16 JUN, 2020 • Achtergrond
Bus, fiets, auto: zo krijg je je medewerkers weer veilig terug op kantoor
‘Ik wil weer naar kantoor en mijn collega’s zien! Nú!’ Maar ja, hoe komen je medewerkers straks weer veilig terug op kantoor als het ov minder capaciteit heeft, je enorme files zou krijgen als iedereen de auto pakt, en fietsen op een oud barrel geen doen is? Drie ondernemers die zelf gespecialiseerd zijn in mobiliteit hebben ideeën hoe je dat als ondernemer slim aanpakt.
#Tip 1
Terug op kantoor? Niet allemaal tegelijk
Oké, het klinkt flauw. Maar de veiligste manier om je medewerkers naar kantoor te laten komen, is door ze níet allemaal tegelíjk naar kantoor te laten gaan. Hef het thuiswerken niet op, nu sinds 1 juni het openbaar vervoer weer volgens de volledige dienstregeling draait, en zo’n 40 procent van de capaciteit beschikbaar is voor reizigers. ‘We zien dat veel bedrijven goede ervaringen hebben met thuiswerken’, zegt Lonneke van der Horst, marketing- en innovatiedirecteur bij leasemaatschappij ALD Automotive. ‘Ze denken na over mobiliteit op de lange termijn, en hoe thuiswerken een vaste plek kan krijgen in het beleid van de organisatie. Blijf je medewerkers flexibiliteit in hun keuzevrijheid bieden, wanneer ze wel of niet fysiek naar kantoor kunnen komen. Dat zullen ze waarderen. En minder woon-werkverkeer heeft een gunstig effect op het milieu.’ Planbureaus zoals het Sociaal Cultureel Planbureau raden aan om één dag per week met het openbaar vervoer naar het werk te gaan en zo de druk van de ov-ketel te halen. Volgens de onderzoekers wordt de helft van de ritten voor woon-werkverkeer in het openbaar vervoer gemaakt door mensen die ook vanuit huis kunnen werken. Maar, zeggen ze er meteen bij: de hele week thuiswerken is niet wenselijk, vanwege ‘de negatieve sociaal-economische gevolgen.’
Samen anders reizenWat zijn we goed bezig! We laten met zijn allen zien dat het kan: zakelijk minder reizen. Mensen werken thuis, vergaderingen worden online gehouden, medewerkers pakken vaker de fiets. Zet deze lijn vooral door, zeggen de vijftig bedrijven, aangesloten bij Anders Reizen. Zij stimuleren hun medewerkers sinds 2015 om te kiezen voor groenere vervoersmiddelen met als doel de CO2-uitstoot van zakelijke reizen te halveren in 2030. De coalitie wil de opgedane kennis graag delen met collega-werkgevers. Laat duurzame mobiliteit ook na corona de norm blijven, is het devies.
Meer weten? Kijk op www.andersreizen.nu
#Tip 2
Zorg voor flexibele parkeerplekken
Fijn, medewerkers kunnen dus weer langzaamaan forenzen. Toch deinzen velen ervoor terug om trein, bus of metro te nemen, uit angst te worden besmet, zegt Joost Bijlsma. Hij is oprichter van Toogethr, dat apps maakt voor zakelijke mobiliteit. ‘Op korte termijn zullen medewerkers die een auto voor de deur hebben staan, die ook pákken om naar werk te gaan. Wees daar als werkgever op voorbereid.’ Een klant van hem in Hoofddorp bijvoorbeeld telt achttienhonderd medewerkers en 180 parkeerplekken. ‘Wat als straks veel meer mensen met de auto naar het werk komen? Daar is het bedrijf niet op ingericht.’ Zijn devies: bepaal welke medewerkers op welke dagen gaan thuiswerken, en houd de parkeerplekken flexibel. ‘Deel de vakken en werkdagen op in tijdslots, zoals attractieparken dat al doen. Laat werknemers een autoplek reserveren. De grootste ergernis van autorijders is als ze niet weten of er wel of geen plek is voor hun auto. Beheer het parkeergedrag van je mensen en zorg voor veiligheid en zekerheid. De anderhalve metersamenleving begint al bij de slagboom, zeggen we altijd.’
