25 JUN, 2024 • Veerkracht
Hoe krijg je jongeren naar 't Spoorwegmuseum? Deze 'stapelaar' weet het
Als ‘stapelaar’ klom Leontien Lems van de mavo op naar de univeriteit en belandde onderweg voor de klas. Daar merkte ze dat ze haar (vmbo-)leerlingen moeilijk enthousiast kreeg voor kunst en cultuur. Nu, als directeur van het Spoorwegmuseum, is ze steeds aan het puzzelen: hoe maak je cultuur aantrekkelijk voor jongeren? ‘Cultuur zet aan tot creatief denken.’
‘Vanuit huis heb ik een flinke dosis werkethos meegekregen. Al vroeg daagden mijn ouders me uit om na te denken over wat ik wilde bereiken in mijn leven. Niet op een opdringerige, sturende manier, maar om me er bewust van te maken dat de keuzes die je maakt, invloed hebben op de rest van je leven.’
‘Dat zie je terug in mijn schoolcarrière. Ik ben een echte stapelaar: begonnen op de mavo en omhooggeklommen naar de universiteit. Onderweg ben ik voor de klas terechtgekomen, bij het mbo en later het vmbo. Dat waren klassen met veel kinderen die al met 2-0 achter stonden in het leven.’
VeerkrachtVeel ondernemers weten hoe het is om te vallen en toch weer op te staan. In de serie Veerkracht laten we deze ondernemers aan het woord. Wat maakten zij mee en hoe kwamen ze hier sterker uit?
‘Kunst had altijd al mijn interesse, en ik nam mijn leerlingen vaak mee naar musea. Vaak vonden ze er niks aan. Logisch ook, de meeste musea waren helemaal niet ingericht op de belevingswereld van vmbo-leerlingen. Je moet de juiste snaar zien te raken, dan zijn het meest enthousiaste bezoekers mogelijk. De authentieke leerervaring die een museum kan bieden, daar kan geen schoolboek tegenop.’
‘Vanaf het moment dat ik in de museumwereld ging werken, heb ik dus een manier gezocht om vmbo-scholieren enthousiast te maken voor het museum. Ik ging zitten puzzelen: wat is de belevingswereld van die doelgroep, wat is de collectie van het museum en hoe breng je die twee samen?’
‘Samen met de Leidse musea heb ik educatieve vmbo-programma’s opgezet. Hands-on ervaringen, over de functie van geur in de natuur in de Hortus en over de roots van rapmuziek met een djembéworkshop in het Wereldmuseum. Best spannend voor conservatoren, maar de leerlingen vonden het geweldig.’
‘Cultuur is zo belangrijk voor de samenleving. Op economisch en maatschappelijk vlak. Het stimuleert om creatief na te denken, en maakt maatschappelijke thema’s op een andere manier bespreekbaar. Zo kan cultuur je op een nieuw spoor zetten. Horeca en retail rond musea en theaters profiteren er ook van. Zonder cultuur heb je een levenloze stad.’
‘Daarom ben ik ook teleurgesteld in het hoofdlijnenakkoord, en de aangekondigde belastingverhoging op cultuur. Maar ik ben niet somber. Het maakt me juist strijdvaardig. In mijn nieuwe functie als directeur van het Spoorwegmuseum kan ik laten zien wat deze sector echt te bieden heeft.’
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Handig: de wekelijkse Forum-alert