Hoe het Nederlands voorzitterschap maar niet ophield met praten over het klimaat

Nog twee weken is Nederland voorzitter van de EU. Een half jaar waarin alles draaide om vluchtelingen, de eurozone, de interne markt én het prille Klimaatakkoord van Parijs. Wat heeft dat opgeleverd? Deel 3 van een serie over het Nederlands EU-voorzitterschap.

Formele en informele bijeenkomsten, expo’s, conferenties en High Level Meetings. Klimaatbeleid is praten. Nederland is goed beschouwd de eerste voorzitter die de klimaatafspraken die vorig jaar zijn gemaakt in Parijs, moet om zien te zetten in beleid. En dat gaat op zijn Europees: met het ondertekenen van intentieverklaringen en het herbevestigen van de Parijse afspraken. De buitenwereld is er misschien niet van onder de indruk, maar nog eens en groupe bevestigen dat je doet wat je belooft, is belangrijk in het Brusselse circuit.
‘Nederland wil toewerken naar een EU-breed standpunt over het actieplan kringloopeconomie waarbij de wensen uit de samen­leving goed tot hun recht komen’, kondigde het kabinet aan bij het begin van het voorzitterschap. Een eerste resultaat zag op 3 maart het levenslicht: Nederland, Frankrijk, Vlaanderen, het Verenigd Koninkrijk, het bedrijfsleven en milieuorganisaties ondertekenden toen de North Sea Resources Roundabout (NSSR). Die maakt het gemakkelijker om grondstoffen die overblijven na afvalverbranding te verhandelen in drieënhalf van de 28 lidstaten. Dat is een verlichting van een niet gering probleem voor het bedrijfsleven.
Tijdens het voorzitterschap hoopte Nederland ook goede vooruitgang te boeken in de onderhandelingen over de broodnodige herziening van ETS, het instrument voor CO2-emissiehandel. De Europese Commissie zegt in juli met een voorstel te komen hierover. De Nederlandse diplomaten en ambtenaren hebben zich ingespannen om de discussie te structureren, meters te maken en de druk op de ketel te houden.
Misschien moet je het voorzitterschap ook wat krediet geven dat er geen wereldschokkende besluiten worden genomen. Het klimaatakkoord van Parijs is nog maar een half jaar oud en pas op 22 april officieel door de EU ondertekend. Dat gebeurde door staatssecretaris Dijksma in New York. Op zijn hoogst lijkt het erop dat de ruimte die er is om de agenda te bepalen wat onderbenut is. Zo is het jammer dat in de ETS-discussie niet meer de combinatie is gezocht met het Nederlandse Energieakkoord bijvoorbeeld. Je moet ook weer niet zo’n onafhankelijk voorzitter worden dat je eigen goede plannen onderbelicht raken. 

25 en 26 januari Kansen en obstakels voor de circulaire economie Europese bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheden komen samen in de Van Nelle Fabriek in Rotterdam. Daar bespreken zij de kansen en obstakels voor de circulaire economie in Europa. Bekijk hier de samenvatting van de bijeenkomst (Engels)

 

4 maart Markt voor gerecyclede grondstoffen creëren Op de agenda van de Raad Milieu staat onder meer een follow-up van de klimaattop in Parijs. Er is brede steun om een goed functionerende markt voor gerecyclede grondstoffen te creëren. Daarbij wordt ook opgemerkt dat er meer aandacht moet komen voor productontwerpen die duurzamer zijn en waarvan de materialen ook beter te hergebruiken zijn. Daarnaast werd gepleit voor meer aandacht voor voedselverspilling en de noodzaak om zogenaamde microplastics uit te bannen.

 

11 april Energie: betrouwbaar, betaalbaar én duurzaam De energieministers praten in Amsterdam over de interne energiemarkt. Zij willen versterking van de (regionale) samenwerking om de Europese Unie klaar te maken voor een toekomst met duurzame, betrouwbare en betaalbare energie. De ministers wisselen onder andere van gedachten over de integratie van hernieuwbare energie, voorzieningszekerheid en regionale samenwerking.

 

Van welke EU is Nederland voorzitter?
De eerste zes maanden van dit jaar is Nederland voorzitter van de EU. Of liever gezegd, voorzitter van de Raad van Ministers van de Europese Unie, de overleggroep van de vakministers in de lidstaten. Het is één van de vier machtsorganen aan de top van de Unie, naast de Europese Raad (overleg van regeringsleiders, voorzitter Donald Tusk), de Europese Commissie (voorzitter: Jean Claude Juncker) en het Europees Parlement (voorzitter: Martin Schultz). Tijdens het EU-voorzitterschap zit Nederland de vergaderingen van de Raad voor en wordt door Nederland het voortouw genomen bij onderhandelingen tussen de lidstaten onderling. Ook behartigt Nederland de belangen van de lidstaten bij onderhandelingen met de andere Europese instellingen over nieuwe regelgeving.

12-14 april Biobased economy: de kloof tussen onderzoek en markt Conferentie over de biobased economy in Utrecht georganiseerd door het ministerie van Economische Zaken. Deskundigen uit het bedrijfsleven en de wetenschap en consumenten praten over manieren om de kloof te dichten tussen onderzoek en markt. De promotiefilm ‘Biobased economy in Nederland’ is hier te zien

 

14 en 15 april Schultz gaat voor slimme en groene oplossingen voor duurzaam transport De informele bijeenkomst van ministers voor Verkeer en voor Milieu in Amsterdam staat in het teken van de klimaatafspraken van Parijs. Het thema is: slimme en groene oplossingen voor duurzaam transport, een stokpaardje van minister Schultz. Er wordt aandacht gevraagd voor truck platooning en zelfrijdend vervoer.  Op de tweede dag bespreken de ministers hoe lucht- en scheepvaart kunnen bijdragen aan het realiseren van de afspraken uit het klimaatakkoord in Parijs. Nederlandse reders waren teleurgesteld dat er geen passage in Klimaatakkoord van Parijs staat over de (zee)scheepvaart. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu hield op 15 februari al een voorbereidende conferentie voor maritieme bedrijven. Tegelijkertijd met de EU-bijeenkomst is in Amsterdam ook de Innovation Expo Amsterdam [http://www.innovatie-estafette.nl/] georganiseerd door het ministerie van Infrastructuur en Milieu.

 

10, 11 en 12 mei Rampen voorkomen met een Deltacoalitie Minister Schultz van Infrastructuur en Milieu geeft het startschot voor de Internationale Deltacoalitie tijdens de klimaatcon­ferentie Adaptation Futures 2016 in Rotterdam. Het is de eerste ‘adaptatieconferentie’ sinds het Klimaatakkoord van Parijs en de grootste ooit op dit thema. Zo’n 1.700 mensen uit honderd landen zijn in Rotterdam bijeen. ‘We moeten niet alleen reageren op veranderingen, we moeten de toekomst een stap vóór zijn. Het gaat erom rampen te voorkomen’, aldus minister Schultz. ‘Dat spaart niet alleen mensenlevens, het is ook een logische economische investering. Elke euro die we in preventie steken, levert 7 euro op.’