‘minder woon-werkverkeer heeft een gunstig effect op het milieu’
#Tip 3
Tweedehandsje leasen?
Heeft je werknemer zelf geen auto? Dan kun je er als werkgever natuurlijk over nadenken die aan te bieden. Bijvoorbeeld door tijdelijk een (tweedehands) auto te leasen. Dat tijdelijke leasen was voor de crisis niet zo gebruikelijk, maar steeds meer leasebedrijven bieden dat nu aan. ‘Ook merken we dat de vraag naar tweedehands leaseauto’s toeneemt’, zegt Van der Horst (ALD Automotive). ‘Vanwege economische redenen – een occasion is een stuk goedkoper. En werkgevers zoeken naar blijvende, duurzamere oplossingen. Zoals de bedrijven, aangesloten bij Anders Reizen (zie kader). ‘Meer medewerkers zullen post-COVID vaker vanuit huis werken’, voorspelt ceo Jeroen Hoencamp van deelnemer VodafoneZiggo. ‘En de keuze om te reizen wordt een verantwoordelijkheid van het hele team in plaats van het individu.’ Na corona moet duurzame mobiliteit de norm blijven, vindt hij.
En denk ook eens aan de snorfiets, de brommer en de motorAls de afstand te groot is om te lopen of te fietsen zijn snorfietsen, brommers, scooters en motorfietsen prima alternatieven voor de auto of het OV, aldus RAI Vereniging. Deze tweewielers dragen minder bij aan de file- en parkeerproblematiek, ze zijn goedkoper dan een auto en stoten minder uit (zeker de elektrische varianten). Bovendien zijn ze flexibeler dan het OV en het risico op besmettingen is lager omdat je er doorgaans alleen mee reist. Volgens Verkeersnet zijn het – naast de (elektrische) fiets – vervoermiddelen die in toenemende mate gefaciliteerd zullen worden door werkgevers. Dus… denk daar ook eens aan.
#Tip 4
Zet minibusjes in (en regel dat samen met andere ondernemers)
Het zal nog wel even duren voordat mensen weer ‘gewoon’ het openbaar vervoer zullen nemen, denkt Walter de Wit. Hij is directeur van personenvervoerspecialist Jan de Wit Group. ‘De huidige tijd biedt daarom kansen voor transitie, voor meer collectieve en flexibele vervoersoplossingen.’ Dat moet hij even uitleggen. ‘Het ov is niet je grootste vriend als je naar een bedrijventerrein moet. Kijk naar het bedrijventerrein Westpoort in het westen van Amsterdam, waar de haven bij hoort. Om daar te komen, moet je uitstappen bij station Sloterdijk. Maar ja, en dan? ‘Het ov is niet aangesloten op de 24/7 ploegendiensttijden en kent vaak niet genoeg knooppunten.’
‘dit is hét moment om te veranderen’
Medewerkers op bedrijventerreinen worden daarom vaak via besloten busvervoer naar de werkplek gebracht. ‘In Westpoort hebben ondernemers zich verenigd in een collectief, dat gezamenlijk de vervoerskosten betaalt.’ Daarin worden ze ondersteund door onder meer het Gemeentelijk Havenbedrijf. ‘Ook voor het kleine of middelgrote timmerbedrijf bestaan zulke mogelijkheden. Sluit je aan bij andere ondernemers en regel samen het vervoer voor je mensen.’ Shuttlebussen kunnen ook een oplossing bieden, aldus De Wit. ‘Die verbinden jouw bedrijf met een trein-, metro- of busstation.’ Overigens is besloten busvervoer nu wel aan strengere regels gebonden. De Wit: ‘De opdrachtgever moet een verklaring afgeven dat de reizigers bekend zijn met de gezondheidsadviezen van het RIVM. De eerste twee ‘rijen van twee stoelen’ achter onze chauffeurs blijven leeg. Reizigers moeten 1,5 meter afstand tot de bestuurder bewaren. De bussen worden extra doorgelucht. En ik verwacht dat het dragen van een mondkapje binnenkort verplicht wordt.’ Hangen er plastic schermen? ‘Nee, dat niet. Daar zijn bussen niet op goedgekeurd door de RDW.’
