Deze binnenvaartschipper is het zat: 48 uur wachten voor sluis Terneuzen is te lang

Er komt een nieuwe, grotere sluis in Terneuzen. Leve de vooruitgang, zou je zeggen. Maar binnen­vaart­schipper Johnny van IJk en zijn collega’s vrezen dat het anders uitpakt. ‘Het oponthoud wordt alleen maar erger.’

Het sluizencomplex in Terneuzen is de toegang vanaf de Westerschelde tot het kanaal Gent-Terneuzen. En daarmee tot de bedrijven in de Kanaalzone en de haven van Gent. Per jaar worden er tienduizend zeeschepen en 35 duizend binnenvaartschepen geschut. Het sluizencomplex oogt met z’n drie sluizen imposant. Maar het is niet meer van deze tijd. In 2012 hakte het ministerie van IenM  de knoop door: er moet een nieuwe sluis komen. Maar het is de vraag of die de problemen oplost, verzucht Johnny van IJk, gezeten in de stuurhut van MS Marlea. ‘Vandaag was het weer raak. Ik heb me rond 12 uur gemeld bij de sluismeester. Inmiddels is het 4 uur en nu pas ben ik de sluis door.’ Op de drukbevaren vaarroute speelt ook het tij een rol. Dat zorgt ervoor dat er in de korte tijd dat het hoog water is veel schepen moeten worden geschut. Het helpt ook al niet dat de schepen de afgelopen jaren zoveel groter zijn geworden. ‘Vandaag zat er een duwboot bij met vier bakken. Daarmee was de sluis meteen vol.’ Maar het kan nog erger. En dat zonder dat er één schip in ligt. De sluizen worden met regelmaat gebruikt voor het spuien van water uit het kanaal op de Westerschelde. Als dat nu het geval was geweest, had hij zo nog een uur of vier langer voor de sluis moeten liggen. Van IJk heeft zelfs al eens 48 uur moeten wachten omdat alle sluiskolken voor het spuien in gebruik waren. ‘Dat had niet gehoeven als er een aparte spuisluis was geweest.’

‘Sluizencomplex Terneuzen niet meer van deze tijd’

Verkeerde keuzes
Van IJk hoopte dat de aanleg van de nieuwe sluis een oplossing zou brengen voor de problemen waar de binnenvaartschippers nu tegenaan lopen. Niet dus. In elk geval niet tijdens de bouw. De nieuwe sluis komt op de plek van een van de huidige sluizen in plaats van ernaast. Dat betekent tijdelijk nog minder schutcapaciteit. ‘Je kunt op je vingers natellen waar dat toe leidt. Ik vrees dat het oponthoud van nu er bij verbleekt.’ En ook na de opening van de nieuwe sluis blijven er problemen. Volgens Van IJk omdat er verkeerde keuzes zijn gemaakt. Zoals het schrappen van het plan voor een aparte spuisluis. Volgens Rijkswaterstaat omdat de aanleg daarvan te duur zou zijn. Ander pijnpunt is dat vanwege de bouw van de sluis een aantal wacht- en overnachtingsplaatsen voor binnenvaartschepen weg moet. Van IJk vreest dat die na oplevering van de nieuwe sluis niet meer terugkomen. En dat betekent dat er straks onvoldoende plaatsen beschikbaar zijn. Een deel van de nieuw te realiseren ligplaatsen is ook nog eens gepland aan de Westerschelde-kant van het sluizencomplex. Een zone met getijdenverschil. En dan is er nog de golfslag en de zuiging van passerende zeeschepen. ‘De kans is groot dat daar straks binnenvaartschepen op drift raken. Dat wil je toch niet meemaken?’ Overleg om het tij te keren heeft niet mogen baten. Binnenvaart-brancheorganisatie BLN heeft inmiddels beroep aangetekend bij de Raad van State. Van IJk wacht de uitspraak in spanning af.