeeuwse kust. Dát is dus precies het probleem waarmee de provincie kampt: weinig jongeren, wel veel vergrijzing. En als er niks gebeurt, is er straks in 2022 een tekort van 6.000 arbeidskrachten. Vooral in de techniek, de ict en de zorg. Wat gaat de Provincie daaraan doen als na 20 maart de stemmen zijn geteld? Deze Zeeuwse ondernemers hebben vast 3 gouden tips:

Tip 1: Verkoop Zeeland beter

‘We hebben een Zeeland app die vooral gericht is op toeristen en nieuwe Zeeuwen. Maar bereik je ook de potentiële nieuwe Zeeuwen waar behoefte aan is?’, zegt Timmie de Pooter, eigenaar van uitzendbureau De Pooter, met vestigingen in Middelburg, Axel en het Brabantse Roosendaal. ‘Het beeld bij jongeren is nu dat Zeeland niks te bieden heeft. Dat is echter niet zo. Ja, er is een grote toeristische sector, maar we hebben ook veel innovatieve bedrijven.’

Kijk, waarom toeristen Zeeland aantrekkelijk vinden kun je zo wel zien:

De Pooter merkt de toenemende schaarste op de arbeidsmarkt zelf ook, intern en in relatie tot zijn klanten. ‘Je wilt niet als een bakker zijn die tegen zijn klanten moet zeggen dat het brood op is.’ Bedrijven moeten volgens hem meer hun best doen om zich als aantrekkelijke werkgever te presenteren. ‘Met een vacature plaatsen ben je er niet.’

Een reclamepraatje is onvoldoende om jongeren naar Zeeland te trekken, zegt ook directeur Jan Rutjes van Schipper Accountants, met twaalf vestigingen in het zuidwesten van Nederland, waarvan de helft in Zeeland (als we Goeree-Overflakkee meerekenen). ‘Je moet fijnmaziger te werk gaan, in netwerken, zorgen dat je bij de juiste mensen terechtkomt.’ Hij doet dat zelf bijvoorbeeld via studentenverenigingen. ‘Studenten werven voor stages lukt nog wel, en dan hopen dat ze bij je willen blijven. Jongeren zijn nog zo flexibel dat ze naar Zeeland willen komen. Het probleem voor ons zit meer bij hoogopgeleiden met ervaring. Die zijn vaak elders gesetteld met hun gezin.’

‘Jongeren denken dat Zeeland niets te bieden heeft’

De politiek lijkt ook oog te hebben voor betere marketing. In zijn verkiezingsprogramma stelt het CDA vast dat de VVV’s zich op toeristen richten en Impuls Zeeland (een initiatief van overheid en bedrijfsleven) bedrijven naar de provincie probeert te lokken. Nu nog een grootschalige campagne om arbeidskrachten naar Zeeland te halen.

’We hebben zelfs op de EmigratieBeurs gestaan’Als grensregio kan met name Zeeuws-Vlaanderen ook over de grens op zoek gaan naar personeel. Zorggroep Zorgsaambegint daar binnenkort mee. ‘We hebben nu nog geen personeelstekort, maar dat verwachten we wel als straks veel werknemers met pensioen gaan’, zegt woordvoerder Margaret Lafort. Het is nog niet zo eenvoudig om Belgisch personeel te werven. Zo kunnen verschillen in de regelgeving en de opleidingseisen een hindernis vormen. ‘Er is nu overleg tussen Nederlandse en Belgische onderwijsinstellingen om de opleidingen gelijk te trekken. In België is namelijk ook een tekort aan zorgpersoneel, dus daar zijn ze ook geïnteresseerd in werven over de grens.’
In Zeeuws-Vlaanderen werken de drie gemeenten en het bedrijfsleven (waaronder het chemiecluster in Terneuzen) al langer samen bij het werven van personeel buiten Zeeland. Daarbij gaat de aandacht ook uit naar het vinden van een woning en een baan voor de partner. Lafort: ‘We hebben zelfs op de EmigratieBeurs gestaan, met Zeeuws-Vlaanderen als alternatief voor de drukte in de Randstad.’

Tip 2: Zorg voor starterswoningen

‘De neiging in Zeeland is om huizen te slopen en er duurdere appartementen voor in de plaats te bouwen’, stelt uitzendondernemer Timmie de Pooter vast. ‘Terwijl er juist behoefte is aan starterswoningen voor mensen die zich in Zeeland willen vestigen of voor Zeeuwse jongeren die op zichzelf willen gaan wonen. Je kunt dus beter kiezen voor renovatie.’