#Tip 5
I want to ride my (electric) bicycle
Tring, daar hebben we hem: de fiets. Een veiliger manier voor personeel om naar kantoor te komen is er bijna niet. Je bent in de buitenlucht, er is ruimte. De voordelen zijn legio, zegt Van der Horst (ALD Automotive). ‘Tijdens het forenzen werk je tegelijkertijd aan je conditie en weerstand. Mooi voor werkgevers – die vinden vitaliteit van hun mensen ook belangrijk.’ Medewerkers zullen misschien niet zonder slag of stoot hun huidige vervoermiddel inruilen voor een tweewieler. ‘Het gaat erom ze te verleiden dat te doen. Maak de reiskostenvergoeding voor de fiets hoger. Zorg voor een app waarbij je op basis van fietskilometers credits kunt sparen. Maak er een wedstrijd van.’ Als je niet om de hoek van je kantoor woont, biedt de elektrische fiets uitkomst. ‘Met een high speed e-bike kun je al gauw een afstand van 40 tot 45 kilometer per uur afleggen’, weet Van der Horst. Plus de fiets van de zaak is ook fiscaal een stuk eenvoudiger geworden sinds dit jaar, weet ze. ‘Zorg wel voor goede fietsenstallingen, opladers voor accu’s, een plek om te douchen.’ Een belangrijke rol is weggelegd voor gemeentes: die zullen moeten nadenken over een (betere) fietsinfrastructuur.
#Tip 6
Ga carpoolen (ja, u leest het goed)
Niet iedereen is bereid in deze tijden zijn of haar auto te delen, maar Bijlsma (Toogethr) heeft daar geen moeite mee, zolang je maar met maximaal twee personen in de auto zit. Hij rijdt naar eigen zeggen elke dag met een collega naar zijn kantoor in Amsterdam. ‘Als je zelf geen klachten hebt, en je medereizigers ook niet, waarom zou je niet samen in de auto zitten? Milieuvriendelijker en nog gezellig ook.’ Wel je handen wassen voor het instappen, en daarna alles afnemen met een alcoholdoekje, zegt hij. Van der Horst (ALD Automotive) kijkt daar anders tegenaan. ‘Ik zie niet zo snel een carpool-opleving. Al zullen mensen ook daarin creatief worden en bijvoorbeeld plastic schermen plaatsen tussen voor- en achterbank.’
Bonustip
Mix en match
Alle drie de ondernemers menen dat er niet één ideale manier is om je medewerkers veilig te vervoeren. ‘Het is maatwerk. Het gaat erom wat past bij jouw bedrijf en medewerkers’, zegt Bijlsma. ‘Allerlei varianten zullen voorbijkomen’, aldus De Wit. ‘Medewerkers die dan eens de auto nemen, soms het ov of de fiets. Op de lange termijn zal het autogebruik afnemen, omdat dat haaks staat op de verduurzaming en de vergroening waar veel bedrijven voor staan.’ Zo is ‘zijn’ besloten busvervoer honderd procent klimaatneutraal. ‘Wij investeren als branche verder in groene gasoplossingen en projecten waarin wordt geëxperimenteerd met waterstof.’ En elektrische auto’s? Er wordt gegromd. ‘De heilige graal voor de politiek’, aldus De Wit. ‘Zo groen zijn die niet. De productie van elektriciteit, magneten en accu is verre van duurzaam. Vooral magneten en accu’s worden vaak onder erbarmelijke omstandigheden geproduceerd. En wat doe je met de afgeschreven batterijen?’ Afijn, het is goed dat werkgevers in deze tijd meer awareness kweken over mobiliteit, vinden ze alledrie. Bijlsma: ‘Ouderwetse patronen zijn langzaam aan het veranderen. Als sardientjes in een blik reizen met het ov, dat zullen niet veel mensen meer normaal vinden.’ Dit is een goed moment om je mobiliteit onder de loep te nemen en te vernieuwen, zegt Van der Horst. ‘Mensen zijn nú gewend aan veranderingen.’
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Handig: de wekelijkse Forum-alert