5 MRT, 2018 • Achtergrond
Iedereen flexwerker? Deze 3 ondernemers geven juist een vast contract
Wist u dat? Veel ondernemers hebben liever personeel met een vast contract dan een flexwerker. Serieus? Sterker nog: ‘een sollicitant die aangeeft na een paar jaar weer te willen verkassen, kan een baan bij ons wel vergeten’. Drie ondernemers over vast versus flex.
Werkgevers in het midden- en kleinbedrijf zouden mensen geen vast contract mrrt aanbieden, zéker niet sinds de invoering van de Wet Werk en zekerheid. Teveel gedoe, kosten en risico’s als het misgaat. In plaats daarvan nemen ze mensen aan op tijdelijk contract en huren ze zzp’ers in. Dat is het beeld. Maar klopt dat wel? Oftewel: zijn er nog ondernemers die mensen vast aannemen?
Ja, bijvoorbeeld Dries Kout, directeur van Weighpack in Den Haag, dat verpakkingsmachines maakt en die exporteert naar 46 landen. Kout bedenkt en bouwt die machines met dertig man personeel. Die zijn allemaal in vaste dienst. ‘Nou ja, de controller werkt als zzp’er, want die is hooguit één dag per week aan ons kwijt’, zegt hij.
‘Ontslaan? Ik heb nog nooit iemand hoeven ontslaan’
Waarom die keus voor vast? ‘Dat is zo gegroeid. We komen voort uit de oude economie, en het draait hier om techniek. Ik heb tien man voor de knowhow, en de rest bestaat uit jong volk dat na een stage of afstudeerproject is blijven hangen. Nieuwe werknemers komen eerst tijdelijk in dienst, want het werk is wennen, je moet wel snappen wat we hier doen. Na twee keer tijdelijk krijgen ze een vast contract’, zegt Kout.
Even een kijkje nemen bij Weighpack? Kan in elk geval virtueel:
https://youtube.com/watch?v=4E8RVFsvyB4%3Frel%3D0%26start%3D60
Zzp’ers zijn in zijn ogen mensen die een projectje doen en dan is het klaar. De machines van Kout leveren vaak een jaar werk op voor een medewerker. ‘Werknemers met een vast contract hangen meer aan het bedrijf en aan de bedrijfsmissie. Een vast contract biedt ze ook meer zekerheid. Ze kunnen bijvoorbeeld makkelijker een hypotheek krijgen.’
Liever geen flexwerker
Een voorkeur voor vast personeel hebben ze ook bij Rijk Zwaan, veredelaar van groenten in het Westlandse De Lier ten zuiden van Den Haag. In Nederland werken 1.200 medewerkers. In totaal werken er 2.800 medewerkers in dertig landen voor Rijk Zwaan. Voor directeur Ben Tax is het personeel zelfs het uitgangspunt van het bedrijf. ‘Wij zijn een gemeenschap van mensen die een product ontwikkelen dat toegevoegde waarde heeft voor onze afnemers’, zegt hij. ‘Als management willen wij onze mensen een prettige baan met goede arbeidsvoorwaarden bieden. Werknemers moeten gelukkig zijn, op het werk en privé.’
‘Een zestiger? Die neem ik ook aan. Maar die moet dan wel tot zijn 70ste bij ons blijven’
De voorkeur voor vast gaat bij Rijk Zwaan zelfs zover dat een sollicitant die aangeeft na een paar jaar weer te willen verkassen, een baan wel kan vergeten. Het gros van de medewerkers op de hoofdvestiging heeft dan ook een vast contract. Afgezien van de seizoenwerkers die elk jaar bij het bedrijf terugkomen – als tuinbouwbedrijf kan Rijk Zwaan niet zonder tijdelijke krachten in het hoogseizoen. Tax: ‘Ik heb vorig jaar zelfs een zestiger vast aangenomen. Die geloofde zijn oren niet. Maar ik heb wel gezegd dat wij het op prijs zouden stellen als hij tot zijn 70ste bij ons blijft werken, want wij investeren in hem. En dat wilde hij graag.’
Check even dit filmpje dat Rijk Zwaan maakte over werken bij dit bedrijf
https://youtube.com/watch?v=vfF060_kDn0%3Frel%3D0%26start%3D60
Een flexwerker is volgens hem minder gemotiveerd en vergt hogere wervings- en trainingskosten. Hij stelt overigens wel eisen aan zijn vaste krachten. Zij moeten bereid zijn tot verandering van werkzaamheden, want veertig jaar hetzelfde werk kan Rijk Zwaan niet bieden.