Gemeenten willen volgens hem vooral de (woning)markt zijn werk laten doen. ‘Maar dan ben je algauw een paar jaar verder. Die tijd heb je niet. De aanleg van een nieuwe zeesluis in Terneuzen levert duizenden tijdelijke banen op. Waar laat je die mensen wonen?’ Hij maakt een vergelijking met Zuid-Holland: ‘Daar trekt Rotterdam de regie naar zich toe. In Zeeland houden de gemeenten en de provincie elkaar in een soort evenwicht, wat tot bestuurlijke slapte leidt.’

‘we hebben helemaal geen tijd om de markt zijn werk te laten doen’

Jan Rutjes van Schipper Accountants: ‘In Goes lukt het bijvoorbeeld niet om een koopwoning onder de 2 ton te krijgen in een leuke wijk. En voor een huurwoning bestaat een wachtlijst van 300 man.’ De ondernemers krijgen vanuit de provinciale politiek bijval van onder meer de PvdA. ‘Terugkerende studenten voelen zich genoodzaakt opnieuw bij hun ouders te gaan wonen, terwijl ze al jaren op een wachtlijst staan voor een sociale huurwoning’, valt te lezen in het verkiezingsprogramma. De VVD vraagt om huisvesting voor arbeidsmigranten en seizoenarbeiders.

Tip 3: Maak Zeeland bereikbaar

De ‘leegte’ van Zeeland draagt bij aan de aantrekkelijkheid van de provincie. Met 26 tot 250 inwoners per vierkante kilometer is sprake van een lage bevolkingsdichtheid (Nederlands gemiddelde: 406 inwoners). Maar wat de provincie aantrekkelijk maakt, levert aan de andere kant ook een knelpunt op: want houd in een betrekkelijk dunbevolkt gebied OV-verbindingen maar eens rendabel. En dat is niet alleen een probleem voor OV-bedrijven, maar ook voor iedereen die wil wonen, werken en ondernemen in de dorpen en steden op de eilanden. De VVD vraagt in dit verband speciale aandacht voor de OV-verbindingen tussen Zeeuws-Vlaanderen en de rest van Nederland. En de Westerscheldetunnel zou, zodra het financieel verantwoord is, tolvrij moeten worden, als het aan de liberalen ligt.

en zo kan het dus gebeuren dat een partij als de vvd in zeeland niet pleit voor asfalt, maar meer ov

Het CDA wil om het uur een rechtstreekse intercity van Vlissingen naar de Randstad en Brabant. Jan Rutjes ziet daar wel wat in: een trein naar Breda en Rotterdam die in Zeeland alleen Vlissingen, Middelburg en Goes aandoet. ‘Zo zullen mensen van buiten eerder bereid zijn om naar werk in Zeeland te reizen. Anders krijg je wat je nu al ziet: grote bedrijven die naar Breda verhuizen.’

Streef er als provincie naar om woningen en bedrijven ‘op de grote vervoersassen te clusteren’, dat helpt ook om tot snelle verbindingen te komen, zegt Timmie de Pooter. Het CDA stelt nog voor om pilots voor modern vervoer, zoals de hyperloop, naar Zeeland te halen. En dat is op termijn niet alleen goed voor de bereikbaarheid, maar ook voor het innovatieklimaat.

De Zeeuwse connectieEen groep Zeeuwse ondernemers is de verkiezing van de Zeeuws-Vlaamse Studentenstad begonnen. Studenten hebben dit jaar voor Tilburg gekozen. Dat wordt in april gevierd met een overhandiging waarbij Zeeuwse bedrijven zich kunnen presenteren aan studenten. Er wordt een strandje aangelegd en er komt een Zeeuws-Vlaamse kok koken. Achterliggende gedachte: studenten interesseren om te komen werken (en wonen) in Zeeuws-Vlaanderen.Ook de Zeeuwse Connectie probeert de band die mensen met Zeeland hebben in stand te houden of te versterken. De stichting richt zich op ‘Zeeuwen binnen en buiten Zeeland, boemerang-Zeeuwen, import-Zeeuwen en iedereen die Zeeland een warm hart toedraagt’. Regelmatig worden borrels en bijeenkomsten georganiseerd, ook buiten Zeeland. De Zeeuwse connectie heeft ook een vacaturebank opgezet, met financiële hulp van de provincie.