18 MEI, 2016 • Omslag
Amerikaanse ondernemer ziet Trump graag komen
Het Europese bedrijfsleven siddert bij de gedachte dat Donald Trump weleens de volgende president van de Verenigde Staten kan worden. Amerikaanse ondernemers zien het echter anders. ‘Hij is een verkoper die zichzelf aan de man brengt, net als wij.’
De Verenigde Staten zullen zich terugtrekken achter tariefmuren en een mondiale handelsoorlog ontketenen. Het begrotingstekort zal explosief toenemen en een diepe recessie veroorzaken. Amerika kan zelfs besluiten om de aflossingsverplichtingen op de staatsschuld te heroverwegen, waarmee de hele wereldeconomie op losse schroeven komt te staan. Nu Donald Trump de enig overgebleven Republikeinse kandidaat is in de Amerikaanse verkiezingen, regent het doem-scenario’s over wat zijn politieke programma zou kunnen ontketenen. Of de populistische zakenman daadwerkelijk president wordt, is allesbehalve zeker. Maar voor het geval dat, hebben sommige bezorgde burgers al aangekondigd hun biezen te willen pakken en naar Canada te verhuizen. Moeten internationaal georiënteerde ondernemers het voorbeeld volgen?
‘Het klinkt misschien gek, maar Trump is voor veel mkb’ers juist favoriet’, zegt Gene Marks, eigenaar van een softwarebedrijf in Philadelphia en columnist in onder meer de Washington Post en Forbes Magazine. Volgens een recente enquête van de belangenorganisatie Manta hebben bijna twee keer zoveel ondernemers liever Trump in het Witte Huis dan de meest waarschijnlijke Democratische kandidate Hillary Clinton.
Soortgenoot
Mkb’ers zijn ook degenen die het meeste bijdragen aan Trumps verkiezingskas, aldus een onderzoek van het Center for Public Integrity. Waar tegenstanders Trump afserveren als een schreeuwlelijk zonder enige politieke ervaring, zien veel ondernemers hem als een soortgenoot, aldus Marks. ‘Hij is een verkoper die zichzelf met een flinke dosis lef aan de man brengt. Iedereen die een eigen bedrijf heeft, kan zich daarmee identificeren, ook al zijn ze het misschien niet altijd eens met zijn uitspraken.’
Disruptor
Die verbondenheid bestaat een stuk minder met de huidige president Obama, die zijn loopbaan begon als sociaal werker. ‘De afgelopen acht jaar waren niet bepaald bedrijfsvriendelijk’, zegt Marks. ‘De belastingen zijn omhoog gegaan, de premies voor zorgverzekeringen zijn gestegen, en er zijn allerlei arbeidsregels voor overuren en verplichte vrije dagen bijgekomen. Om nog maar te zwijgen van alle nieuwe milieuwetten die we moeten doorvoeren.’
Door al die maatregelen is het een stuk moeilijker geworden om een onderneming te runnen, aldus Marks. ‘Mijn bedrijf maakt nog steeds winst, maar we groeien al jaren niet meer. Ik heb momenteel negen mensen in dienst, net zoveel als in 2007. Veel ondernemers zijn huiverig om te investeren. Ze snakken naar iets anders.’
‘De afgelopen acht jaar waren niet bepaald bedrijfsvriendelijk’
Wat dat betreft worden ze door Trump op hun wenken bediend, zegt Harry Shea, business coach en oprichter van HS Trading, een firma uit Florida die Nederlandse bedrijven helpt om vaste voet aan de Amerikaanse grond te krijgen. ‘Je zou kunnen zeggen dat wat internetbedrijf Uber deed met de taximarkt, Trump nu doet met de Amerikaanse politiek. Hij is een disruptor die de status quo grondig wil opschudden. Persoonlijk lijkt me dat alleen maar gezond.’
Pragmaticus
Op het internationale vlak zal een Trump-presidentschap met name voor China pijnlijk zijn, denkt Marks. ‘Amerikaanse ondernemers trekken momenteel voortdurend aan het kortste eind. Ik hoor mijn cliënten keer op keer klagen dat ze geen toegang kunnen krijgen tot de Chinese markt, terwijl het land wel zijn producten bij ons mag dumpen. Trump hoeft geen handelsoorlog met China te ontketenen. In feite hebben we die al.’
Nederland, dat juist een handelstekort heeft met de Verenigde Staten, hoeft zich daarentegen geen zorgen te maken, denkt Marks. Trumps ‘America first’-retoriek richt zich vooral op de betrekkingen met Mexico en het Trans-Pacific Partnership (TPP), en niet op het transatlantische TTIP-verdrag. ‘Trump heeft een lange geschiedenis van zakendoen met Europa. Hij heeft resorts en belangen over het hele continent.’ Trump is bovendien een pragmaticus, aldus Shea. ‘Hij is niet zozeer een isolationist, alswel een voorstander van eerlijke handelsbetrekkingen. Uiteindelijk begrijpt ook hij dat Amerikaanse bedrijven hun waren willen exporteren. Hij is kien genoeg om te beseffen dat je bij TTIP niet het kind met het badwater moet weggooien.’
Gebrek aan interesse
Blijft de zorg dat Trump een ongeleid projectiel is dat om de haverklap van positie verandert. ‘Ik heb geen idee wie de echte Donald Trump is’, erkent Marks. ‘Aan de andere kant stel ik als ondernemer óók voortdurend mijn mening bij. Misschien is Trumps onvoorspelbaarheid niet zo slecht. Het kan erop wijzen dat hij open staat voor andere gezichtspunten.’
Trumps grilligheid kan ook een teken zijn van een gebrek aan interesse, stelt Martin de Groot, oprichter van NL to US, een adviesbureau in Washington DC dat zich aanbiedt als mede-ondernemer om Nederlandse producten in de Amerikaanse schappen te krijgen. ‘Trump heeft niet echt een overtuiging of een beleid. Hij wil vooral president worden, en niet zozeer de wereld veranderen.’ Bovendien is de reikwijdte van Amerika’s hoogste ambt beperkt, aldus De Groot. ‘Een president kan heel veel roepen, maar uiteindelijk heeft hij te maken met het Congres en de rechterlijke macht, dus echte verandering gaat niet zo snel.’
Amerika zal daardoor ook onder Trump business as usual blijven, verwacht De Groot, die tot voor kort eigenaar was van een voedselverwerkende fabriek in Georgia. ‘Niet de politiek bepaalt hier het leven, maar de economie, en die groeit momenteel harder dan de Nederlandse. De markt is hier bovendien zo groot dat zakendoen met Amerika altijd interessant zal blijven, zeker nu de dollar zo hoog staat. Dat is voor Nederlandse bedrijven een veel sterker argument dan wie er toevallig in het Witte Huis zit.’
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Handig: de wekelijkse Forum-alert