Mooi dat deze ondernemers hun personeel vastigheid bieden, maar wat nu als het minder gaat met de business? Dries Kout maakte dat mee in de crisisjaren 2008 en 2009. ‘Ik had mijn personeel toen het liefst in een diepvries gestopt in afwachting van betere tijden.’ Hij heeft in plaats daarvan een beroep gedaan op de regeling voor werktijdverkorting. ‘Je komt altijd door een crisis heen’, is zijn overtuiging. ‘Vaak kun je nog exporteren naar landen waar het géén crisis is. Los daarvan vind ik dat je je bedrijfsvoering niet op een crisissituatie moet afstemmen. Je moet juist zorgen dat je genoeg innoveert en produceert om een crisis te overleven.’
Vast contract ook in crisistijd
Ook Ben Tax ziet het als zijn verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat Rijk Zwaan niet in een crisis terechtkomt en er geen ontslagen vallen. ‘Je moet verschillende scenario’s klaar hebben liggen.’ De zorg voor het personeel houdt bij Rijk Zwaan niet op bij de bedrijfspoort. Medewerkers die ziek zijn of privéproblemen hebben, worden geholpen als zij dat op prijs stellen. Niet alleen omdat het werk erbij is gebaat als de medewerker geen zorgen heeft. ‘Een medewerker met terminale kanker heb ik thuis opgezocht. We hebben een second opinion voor hem geregeld. We wisten dat die medewerker niet terug zou keren bij ons. Maar het is een mens, niet alleen een medewerker.’
‘Het is simpel: je moet zorgen dat je werknemers gelukkig zijn. Op het werk en privé’
Het lage ziekteverzuim bij Weighpack denkt Kout vooral te danken aan het feit dat zijn mensen het naar hun zin hebben. ‘Het gaat meer om wintersportblessures. Een echt verzuimbeleid heb ik niet. Eén medewerker was een jaar uit de running met een bacteriële vergiftiging. Maar die wilde zelf zo snel mogelijk terug aan het werk, dus daar hoefde ik niet achteraan te zitten.’
Met medewerkers die niet goed functioneren, hebben zowel Dries Kout als Ben Tax weinig ervaring. Juist omdat zij vaste contracten aanbieden, letten zij er goed op wie zij in huis halen. Maar het is geen exacte wetenschap, zegt Tax. ‘Blijkt het in de praktijk niet te werken, dan volgt respectvol ontslag. Dat is nog nooit vervelend geweest. Zo’n medewerker voelt ook wel aan dat het tijd is voor een andere baan.’ Kout heeft ook die ervaring. ‘In de tussentijd betalen we ze gewoon door. Ik heb nog nooit iemand hoeven te ontslaan.’
Soms toch een flexwerker
De klachten van andere ondernemers over dure ontslagregelingen en moeizame procedures kennen zij dus niet uit eigen hand. Zij laten zich daar dan ook niet door beïnvloeden in hun aannamebeleid. Andere ondernemers doen dat wel. Zoals Karin Ossendrijver, directeur van het gelijknamige bouw- en aannemersbedrijf in Amersfoort. Zij heeft vijf man vast personeel. ‘Aan tijdelijke contracten doe ik niet. Iemand die goed werk levert, kan bij wijze van spreken zijn hele leven bij me werken’, zei ze vorig jaar in Forum. Daarnaast heeft ze een ‘flexibele schil’ van zeven arbeidskrachten.
‘Ik vind het raar dat een zzp‘er goedkoper is dan vast personeel’
Voorheen was dat anders en had ze meer vaste dan flexibele krachten. Maar dat was voor de crisis in de bouw. Het gaat nu weer beter, maar Ossendrijver durft het niet meer aan: het blijft een grillige sector. ‘Ik heb gemerkt hoe lastig het is om boventallige mensen te ontslaan. Je moet echt aantonen dat je zwaar verlies lijdt. Dan is het eigenlijk al te laat.’
Medewerkers met een vast contract zijn duur door alle werkgeverslasten en verplichtingen die daarbij komen kijken, vindt Ossendrijver. En ze heeft geen grote hr-afdeling om zich daarmee bezig te houden. ‘Het is toch raar dat een zzp’er goedkoper is dan iemand in vaste dienst?’
In afwachting van betere regelgeving voor vast personeel waar het kabinet mogelijk mee komt, kiest Ossendrijver voor een groter aandeel van flex. Niet omdat ze zo meer geld kan verdienen en geen omkijken heeft naar personeel. Want als het aan haar ligt, gaat ook zij het liefst voor vast.
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Handig: de wekelijkse Forum-alert